A. V. Umarov, G’. I. Muxamedov, X. O. Qo’chqorov // Polimerli kompozit materiallar fizikasi


-rasm. Dielektrik relaksatsiya bog’lanishi


Download 6.9 Mb.
Pdf ko'rish
bet96/134
Sana20.11.2023
Hajmi6.9 Mb.
#1788612
1   ...   92   93   94   95   96   97   98   99   ...   134
Bog'liq
Polimer kompozitlar fizikasi

5.18-rasm. Dielektrik relaksatsiya bog’lanishi. 
Bu, relaksatsiya vaqti 
ga nisbatan simmetrik bo‘lgan bir 
necha Debay relaksatsiyalari jarayonlari superpozitsiyasiga mos 
keladi. Relaksatsiya vaqtini bunday taqsimoti chigal uzun zanjirli 
molekulalar sistemasi relaksatsiyasiga mos kelib, ular uchun 
segmentli dipollar yo‘nalish olishiga to‘sqinlik qiluvchi juda keng 
o‘zaro ta‘sirlarni kutish mumkin. Koul-Koul tenglamasi uchun 
aniq relaksatsiya vaqti taqsimoti shakli yetarlicha murakkab va 
qandaydir aniq model bilan bog‘lanmagan. Lekin 
kattalik 
tajribada kuzatiladigan relaksatsion jarayonlar kengligini baho-
lashga xizmat qilishi mumkin. Devidson va Koullar eksperi-
mental natijalar moslashuvini yaxshilash uchun yarimemperik 
modifitsirlangan tenglama taklif etishdi:
bu yerda 
kattalik . 
Bu tenglama 
ga nisbatan assimmetrik bo‘lgan relaksatsiya 
vaqti taqsimotiga javob bersada, u nazariy asosga ega emas, lekin 
ko‘pchilik polimerlar uchun tajriba natijalariga mos keladi. 
Keyinchalik polimerlardagi dipol relaksatsiyasi jarayoni kengligi 


214 
muvozanatga intilishni eksponensial xarakterdan chetlanishi bilan 
bog‘liq degan taxminlar qilindi. Qator sekin relaksatsion 
jarayonlarni ifodalovchi aks sado funksiya bu cho‘zilgan 
eksponenta deb atalib 
ko‘rinishda bo‘ladi. Bu 
yerda 
xarakterli relaksatsiya vaqti va . Kolraush 
bu funksiyani shishasimon tolalarni sudralishini ifodalash uchun 
1863-yilda kiritgan bo‘lishiga qaramay, faqat 1970-yilda Uilyams 
va Uottslar polimerlarda dielektrik relaksatsiyani ifodalash uchun 
muvaffaqiyat bilan qo‘llashdi. Bu funksiya matematik holda 
bog‘lanmagan Debay jarayonlarini superpozitsiyasi ko‘rinishida 
ifodalanadi:

Bu yerda 
- relaksatsiyani Debay vaqti taqsimoti. Sado 
funksiyasi murakkab korellatsiyalangan jarayonlarni turlicha 
modeli uchun chiqarilgan bo‘lishiga qaramay, 
ni fizik 
ma‘nosi noma‘lum qoladi. Bu hol uchun Debay tenglamasi 
quyidagi ko‘rinishni oladi:


Relaksatsiya vaqti taqsimoti borligini sxematik ko‘rinishi 
5.19- rasmda berilgan.


215 

Download 6.9 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   92   93   94   95   96   97   98   99   ...   134




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling