Xalqaro savdo – mamlakatlar o‘rtasidagi savdo aloqalari, tovar aylanmasi hajmi bilan ifodalanadi.
Xarajatlar mexanizmi - ishlab chiqarish (sotish) uchun qilingan xarajatlarni qoplash va ma’lum miqdorda foyda olishni ta’minlaydigan tarzda narx belgilash.
Xarid quvvati pariteti – mamlakatda turli valyutalarning birligiga sotib olinishi mumkin bo‘lgan tovar – xizmatlar miqdori.
SHaxsiy daromad - bu shaxsga tegishli daromad, ya’ni faoliyat yuritib topilgan daromad. Milliy daromaddan ijtimoiy to‘lovlar, foydadan soliq, taqsimlanmagan foydani ayirib, transfert to‘lovlarini qo‘shib topamiz.
Eksport – mamlakatdan chetga chiqarilgan tovarlar miqdori (qiymat o‘lchovida).
Eksport bo‘yicha ixtisoslashuv koeffitsienti – mamlakatning jahon eksportida qanday mahsulot ishlab chiqarish va sotishga ixtisoslashuvini ifodalovchi ko‘rsatkich.
Eksport kvotasi – har bir mamlakatning tashqi iqtisodiy aloqalarda qatnashuvini ifodalovchi ko‘rsatkich. Yil davomida chetga chiqarilgan tovar va xizmatlarning YаIMga nisbati bo‘yicha hisoblanadi.
Ekstensiv iqtisodiy o‘sish – qo‘shimcha ishlab chiqarish resurslarini jalb etish evaziga erishilgan iqtisodiy o‘sish.
Ehtiyoj – insonning yashashi, kamol topishi, jamiyatda ma’lum mavqega ega bo‘lishi uchun hayotiy ne’matlarga bo‘lgan obektiv zaruriyat.
Yuksalish – siklning to‘la bandlikka, YаIMni potensial darajasiga yaqinlashish, hatto undan oshib ketishi, narxlarni o‘sishi kuzatiladigan, iqtisodiy faollik yuqori darajasidagi fazasi.
Yalpi investitsiyalar – sof investitsiya bilan modernizatsiya (yoki eskirgan asosiy kapitalni o‘rnini to‘ldirish) uchun yo‘naltirilgan investitsiyalar.
Yalpi ichki mahsulot – (YaIM) deb, resurslar manbaidan qat’iy nazar mamlakat hududida yil davomida yaratilgan pirovard mahsulotlar bozor qiymati.
Yalpi milliy mahsulot (YaMM) – mamlakatning resurslari (er, ish kuchi, kapital, tadbirkorlik) qaerda joylashtirilishidan qat’i nazar, ular evaziga yaratilgan pirovard mahsulot (olingan daromad)dan iborat.
Do'stlaringiz bilan baham: |