A yuldashev

5 -$ . Daromad solig'ining hisoblab chiqarilishi
Soliq kodcksiga muvofiq, asosiy bo'lm agan ish joyidan (O'zbekiston 
Respublikasidagi, shuningdek uning hududidan tashqaridagi manbalardan) 
daromad olgan rezident-jismoniy shaxs doimiy istiqomat joyidagi soliq 
organlariga hisobot yilidan keyingi yilning 1-aprelidan kechiktirmay jami 
yillik daromad haqida deklaratsiya taqdim etadi. Tamom bo'lgan taqvimiy 
yilda faqat asosiy ish (xizmat, o'qish) joyda m ehnat vazifasini bajarishdan 
daromad olgan jismoniy shaxslar shu 
yil 
uchun 
olingan daromadlar 
haqida deklaratsiya taqdim etmaydilar. Chet ellik jismoniy shaxslar O 'zbe­
kiston Respublikasiga kelgan kunidan e ’tiboran bir oy mobaynida m o'l- 
jallangan darom adlar haqida deklaratsiya topshiradilar. Chet ellik jismoniy 
shaxslarning faoliyati taqvimiy yil mobaynida to'xtagan va u O'zbekiston 
Rcspublikasidan chiqib ketadigan bo'lsa, amalda olingan darom adlar 
haqida jo'nab ketishdan kamida bir oy oldin deklaratsiyani 
topshirishi 
lozim.
Tadbirkorlik faoliyati bilan shug'ullanuvchi jismoniy shaxs olingan 
darom adlar va qilingan xarajatlar to'g'risidagi deklaratsiyani belgilangan 
tartibda quyidagi muddatlarda taqdim etiladi:
- shunday darom adlar paydo bo'lgan kundan e ’tiboran birinchi oy 
o'tgandan keyingi besh kun ichida;
- hisobot yilidan keyingi yilning 15-yanvarigacha.
O'zbekiston 
Respublikasidagi jismoniy 
shaxslarning 
tadbirkorlik 
faoliyati to'xtatilgan taqdirda soliq organi soliq to'lovchidan kamroq b o 'l­
gan davr uchun hisobotlar, soliq bo'yicha hisob-kitoblar hamda daro­
madlar to'g'risidagi deklaratsiyani taqdim etishni yozma xabamoma top- 
shirish yo'li bilan talab qilishi mumkin bo'lib, xabam om ada buning sababi 
va hisobotlar, soliq bo'yicha hisob-kitoblar hamda jami yillik daromad va 
i|ilingan chegirmalar to'g'risidagi dekloratsiya qachon va qaysi davr uchun 
tu(|dim etilishi lozimligi ko'rsatiladi. Jismoniy shaxslarning tadbirkorlik 
fttoliyatini 
to'xtatish haqida belgilangan tartibda qaror qabul qilingan 
tmidlulii soliq to'lovchi 5 kunlik muddatga bu haqida soliq organini yo/.mit
57

---

ravishda xabardor qiladi. Jismoniy shaxslarning tadbirkorlik faoliyatini 
to'xtatish haqida qaror qabul qilingandan so'ng soliq to ‘lovchi 15 kun 
ichida soliq organiga hisobotlar, soliq 
bo'yicha 
hisob-kitoblar hamda 
darom adlar haqidagi deklaratsiyani taqdim etishi shart. Hisobotlar, soliq 
bo'yicha hisob-kitoblar va daromadlar haqidagi deklaratsiyalar Qonun huj- 
jatlarida belgilangan shakl va tartibda topshirish shart.
Jismoniy shaxslar darom adlar to'lash manbayida soliqni ushlab qo- 
lishni:
- ishlaydigan jismoniy shaxslarga m ehnat shartnomalari yoki fuqarolik 
huquqiy shartnom alar bo'yicha to'lovlarni amalga oshiruvchi;
- nodavlat pensiyalarini to'lovchi;
-jism o n iy shaxslarga dividend va foizlar to'lovchi amalga oshiradi.
Jismoniy shaxslar daromad solig'ini ushlab qolish va budjetga o'tka- 
zish uchun daromad to'lovchi yuridik shaxs javobgardir va soliq summasi 
ushlab qolinadi. Mazkur yuridik shaxs soliq summasi ushlab qolinmagan 
soliq summasini hamda u bilan bog'liq jarima va pensiyalami budjetga 
to'lashi shart.