A yuldashev
TAKRORLASH UCHUN SAVOLLAR
Download 3.48 Mb. Pdf ko'rish
|
Yuldashev A. Soliq va soliqqa tortish
- Bu sahifa navigatsiya:
- X II bob. JISM ONIY SHAXSLARDAN OLINADIGAN MOL-MULK SOLIGI l- § . Jismoniy shaxslardan olinadigan mol-mulk soligining
TAKRORLASH UCHUN SAVOLLAR
1. Yuridik shaxslarning m ol-mulk solig'ini to'lovchilarga kimlar ki radi? 2. M ol-mulkning o'rtacha yillik (choraklik, 6 oylik, 9 oylik) qoldiq qiymati qanday tartibda hisoblanadi? 3. Yuridik shaxslar m ol-m ulk solig'i stavkasini kim belgilaydi va bu soliqdan qanday imtiyozlar mavjud? 4. M ol-mulk solig'ini hisobini taqdim etish tartibi va soliqni to'lash muddatlari qanday? 93 X II bob. JISM ONIY SHAXSLARDAN OLINADIGAN MOL-MULK SOLIG'I l- § . Jismoniy shaxslardan olinadigan mol-mulk solig'ining iqtisodiy mohiyati Jismoniy shaxslarning mol-mulkiga solinadigan soliq - bu bevosita soliq bo'ladi, u o'zining ushbu sifati bilan moddiy boyliklami olish va jam g'arish jarayonida undiriladi. Bu real soliqdir, («real» atamasi (inglizcha real - mulk) ayni ushbu soliq birinchi galda fuqaro egalik qilinadigan mol - mulk solinishi bilan bog'liq). Bu muntazam soliq hisoblanadi, ya’ni u yarim yilda bir marta m untazam ravishda undiriladi. Nihoyat bu hududiy soliq bo'ladi, u O'zbekiston Respublikasi hududida bo'lgan va unda ro'yxatga olingan ko'chm as mulk va transport vositalari (2002-yil 1- yanvardan transport vositalari dvigatel quw atidan olinadigan soliq bekor qilingan) uchun to'lanadi. M ol-m ulk solig'i mutanosib (proporsional) va shedulardir. Jismoniy shaxslarning mol-mulkiga solinadigan soliqni huquqiy tartibga solishning asosiy manbalariga O'zbekiston Respublikasi Soliq ko- deksi. O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1995-yil 29- dekabrdagi 478-sonli «Jismoniy shaxslarga mulk huquqida tegishli bo'lgan bino va inshootlami baholash va qayta baholash to'g'risidagi nizomni tasdiqlash to ‘grisida»gi qarori (O'zbekiston Respublikasi Vazirlar M ah kamasining 1994-yil 9-dekabrdagi 591-sonli «Jismoniy shaxslarning mol- mulkiga solinadigan soliq stavkalarini tasdiqlash to ‘g'risida»gi qaroriga muvofiq ishlab chiqilgan), O'zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi va Davlat soliq qo'm itasi tom onidan «Jismoniy shaxslarning mol-mulkiga solinadigan soliqni hisoblab chiqish va budjetga to'lash tartibi to'g'risida» yo'riqnom a ishlab chiqildi. Ilgari ushbu soliqnining undirib olinishi 1993- yil 28-dekabrda qabul qilingan «Jismoniy shaxslarning mol-mulkiga soli nadigan soliqlar to ‘g‘risida»gi O'zbekiston Respublikasi qonuni bilan tartibga solinar edi. Respublika fuqarosi, boshqa davlat fuqarosi yoki fuqaroligi bo'lmagan shaxs, O'zbekiston rezidenti yoki norezidenti bo'lishidan qat’iy nazar soliq solinadigan mol-mulkka ega bo'lgan jismoniy shaxslar m ol-mulk solig'i to'lovchilari hisoblanadi. O'zbekiston Respublikasi Soliq kodeksining 90-moddasiga muvofiq soliqqa tortiladigan obycktga: 1) uy-joylar, 2) kvartiralar, 3) bogdorchilik va o'zum chilik shirkatlari a ’zolarining chorbog' va bog' uylari 4) garajlar va boshqa imoratlar, bino va inshootlar kiradi hamda yuqoridagi mol- A r t 94 mulkka ega bo'lgan jismoniy shaxslar m ol-m ulk solig'i to ‘lovchilardir. Bundan tashqari, 2002-yil 1-yanvargacha jismoniy shaxslaming mulki bo'lgan avtomobillar, motorli qayiqlar, vertolyotlar, samolyotlar va boshqa transport vositalari dvigatellarining quw ati soliq solish obyekti bo'lib hisoblangan. Lekin 2002-yil 1-yanvaridan O'zbekiston Respublikasi Va- zirlar Mahkamasining 2001-yil 31-dekabrdagi «Asosiy makroiqtisodiy ko'rsatkichlar prognozi va 2002 yilgi O'zbekiston Respublikasi Davlat budjetining parametrlari to ‘g‘risida»gi 490-son qaroriga muvofiq Jismoniy shaxslaming transport vositalariga benzin, dizel yonilg'isi va gaz ishlat- ganlik uchun iste’moli solig'i joriy etildi. U m um an olganda, «soliq solish obyekti» va «soliq solish predmeti» tushunchalarini farqlash zarur. Bu farq ayni jism oniy shaxslar mol-mulkiga solinadigan soliqqa nisbatan yanada yaqqol nam oyon bo'ladi, u soliqning subyektini aniqlaydi va u bilan m a’lum huquqiy aloqada, jumladan, mulk huquqiy munosabatlarda bo'ladi. Shunga e ’tibom i qaratamizki, 1998-yil 13-yanvardagi 392-sonli Y o'riqnom a (2-bandi)da O'zbekiston Respublikasi Soliq kodeksidan (89-modda) farqli o'laroq, shunday belgilanadiki, soliq Download 3.48 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling