Аа-лава аа-лава


Зона инфильтрации - Инфильтрация эонаси -


Download 0.7 Mb.
bet244/308
Sana06.04.2023
Hajmi0.7 Mb.
#1333423
1   ...   240   241   242   243   244   245   246   247   ...   308
Bog'liq
лугатттт 2023

Зона инфильтрации - Инфильтрация эонаси -
литосферанинг атмосфера сувлари т. ж. ларига ши- миладиган юкори кисми. Цалинлиги грунт сувлари­нинг сатк чукурлиги билан аникланади ва жойнинг рельеф туэилишига ва иклимий шароитига боглик булиб, арид иклимли тогли улкаларда бир неча юз метрга етади.
Зона капиллярного поднятия - Капилляр кутари­лиш зонаси - аэрация зонасининг капилляр улчамда- ги роваклар, ёриклар ва б. бушликларда капилляр куч­лар томонидан осик колатда тутиладиган сувга туйин­ган куйи кисми.
Зона контактового метаморфизма - Контакт мета- морфизми эонаси - интрузив пайдо булаётганда чик Кан иссиклик таъсирида бевосита камровчи т. ж. нинг узгариш кудуди.
Зона кругных разломов - Йирик ёриклар эонаси -
Ер кобигининг дизъюнктна сикилиши натижасида пай­до булади. Катта чукурликка етиб боради ва узок масо- фага чузилади.
Зона литоральная - Литорал зона - денгиз ва оке анларнинг сув кайтганда вакти-вакти билан (кар 12 соат 26,4 минутда) курийдиган киргок буйи кисми. Л. з. асосан сувнинг энг баланд кутарилган сатхи билан сувнинг энг камайган кисми орасига жойлашади. Денгиз тубининг киялиги аа сувнинг кутарилиш- кайтиш амп- литудасига караб Л. з. нинг кенглиги бир неча метр- дан бир неча км гача етади.
Зона малой скорости - Кичик тезлик эонаси - Ер
юзаеида таркалган бушок т. ж ларидаги кичик тез- ликда (8-100 м/сек. дан 1000-1200 м/сек. гача) сей­смик тулкинлар таркалиш эонаси. К. т. э. асосан ёш ёткизиклар, айрим долларда чакик КУРУЧ т- ж‘ ларидан таркиб топган кадимий т. ж. лари таркалган майдон- ларни уэ ичига олади. К. т. з. калинлиги бир неча метрдан то 100 метргача ва ундан кам ортик булади. Бундай зона калинлигининг катта булиши сейсмоки- дириш ишларини бажаришни мураккаблаштиради, Зона метаморфическая - Метаморфизм эонаси - регионал метаморфизм эоиаси. М. з. метаморфик уэга-


ришларнинг даражаси билан тавсифланади ва ер коби- гидаги харорат камда босимнинг зонал таксимлани- шига мувофик жойлашади. Регионал метаморфизм области 3 та зонага булинади: 1. Нисбий паст каро­ратли ва бир томонлама кучли босимли юкори зона (эпизона). 2. Гидростатик босимли ва эгизонадаги каро- ратдан юкори кароратли жуда мураккаб жараёнга ду- чор булган урта зона (меэозона). 3. Юкори х,арорат ва анча катта гидростатик босимли метаморфик уэга- ришларнинг асосий омиллари булган куйи зона (ка- тазона).
Зона насышения - Туйиниш эонаси - Ер кобигида- ги сув уткаэувчан т. ж. ларининг сувга туйинган кисми; яъни грунт сувлари саткидан куйида таркалган зона. Зона недостаточного увлажнения - Намлиги етар- ли булмаган зона - Ер куррасининг йиллик уртача бугланиш микдори йиллик атмосфера ёгинлари мик- доридан ортик булган зонаси.
Зона неустойчивого увлажнения - Намлиги бе- Карор зона - ортикча намланиш эонаси билан на­млиги етарли булмаган зона оралигидаги утиш эона­си. Н. б. з. да бугланиш ва атмосфера ёгинлари урта­ча йиллик микдорининг нисбий тенглиги кузатилади. Аммо баъзи йилларда ёгингарчилик бугланишдан купрок, б- йилларда эса акси булиши мумкин.
Зона нефтегаэонакопления - Нефть-газ тупланув- чи зона - нефть ва газ конлари пайдо буладиган йирик структура элементлари (масалан: Н-тартибдаги структуралар платформаларидаги эанжирсимон кута- рилмалар, олд букилмалардаги антиклинорийлар]. Зона нефтегаэообраэования оптимальная - Нефть-гаэ косил булишининг кулай эонаси - чукинди ёткизиклар киркимида янги микронефтнинг жадал суръатда косил булиши ва у томон силжиб келиши. Зонанинг калинлиги бир неча ун м. дан бир неча км. гача булиши мумкин.
Зона окисления - Оксидланиш зонаси - сульфид конларининг ёки маъданли таналарнинг грунт сувлари сатхидан юкорида, ер юэасига якин жойлашган кисми. О. з. даги кислород ва карбонат кислотага бой тупрок Катлами сувлари оксидланишга бекарор сульфид ва арсенид м-лларини оксидлайди ва эритади. Натижада улар бутунлай ёки кисман сувли ёки сувсиз оксидли бирикмаларга айланади.
Зона осадконаколления - Чукиндиларнинг тупла­ниши эонаси - дунё океанлари ва куруклик юэасини уз ичига олади. Чукинди тупланиши океан ва денгиз Кавэаларида, курук~ликдаги ботиклик ва пасткамлик- ларда содир булади.
Зона осадкообразования - Чукинди хосил булиш эонаси - Ер юэасида чукиндилар косил булиш жара­ёни кечаётган зона. Бирламчи т. ж. ларининг емири­лиши ва парчаланишидан косил булган максулотлар- нинг атмосфера омиллари таъсирида б. жойларга эл- тиб ёткиэилиши. Ч. х. б. з. атмосферанинг куйи кие­мини, гидросферани, литосферанинг юкори киемини уэ ичига олади.
Зона(месторождений) первичная -Конларнинг бирламчи маъдан эонаси - ташки мукит жараёнла­ри таъсирида узгармаган бирламчи маъдан эонаси. Зона переходная нефте-гаэовых месторожде­ниях) - Утиш зонаси (нефть-газ конларида) - нефть, газ, газ конденсати ва газ-нефть катламларидаги нефть (газ)ларнинг сув билан ёки нефтнинг газ билан ту-




ташган юзаеида т. ж. коллекторларининг улар билан туйинган эонаси. 9.
з. си чегарасида нефть-гаэга туйи­ниш юкоридан пастга караб камайиб боради ва калин- лиги бир неча ун метргача етади. х
Зона переходная (от материка к океану) - Утиш эонаси (материкдан океанга) - муҳим глобал струк­тура. Ер густи рельефининг Континентал ва океан эле­ментлари типларининг узаро сингиб кетган области. У. э. доирасида ороллар ва ярим ороллар кенг аква- ториялар билан к°нуний равишда навбатма-навбат алмашиниб туради.

Download 0.7 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   240   241   242   243   244   245   246   247   ...   308




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling