Abdulla qodiriy nomidagi jizzax davlat pedagogika instituti

1.5. Maktabgacha ta’lim muassasalarida qo’llaniladigan pedagogik ta’sir usullari

MTM dagi faoliyatga tarbiyachi va murabbiylar har doim bolalar tarbiyasi, xulq – atvori, tartib – intizomiga tuzatishlar kiritishi, ulardagi kerakli shaxsiy xislatlar va harakatlardagi qirralarni rivojlantir-ishi, kamchiliklarini bartaraf qilishi kerak

bo’ladi. MTM da bunday ishlarni amalga oshirish uchun eng qulay sharoit bor. Chunki, bunday joylarda tarbiyachi va murabbiylar

pedagogik ta’sirning turli usullaridan foydalana oladilar. Ushbu jarayonda kerakli usulni tanlash uchun bolaning hissiy holati, harakatining xarakteri va sababini oldindan aniqlash kerak bo’ladi.

Pedagogik vaziyat tarbiyachi va murabbiyning ijodiy fikrlashi va sinchikovligi tufayli aniqlanadi. Buning ijodiy tomoni shundan iboratki, tarbiyachi va murabbiy o’ylagan usulni amalga oshirish uchun foydalanadigan sharoitlarni xayolan loyihalashtirib chiqish kerak bo’ladi. Ushbu jarayonning kasbiy mahoratli tomoni shundan iboratki, unda tarbiyachi yoki murabbiyning o’z ishini yaxshi bilishi, o’z xulqini bolaga o’tkaza olishi, ularning hatti – harakatlariga mos munosabatni tashkil qila olishi muhimdir.

Umuman olganda pedagogik ta’sir usuli deganda aniq holatlarni (jarayonlarni) tashkil etib, unga mos kerakli qonun – qoidalar negizida bolalarni ijobiy hatti – harakatlarga undovchi, o’z kamchiliklarini vaqtida tuzatuvchi (uning ko’rsatgan kamchilikga ijobiy munosabatni hosil qiluvchi) yangi, istiqbolli fikrlar va hislar majmuasi tushuniladi va bundagi yangi fikrlar bola tarbiyasining yangi sabablarini hamda bolaning shaxsiy kamchiliklarini yengib o’tishga asos bo’ladigan hissiyotlar majmuidan iboratdir (1.5.1 - shakl).