Abdullayev sayfulla fayzullayevich azimov sanjar samadovich avezov sherali naimovich

Qobiliyatsizlik bo‘yicha tabaqalashtirilgan ta’lim 
Ta‘limni tabaqalashtirishning mazkur turi tarafdorlari, odatda, qobiliyatsizlik 
bo‗yicha tabaqalash atamasini ishlatmaydilar. Biroq, bu uning mohiyatini 
o‗zgartirmaydi. Tabaqalashtirishning ushbu turining mohiyati shundan iboratki, u 
yoki bu predmet bo‗yicha o‗zlashtira olmaydigan o‗quvchilar mazkur predmetlar 
past darajada va kichik hajmda o‗zlashtiradigan sinflarga guruhlanadilar. 
Tabaqalashtirishning mazkur turida o‗quvchilar bir xil ma‘lumot ololmaydilar va 
uning oqibati sifatida ma‘lumot olishni davom ettirishi uchun bir xil imkoniyatga 
ega bo‗lmaydilar, 

---

191 
Qobiliyatsizlik bo‗yicha tabaqalashtirish Fransiya maktablarida yorqin 
namoyon bo‗ladi. Mazkur maktablarda lotin tilini o‗rganishga qobiliyati past 
o‗quvchilar lotin tili o‗tilmaydigan, biroq matematikani chuqur o‗rgatadigan 
zamonaviy bo‗limga qabul qilinadilar. Pedagogik jurnal «Edication national»ning 
maktabga yo‗llash harakatlarini bayon qiluvchi hazil - mutoyibali jihatini o‗qiymiz. 
Bola yaxshi o‘qiydimi, demak, u klassik bo‗limga boradi. U lotin tilini o‗zlashtira 
olmaydimi, mayli, matematikani o‗rganaversin (go‗yoki bolada lotin tilini 
o‗zlashtirishga qobiliyat bo‗lmasa, matematikaga qobiliyati bo‗ladi). Agar 
zamonaviy bo‗lim dasturini uddalay olmasa, texnik o‗quv yurtiga borsin. 
Fransiya Milliy demografik instituti xodimlari besh yillik elementar sikl 
ta‘limini tugatgandan keyin o‗quvchilarni o‗qishni davom ettirishga yo‗naltirish 
masalasi bo‗yicha tadqiqot o‗tkazadi. Oila jamiyatning ijtimoiy pilla- poyalarida 
qancha yuqorida tursa, u zamonaviy bo‗limdan ko‗ra, ko‗prok klassik bo‗limni 
afzal ko‗rishi haqida tadqiqotchilar xulosalarni ikki ma‘noda tushunishga o‗rin 
qoldirmaydi. 
Yuqorida bayon qilinganlardan ko‗rinib turibdiki, o‗quvchilar o‗rta maktabni 
tugatganlarida bir xil ma‘lumotga ega bo‗lmaydilar. Mazkur maktabni tugatgan 
o‗quvchilar o‗qishni davom ettirish uchun ham, biror hunar egallashi uchun ham 
bir xil huquq va teng imkoniyatlarga ega bo‗lmaydilar. Bu mazmun mohiyati 
jihatdan tabaqalashtirish emas, balki erta mutaxassislashtirishdir. Bunda maktab