60
Biliglikka artuk yarashur tegib.
Biligsiz
bila tursa davlat qali,
Biliglig bila turg’a teng-tush ko’rib.
(
www.ziyouz.com
kutubxonasi )
Biligsiz-bilimsiz,biliglik-bilimli leksemalari ham
leksik antonimlikni yuzaga
keltirmoqda.
Bunda
bilimsizso’zi
-“bilimi,
ilmi,
ma’lumoti
yo’q,
o’qimagan,ilmsiz,nodon”(O’TIL.I.113-bet)
ma’nosini,
bilimli
esa
”katta
ilmga,ma’lumotga ega bo’lgan,o’qimishli, ilmli, bilimli” (O’TIL.I. 113-
bet)ma’nosini ma’nosini bildiradi.
O’gush su tilama,er
o’rdum tila,
Er o’rdum tila ham to’lum tum tila.
Etiglik az edgu o’tushtan ko’ru,
Telim tushti artaq o’gush su bila.
***
Talaylashkar ermas, sara,
oz tila,
Sara, oz tila ham saloh soz tila.
Sifatli oz afzal talaydan ko’ra,
Talay lashkar ichra xatolar to’la.
(
www.ziyouz.com
kutubxonasi )
O’gush–talay so’zi-“ancha, ko’p, ko’pgina” (O’TIL.II.111-bet) ma’nosini bildirib
o’rdum-oz leksemasining “son yoki miqdor jihatdan uncha ko’p
bo’lmagan,kam”(O’TIL.I.525-bet) ma’nosidagi “hajm”semasi o’zaro
antonim
juftlikni yuzaga keltirmoqda. Bu esa misrada ohangdorlikni ta’minlash bilan birga
fikrning aniqliligini,tiniqliligini taminlashga xizmat qilmoqda.
61
Bo’sh,
azad kishi barcha edgu
quli,
San edgu qilu ko’nilik yo’li.
Kishilik qilurqa kishi bo’l tushi,
Kishi mundag’ urdi kishilik uli.
***
Hamma
ozod insonlar ezguga
qul,
Qilib ezgu ish, och adolatga yo’l.
Odamgarchilik qil hamisha o’zing,
Kishilik haqi shu, adolatli bo’l.
(
www.ziyouz.com
kutubxonasi )
Do'stlaringiz bilan baham: