Abdullayeva sarvinoz


Biligsizka davlat yarashsa kelib,  60  Biliglik


Download 0.89 Mb.
Pdf ko'rish
bet34/59
Sana20.09.2023
Hajmi0.89 Mb.
#1682063
1   ...   30   31   32   33   34   35   36   37   ...   59
Bog'liq
yusuf xos hojib qutadgu bilig asarining leksik semantik xususiyatlari

Biligsizka davlat yarashsa kelib, 


60 
Biliglikka artuk yarashur tegib. 
Biligsiz bila tursa davlat qali
Biliglig bila turg’a teng-tush ko’rib. 
(
www.ziyouz.com
 kutubxonasi ) 
Biligsiz-bilimsiz,biliglik-bilimli leksemalari ham leksik antonimlikni yuzaga 
keltirmoqda. 
Bunda 
bilimsizso’zi-“bilimi, 
ilmi, 
ma’lumoti 
yo’q, 
o’qimagan,ilmsiz,nodon”(O’TIL.I.113-bet) 
ma’nosini, 
bilimli 
esa”katta 
ilmga,ma’lumotga ega bo’lgan,o’qimishli, ilmli, bilimli” (O’TIL.I. 113-
bet)ma’nosini ma’nosini bildiradi.
O’gush su tilama,er o’rdum tila, 
Er o’rdum tila ham to’lum tum tila. 
Etiglik az edgu o’tushtan ko’ru, 
Telim tushti artaq o’gush su bila. 
***
Talaylashkar ermas, sara, oz tila, 
Sara, oz tila ham saloh soz tila. 
Sifatli oz afzal talaydan ko’ra, 
Talay lashkar ichra xatolar to’la. 
(
www.ziyouz.com
 kutubxonasi ) 
O’gush–talay so’zi-“ancha, ko’p, ko’pgina” (O’TIL.II.111-bet) ma’nosini bildirib
o’rdum-oz leksemasining “son yoki miqdor jihatdan uncha ko’p 
bo’lmagan,kam”(O’TIL.I.525-bet) ma’nosidagi “hajm”semasi o’zaro antonim 
juftlikni yuzaga keltirmoqda. Bu esa misrada ohangdorlikni ta’minlash bilan birga 
fikrning aniqliligini,tiniqliligini taminlashga xizmat qilmoqda.


61 
Bo’sh,azad kishi barcha edgu quli
San edgu qilu ko’nilik yo’li. 
Kishilik qilurqa kishi bo’l tushi, 
Kishi mundag’ urdi kishilik uli. 
***
Hamma ozod insonlar ezguga qul, 
Qilib ezgu ish, och adolatga yo’l. 
Odamgarchilik qil hamisha o’zing, 
Kishilik haqi shu, adolatli bo’l. 
(
www.ziyouz.com
 kutubxonasi ) 

Download 0.89 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   30   31   32   33   34   35   36   37   ...   59




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling