59
Judolar ko’rishsa
topib bir-birin,
Alam qisqa bo’lg’ay, sevinchlar uzun.
Salomat topolsa yoru do’stlarin.
(
www.ziyouz.com
kutubxonasi )
Mazkur banddagi antonimlar(
alam – sevinch) o`zaro zid ma`no
ifoda etma-gan
leksemalar bo`lib, shu kontekst ichida muallif
tomonidan antonimik munosa-
batiga kirishtirilgan.
Alam “jismoniy qiynoq;azob;qiynoq” (O’TIL.I.66-bet)
ma`nosini
bildirib, bu leksemada “
jismoniy azob”,”qiynoq” semalari bor.
Sevinch
“shod-xurram; xursandlik,sevinch, quvonch” ma`nosini bildirib,sevinch
leksema-
sida “
quvonish”,” mamnunlik”(“ tuyg`u”) semalari mavjud.
Alam leksemasidagi
“
azob” (qiynoq) semasi,
sevinch leksemasidagi “
mamnunlik” (quvonch) semasi
zidlikni hosil qilgan. Ijodkorning bu o`rindagi so`z qo`llash mahorati ma’noni
kuchaytirishga xizmat qiladi
Tili yolg’on erning
jafa qilqi ul,
Jafa kimda ersa asha yilqi ul.
Kishi yalg’anindin tilama
vafa,
Bu bir so’z sinamish o’gush yilqi ul.
***
Tili yolg’on erning
jafo xulqidir,
Jafo kimda bo’lsa osha yilqidur.
Kishi yolg’onidan
vafo kutmagin,
Bu so’z sinalgan talay yilgidir.
(
www.ziyouz.com
kutubxonasi )
Vafo
-“yorga,do’stga,
yaqin kishilarga sadoqat;o’z ahd-paymonini
muqaddas tutish,so’zda, va’dada qat’iy turish,”(O’til.I.174-bet) ma’nosini, jafo
so’zi esa “
ma’naviy, ruhiy va jismoniy ezilish,azob uqubat kulfat”(O’til.I.275-bet)
ma’nolarini bildirib leksik antonimlik munosabatiga kirishmoqda.
Do'stlaringiz bilan baham: