Abyssal-abissal

AНТОФИЛЛИТ-ANTHOPHYLLITE ANTOFILLIT, m-l. Amfibol guruhiga mansub siliqat.Romb singoniyali. Kristallari ustunsimon. Qat. 5,5-6, s. og’ir . 2,9-3,2; tusi kulrang, qo‘ng‘ir, yashil.Metamorfik t. j . lari va sYerpentinitlarda uchraydi.

AНТРАЦИТ-ANTHRACITE-ANTRAT-SIT-toshko‘mirlar qatoriga kiradigan eng toza, uglYerod miqdori yuqori bo‘lgan (95%С) kuchli metamorflashgan ko‘mir turi. Rangi qora, yaltirok, ba’zan kulrang tusda tovlanadi. Massasi zich, qo‘lga yuqmaydi. qat. 2,0-2,5, s. ogir. 1.40-1,80. A. 8100-8200 kaloriya issiklik bYeradi. Tez o‘t olmaydi, qiziganda birikib ketmaydi. A. o‘zidan elektr tokini yaxshi o‘tkazadi, shuning uchun undan elektrodlar tayyorlanadi. Antratsit asosan yuqori dajali yoqilg‘i sifatida metallurgiyada ishlatiladi.

АНТРОПОГЕН-ANTHROPOGEN-ANT-ROPOGEN-(yunon. apgoro-odam)- to‘rtlam-chi davrning kaynozoy Yerasining paleogen, neogendan keyingi uchinchi qismining nomlaridan biri. To‘rtlamchi davrning boshlarida odamning paydo bo‘lishi organik dunyo tarixida qatta ahamiyatga ega bo‘lganligi uchun Pavlov 1922 y. fanga kiritdi.

AПАТИТ-APATITE-APATIT (yunon. aratao-aldayman ko‘pincha boshqa m-l ga uxshatishgan) m-l. Geksagonal singonyali. Rangsiz, shaffof, ok, ba’zida sariq, qo‘ng‘ir, och yashildan zumrad yashilgacha bo‘ladi. qat.-5, s. og’ir. 3,18-3,21 mo‘rt, notekis, ba’zan chig‘anoqsimon yuzalar hosil qilib sinadi.Kimyoviy tarkibiga qarab A. ftorapatit, gidroksilapatit va xlorapatitga bo‘linadi. A.umuman magmatik jinslarning asosiy tarkibiy qismi. Ishqoriy jinslar massivida A. mineralining qatta uyumi hosil bo‘ladi. Ba’zan A. kvars yYer tomirlarida va kristalli slanetslarda xam uchraydi. A. asosan, fosfat o‘g‘itlar tayyorlash uchun; fosfor va uning birikmalarini olish uchun qora va rangli metallurgiyada hamda xira oyna ishlab chiqarish uchun qo‘llaniladi.

AПЛИТ-APLITE-APLIT-granit va alyaskit tarkibidagi tomir jins; mayda donador, och rangli, tarkibi: kvars, dala shpati (ortoklaz va plagioklaz) va juda kam mikdorda ( 0—5) rangli m-llar
(bir tekis kristallangan) dan iborat. A. ko‘pincha granitlardan tashkil topgan intruziv jismlar tarqalgan. SHu boisdan granit-aplit deb ham ataladi. A. ba’zan Yerning chuqur Qismida paydo bo‘lgan boshqa jinslar bilan birga uchraydi. Uning dioritaplit, sienit-aplit va boshqa xillari bor. A. asosan kvars va ortoklazdan iborat.