Abyssal-abissal

MAMONT — MAMMOTH Mamont (Mashshi(iv
yoki M a t t o g y e z )— Evropa, Osiyo, Afrika va SHim. AmYerikada to’rtlamchi
davrda keng tarqalgan, amalda keyinchalik yo’qolib ketgan filsimon
xayvonlar vakili. SHarq. Sibirda
juda ko‘p skelet solditslari va mamont dandon tiplari ma’lum. 1901
yilda YAkutiyada bu hayvonning bir
butui murdasi topilgan.

MANGANIT — MANGANITE Manganit — m-l.Kimyoviy tarkibi M p02 • Mp(ON)2 MpO — 40,4%, MpO» — 49,4, N20 —10,2%. Aralash malar sifatida: 8YU 2 (bir necha % gacha), Re20 3 (1% gacha).Kristallarining siyofasi prizmatik«S» uchi buyicha cho‘ziq ustunsimon yonlari tik yunalgan mayda zich chiziqchalar bilan koplangan. M. rangi qora chiziqli, qo‘ng‘ir, metallsimon yaltiraydi. Qat. 4, mo‘rt. S. o r. 4,3. M. konlari kislorod etishmaydigan sharoitda vujudga keladi. Egizak usishgan kristallar marganetsning ba’zi bir gidrotYermal konlarida, eng keyin paydo bo‘lgan m-llar qatorida barit va
kalsit bilan bir paragenezisda uchraydi. Qatta massalari cho’kindi konlarda oolit va yaxlit massalar shaklida paydo bo‘ladi. Gillar orasida
ba’zan radial — nursimon to‘zilgan
guddalar shaklida mavjud; oksidlanish
zonasiga barharor emas. Osonlik bilan yashirin kristallangan, deyarli
suvsizga aylanadi.


MANTIYA ZEMLI — EARTH'S MANTLE Yer mantiyasi, Moxorovichich chegarasidan (35—80 km) to 2900 km gacha joylashgan.
Ba’zi bir olimlar mantiyaga Yer sobirini sam kiritadilar. Yer mantiyasining tarkibi satsidagi asosiy ma’lumotlarni vulqon jarayoilarini, shuningdek vulqon t. j. larining ichida
uchraydigan uzga jins bulaklari
(ksenolitlar) ni o‘rganish natijasida olish mumkin. M. ning ichki Tuzilishini tadqiq qilishda esa — seysmologik ma’lumotlar alohida o‘rin
egallaydi. Buylama to‘lqinlar (ur)
tezligi sekundiga 8 km dan 13,6 km
gacha usib boradi. hozirgi vaqtda Yer
mantiyasi uch qismga bo‘linadi: V —
yuqori mantiya (35—500 km), S — o‘rta mantiya (300—950 km) va D — pastki mantiya (950—2900 km). T. j . larining zichligi Yer kobigining tagida
3,3—3,5 g/sm3 dan to 5,6—5,9 g/sm3 gacha ortib boradi.