Abyssal-abissal
Download 1.55 Mb.
|
LUG\'AT 185
- Bu sahifa navigatsiya:
- IGNIMBRIT — IGNIMBRITE Ignimbrit
- IZVYERJENIE VULKANA — YERUPTION V o‘lkan otilishi.
|
ZUBЫ AKUL — SHARK TEETH Akula tishi — pelagik, asosan evpelagik okean chikindilariga mansub fauna koldiqlari.
IGLOKOJIE — ECHINODYERMS Ignatanlilar— simmetrik besh shu’lali va maxsus suvdon surilmasiga ega bo‘lgan, f aqat dengizda yashovchi umo‘rtkasiz joiivor turlari). Ko‘pchilik I. vakillarining aragonitdan iborat skeleti bor. Bu skeletlar qatak mikroqurilmali, o‘zaro birbiri bilan uralib, usib ketgan qataksimon usimtalardan iborat. Dengiz tublarida bemalol ^araqat qiluvchi yoki maxsus bo‘rinli usimtasi yordamida yopishib yashaydi. Ikki turga bo‘linadi: poyasimon yoki yopishgan va engil harakatlanuvchi yoki yopishmagan xillari (Kembriydan xozirgacha yash amokda). IGNIMBRIT — IGNIMBRITE Ignimbrit ( 1§pex — olov, alanga; g11 — tufon, buron). Fanga M arshall 1935 y. kiritgan. Uning fikricha, I. yirik, yukori ^aroratga ega bo‘lgan vulkan bulakchalar bilan tuyingan bulutsimon vulkan tuzonlaridan hosil bo‘lgan t. j. Bu bulakchalarning harorati yukori (830—900°) bo‘lgani uchun ular Yer yuzasiga tushganda bir-biri bilan birikishib ketadi. V. I. Vladovets. D. SteynYer va boshqa olimlarning fikricha, zozirgi vaqtda «ignimbrit» tushunchasini quyidagi ma’noda ishLatish tavsiya silinadi. I. umumiy geologik tushuncha bo‘lib, bir necha kv. km ga tarqalgan kuy i kiem da yumshoq linzalardan, yuqorisida — lavasimon j inslardan iborat bo‘lgan murakkab geologik jismlar. O‘rta Osiyoda I. devon, harbon va pYerm davrlarida keng tarqalgan (J an. Tyan-SH an, CHotsol va Qurama tog‘lari). IZVYERJENIE VULKANA — YERUPTION V o‘lkan otilishi. Sizigan yoki issiq, qattik, suyuk va gazsimon vulkan moddalarining Yer yuzasiga otilib chitsish jarayoni. V. o. bir sancha lava oqizib chiharadigan yoki ketma-ket portlashlar holida iamoyon bo‘lishi mumkin. V. o. ning bir necha turi mavjud: yoritsli, chiziqli, eksploziv, ekstro‘ziv va aralash portlash xillari. Ko‘pincha V. o. ynsoniyat va atrof muxit uchun juda qatta faloqat keltiradi. SHuning uchun sam V. o. ni oldindan bilish muchimdir. Vulkanshunos olimlar tomonidan TV. o. oldindan bashorat qilishning bir kancha belgilari aniklangan. Vulkan gazlari va kullar tarkibining o‘zgarishi V. o. ning da-- rakchisi hisoblanadi. Mae., vulkan gazlari tarkibidagi (O N )—1 ko‘payib ketishi V. o. dan harak bYeradi. Ko‘pincha V. o. vulkan zilzilalariga sabab bo‘ladi. Go^o V. o. dan oldin vulkan apparata ko‘pchib yuqoriga ko‘tarilishi mumkin. Bunday xal magmaning qatta bosim ostida yuqoriga tomon siljishidan harak bYeradi. Download 1.55 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|