Abyssal-abissal

SIDYERIT — SIDYERITE SidYerit (yunon. «SidYeros»— temir)— m-l. Kimyoviy tarkibi — ReSOz. Trigonal singoniyali, sarg‘iщ oq, kulrangroq, ba’zan qo‘ng‘irnamo tusda, shisha kabi yaltiraydi. Qat. 3,5—4,5. Mo‘rt. S. or. 3,9.

1. 
   gidrotYermal konlarda u ancha yuqori bo‘lmagan haroratda yuzaga keladi;
   2) S. ning dengiz savzalari, kurfazki qo‘ltiqlarida hosil bo‘lgan o‘zisa xos cho’kindi konlari ham ma’lum.
   Ularning vujudga kelishi deigizyaing qirg‘oq zonalariga yaqin, chuqur
   joylarida keng tarqalgan takrorluvchi sharoitlar bilan, shuningdek,
   ehtimolki, kislorod etishmaydigan
   sharoitda esa organik qoldiqlar
   oqsil moddalari, harbon oksidi va
   vodorod sulfidi hosil qilib, parchalanishi bilan bogliqdir. Cho’kindi
   S. ma’danlar ba’zan o‘ziga xos Tuzilishiga ega. Yirik KYerch
   koni cho’kindi ma’danlarining bir
   qismi S. dan iborat.
   
   
   

SIENIT — SYENITE Sienit (Siena —
Misrdagi So‘n shatsrining yunon. nomi)— och qizil, luщti, ba’zan kulrang yoki qo‘ng‘ir; tu lits kristallangan ishqoriy t. j. M-l tarkibiga ko‘ra ikki turga bo‘linadi: 1) oddiy S;
2) ishqoriy dala shpatli S. Birinchi
turdagi S. ning tarkibi quyidagicha:
kaliy-natriyli dala shpati (anortoklaz, ortoklaz-pYertit, mikroklinpYertit), plagioklaz (oligoklaz, andezin), ortopiroksen (gipYersten, enstatit), klinopiroksen (selit, (gitanavgit, fYerroavgit, diopsid-avgit), amfibol (oddiy rogovaya obmanka, gastingsit, fYerrogastingsit, ba’zan kYersutit), biotit (lepidomelan), ikkinchi darajali va aksyossor m-llar — kvars (0—5%), olivin (O—2 %), magnetit, titanomagnetit, ilmenit, apatit, sirkon, titanit. Ikkinchi turdagi ishsoriy dala shpatli (monoshpatli) sienitlarning tarkibi quyidagicha: kaliy natriyli dala shpati (ortoklazpYertit, mikroklinpYertIt, anortoklaz), klinopiroksen (fYerroavgit, fYerrosalit, ba’zan
diopsid-gedenbYergit), amfibol (gastingsit, kYersutit, ba’zan oddiy rogovaya obmanka), biotit; ikkinchi darajali va aksessor minerallar —
plagioklaz (albit, jami dala shpatlarining 10% idan oshmaydi), kvars (0—5% ), magnetit, apatit, sirkon, ba’zan titanit, ortopiroksen ((gipYersten), flyuorit, granat (melanit). Umuman m-l tarkibi o‘zgaruvchanligi tufayli yayaa bir necha to‘rini ajratish mumkin. Agar S, tarkibida ishqoriy rangli m-llar yoki feldщpatoid uchrasa, u xolda bunday jinslar ishsoriy va feldshpatoidli S. lar oidasiga mansubdir. Tarkibida kvars 5% dan ko‘prok, bo‘lsa, kvarsli S. deb ataladi. Plagioklazning mnkdori ortishi bilan S. dioritga va monsonit orsali g'abbroga aylanadi. Rayagli m-llarning miqdori oshgan sari S. melanokrat S. ga, suigra shonkinitga o‘tadi, S. larning tashqi kuriiishi massiv, traxitoid va taksitdir. Ichki Tuzilishi donador, xil donali va porfirsimon, ko‘pincha gipidiomorf donali bo‘ladi. Kimyoviy tarkibi jiqatidai S. traxitga uxshaydi.


SIENIT-APLIT — SYENIT-APLIT Sienit-aplit. Tarkibida kvars bo‘lmagan yoki juda kam miqdorda uchraydigan leykokrat — o‘ta mayda donali sienitdir.
Ichki Tuzilishi bostonit eki allotriomorf donali. Odatda daykalar hosil qiladi.