Adabiyot gulshani 2 (6 sinf yangi darslik asosida)

Darslikdagi suratlar muallifi
1.“Kuzgi hovli”.
O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan san’at arbobi Pavel Benkov ishlagan surat
2. “Momo”.
Nortoy Diyorov ishlagan surat
3.“Shomahmudovlar oilasi”
Lutfulla Abdullayev
4.” Tog‘dagi qishloq”.
Rassom Vladimir Petrov ishlagan suratR KUN – SABOQ
5.“Samarqanddagi ko‘cha”.
Rassom Ulug‘bek Muhamedov
6.“Yomg‘irdan so‘ng”.
Rassom Y. Bazarov
7.“Turnalar”.
Rassom Nikolay Belov
8.“Yana yiqildi”.
Rassom Aleksey Korin
9.“Buvi va nevara”.
Rassom Abdulhaq Abdullayev
6 – sinf adabiyotida qo`llangan ayrim so`zlar izohi
“A”
amon – qutulish, najot
azayimxon – afsun o‘qib kasallarni“davolovchi”,muammolarni “hal qiluvchi” kishi
azot – tik
arbob – amaldor, yuqori lavozimdagi shaxs
arg‘uvon – qirmizi
asr – kunning tushdan keyingi payti
ayyuhannos – hayqiriq, dod-faryod
ag‘yor – begona, dushman
“B”
badxo‘ylik – qo‘pollik
bandargoh – kemalar to‘xtaydigan joy
baytal – urg‘ochi ot
bayot – kuy nomi
bar – ust kiyimning yon etagi
bezavol –zavolsiz,so‘nmas
bomdod – tong yorishish payti
botsman – kemadagi jihozlarning sozligiga javob beradigan shaxs
bo‘lis – hokim, boshliq
”D”
dandon – fil suyagidan yasalgan
daxma – maqbara
dudmol – mujmal
durra – ayollar boshiga o‘raydigan kichik ro‘mol
“E”
entomologiya – hasharotlarni o‘rganuvchi fan
Ekipaj – kemani boshqaruvchilar
ekspeditsiya – ilmiy maqsadda uyushtirilgan safar
estetika – go‘zallik, nafosat haqidagi fan
“F”
fazogir – fazoni, koinotni zabt etuvchi
front – urush bo‘layotgan hudud
“G”
gospital – harbiylar shifoxonasi
giriftor – band, asir
guhar – gavhar
“J”
jaydari – oddiy, kichkina
jevak – taqinchoq, bezak
junbish – harakat
juz – boshqa, o‘zga
jodda – yo‘l
joh – martaba, mansab
“H”
hazin – g‘amgin
hayon – foyda
hosid –hasadgo‘y
“I”
idbor – baxtsizlik
itik – o‘tkir, tez
“K”
kambuz – kema oshxonasi
karabin – qisqa stvolli ov miltig‘i
Kayuta – kemadagi xona
kendir (qizilquray) – pushti gulli o‘simlik
kulankir – zotli xo‘roz (tovuq)
kok – kema oshpazi
“M”
matlub – istalgan
matros – kema jamoasining oddiy a'zosi
marg‘ub – yoqimli
mahbub – sevimli
machta – kemaning o‘rtasidagi yelkan osiladigan ustun
muknat –boylik
mujda – xushxabar
“N”
nafarmon – och, qizg‘ish binafsharang
namat –yung palos, kigiz
namtob – namiqqan
navisanda –kotib
navigatsiya – kemalar harakatlanishi haqidagi fan
“O”
obdastagardon – duo o‘qib o‘g‘rini toppish
omilkor – ishbilarmon
okop – askarlarni dushmandan pana qiladigan chuqurlik, o‘ra
oqin –oqim
“P”
paluba – kema sahni
palos – qo‘lda yoki mashinada tayyorlanadigan katta jun sholcha, tuksiz gilam
paroxod – bug‘ bilan yuradigan kema
paxsa devor – pishitilgan loyni ustma-ust bosib qurilgan devor
penni – chaqa pul
peshgir – fartuk
pyesa – sahna asari
1 pud – taxminan 17 kilogrammga teng og‘irlik o‘lchovi
pushta – egatlar (jo‘yaklar) orasidagi joy
port – qirg‘oqdagi kemalar turadigan joy
“R”
ravoch – tog‘da o‘sadigan poyasi sersuv,nordon o‘simlik
raf – tokcha
riyoziyot – matematika
revolver – to‘pponcha
rioyat – hurmat
robita – aloqa
“S”
sardoba – ichimlik suvini
saqlash uchun qurilgan inshoot
siroyat – ta’sir, yuqish
sitam – jabr, zulm
sitoyishkor – madh qiluvchi
snaryad – o‘q
suchuk – shirin
soveren – oltin tanga
“Q”
qadoq – taxminan 410 grammga teng og‘irlik o‘lchovi
qalay – oq rangli yumshoq metall
qaznoq – omborxona
qiyiqcha – belbog‘
qoraxat – jangchining urushda halok bo‘lgani haqidagi maktub
qulun –otning bolasi
quroq – turli mato bo‘laklarini ulab tikilgan
quv – ayyor
qo‘r – mayda cho‘g‘ aralash issiq kul
“T”
taftish –tekshirish
tarab – shodlik, xursandlik
tuzluk – to‘g‘rilik, halollik
to‘qoch – katta bo‘g‘irsoq, kulcha non
to‘rsayib – qovoq solib, tumshayib
“U”
uvun-to‘da – eski-tuski, yirtiq-yamoq
ulus – xalq, el
“V”
vahshat – vahima, xavf-xatar
vasf – ta’rif, maqtov
vegetarianlar – go‘sht yemaydiganlar
voya – foyda
“X”
xub – yaxshi
xudkom – faqat o‘z manfaatini ko‘zlovchi
xoma – qalam; ijod
xo‘tik – eshakning bolasi
“Y”
yakandoz – bir qavatli ko‘rpacha
yaktoyi zamon – dunyoda yagona
yunga – dengizchilik kasbini o‘rganayotgan yordamchi
yashm – bezak sifatida ishlatiladigan tosh
“Z”
zam – qo‘shish, jamlash
“O`”
o‘r –tepalik, balandlik
o‘g‘ir (hovonchA) – urib yanchish, tuyish uchun ishlatiladigan idish
“G`”
g‘ayribuddiyor – musofir
g‘ayr – boshqa, begona;
g‘arib – bechora;
g‘urbat – musofirlik, begona yurt;
g‘o‘labur – to‘ladan kelgan, baquvvat
“Ch”
chashna – tatib ko‘rish uchun namuna
chillaki – ertapishar, ertagi
“Sh”
shabi yaldo – yilning eng uzun kechasi (21-dekabrdan 22-dekabrga o‘tar kechA)
shafaq – quyosh botishi yoki chiqishi paytida ko‘rinadigan nurlar
shafiq – rahmdil, mehribon ;
shafqat – rahmdillik, mehribonlik
sharif – aziz, qadrli
sharir –yomonlik
shovva – sharshara
shtirbort – kemaning o‘ng tarafi
shom – quyosh botayotgan payt
shodmon – shod, xursand
1. Yulduzlar to‘la osmonga tikilaman. Ehtimol, osmondagi eng yorug‘ yulduzlar onalarning jonidir. Ehtimol, onalarning so‘ngan yulduzlari birlashib quyoshga aylangandir. Oftobni ona deyishlari, ehtimol, shundandir.Ushbu fikrlar muallifi kim?