lmiy tadqiqot uslubi bu muayyan bilish maqsadini hisobga olgan holda ma’lum bilish vazifalarini hal etishga qaratilgan aqliy va (yoki) amaliy operasiyalar (tartib-qoidalar) tizimidir.
Ilmiy tadqiqot uslublari turlar:
Tadqiqotning nazariy uslublari:
Abstraktlashtirish - T.U., boshqa barcha parametrlarni hisobga olmagan holdagi bitta ajratilgan parametrni alohida holida ko’rib chiqishdan iborat.
Tahlil - T.U., tadqiq qilinayotgan jarayon yoki hodisaning maxsus va teran mustaqil o’rganilishi uchun bunday jarayon yoki hodisa ularning tarkibiy qismlariga bo’lib tashlanadigan fikriy operasiyani nazarda tutadi.
Analogiya – o’xshashligi, prototipi tanlanadigan fikriy operasiya.
Deduksiya – fikrlashning umumiy qonuniyatlardan xususiy faktlarga tomon rivojlanishini nazarda tutadigan fikriy operasiya. Induksiya – xususiy faktlarni umumlashtirish mantiqiga asoslangan fikriy operasiya.
Tasniflash – o’rganiladigan obyektlar, faktlarni o’rganishning nazariy uslubi; T.U., hodisalarni bir-biriga nisbatan tartibga solishga asoslanadi.
Aniqlashtirish – abstraktlashtirishga teskari jarayon, yaxlit, o’zaro bog’liq, ko’p tomonlama obyektning topilishini nazarda tutadi.
Modellashtirish — T.U., modelning qurilishini nazarda tutadi.
Umumlashtirish - muhim fikriy operasiyalardan biri bo’lib, uning natijasida obyektlar va ular munosabatlarining nisbatan barqaror xususiyatlari ajratiladi va qayd qilinadi.
Sintez - fikriy operasiya, uning jarayonida aniqlangan elementlar va faktlardan yaxlit manzara qayta tiklanadi.
Qiyoslash – T.U., obyektlarning o’xshashligi va farqlarini, umumiyligi va alohidaligini aniqlash maqsadida obyektlarning qiyoslanishini nazarda tutadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
