Айдарбек тулепов ислом


Ислом ва ак,идапараст оцимлар


Download 7.76 Mb.
Pdf ko'rish
bet127/193
Sana16.11.2023
Hajmi7.76 Mb.
#1781476
1   ...   123   124   125   126   127   128   129   130   ...   193
Bog'liq
86. ИСЛОМ ВА АКИДАПАРАСТ ОКИМЛАР

Ислом ва ак,идапараст оцимлар
Мухдммад Илёс «Таблигчилар жамоаси»ни х,аракат 
сифатида тулик, шакллантиргач, Хиндистондан бошка 
давлатларда х,ам даъват иш ларини йулга куйиш га 
эришди. Унинг вафотидан сунг хдракатга рах,барлик 
килган угли Мух,аммад Юсуф (1917-1965) таш килот 
ф а оли я ти н и с е зи л а р л и равиш да кен гай ти р и ш га 
муваффак, булди.
П о к и с т о н Х и н д и с т о н д а н а ж р а л и б ч и к к а ч , 
М ухдм м ад Юсуф табли гч и лар к,ароргох,ини Дех,ли 
як,и н и даги « Н и з о м и д д и н » м а р к а з и д а н Лох,ур 
шах,ридан (П оки стон ) 50 км узок ли к даги Райвинд 
ш ах,рига к у ч и р д и . Ш ун д а й б у л с а -д а , х,аракат 
гояларини ёйишда «Н и зом уд д и н » маркази илгариги 
мавкеини саклаб колди. Мух,аммад Юсуф ва ундан 
кейин х,аракатга рах,барлик килган И нам улла Хасан 
(1965-1995)даврида таблигчилар халкаро таш килот 
сифатида эътироф этила бошланди ва дунёнинг куплаб 
м интакаларида «д а ъ в а т м а р к а зла р и »га эга булди.
«Таблигчилар ж амоаси» х,ам бошка диний-экстре- 
мистик гурух,лар сингари ута каттик иерархик тузи- 
лиш га эга экани билан тавсифланади. Харакатнинг 
бош ида курсатмалари барча учун мажбурий булган 
амир (зиммадор х,ам дейилади) туради. Таблигчилар- 
нинг энг кичик гурух,и 10 кишидан иборат булиб, унга 
х,ам амир рах,барлик килади. У кенгаш ёки тегиш ли 
гурух,нинг тавсияси би ла н тай и н лан ади . Х алкаро 
микёсдаги амир эса хдракатнинг етакчи аъзоларидан 
иборат булган Марказий кенгаш томонидан тайинла­
нади. Хозирда кенгашнинг амири сифатида Зубайр 
Хасан эътироф этилади. Харакатнинг бу тарзда тузи- 
лиш и х,ар бир табли гчи н и н г кундалик ф аолиятини
2 2 6


Замонавий оклмлар
кдтъий назорат к,илиш ва белгиланган вазифаларни 
х,ал этишга йуналтириш имконини беради.
Таблигчилар фаолиятида гоявий таъсир ва даъватни 
изчил ва ти зи м ли олиб бориш га хизмат киладиган 
тафригул вак,т (вактнинг сарфланиши) тамойили мухим 
уринни эгаллайди. Унга кура, хдр бир таблигчи даъват 
учун узо к муддатли сафарга чикиши шарт. Ш унинг 
учун улар бир йилда 40, ойда 3, хдфтада 2 кунни даъват 
учун сарфлайди ва чекка-чекка худудларда уйма-уй 
юриб, ташвикот ишларини амалга оширади. Харакат 
вакиллари бундай сафарларни «хуруж » (арабча чикиш, 
яъни даъват учун сафарга чикиш) деб номлашади.
Ш унингдек, уларда инсон ум р и д ав ом и да бир 
бор амалга ош ириш и зарур булган 4 ой ли к хуруж 
хам мавжуд були б, у анча у зо к булган улкаларга 
уюштирилади. Таблиг намояндалари х,ар бир хдракат 
аъзосига и слом да фарз кили н ган х,аж ибодатидан 
кура, у зл а р и у й л а б то п га н турт о й л и к хуруж ни 
амалга ошириш зарур эканини купрок, уктиришади. 
Улар хуружларни Куръони карим ва хадисларда улуг 
савоблар берилиш и ваъда килинган Мухдммад (с.а.в.) 
давридаги Маккадан Мадинага килинган хижратга 
тенглаштиришади. Вахоланки, бу сафар натижасида 
х,ар бир мех,натга к,одир м у су лм о н эр уч ун фарз 
булган х,алол касб килиш, ои ла ва бола-чакасининг 
нафакасини таъм ин этиш дек масъулиятли бурчлар 
п ой м ол этилади.
Т а бли гч и ла р факирона хдёт кечириш , дун ёви й
б ой ли к ла р н и охират неъ м атлари олд и да арзимас 
ходиса, деб хисоблаш ини иддао килиш ни хам хуш 
курадилар. А м м о уз саф ларида обр ули киш илар,
227



Download 7.76 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   123   124   125   126   127   128   129   130   ...   193




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling