Alisher navoiy nomidagi toshkent davlat o‘zbek tili va adabiyoti universiteti o‘zbek tili va adabiyotini o‘qitish fakulteti

 
Savol va topshiriqlar 
1. “Mutaxassislikka kirish” fanida o'rganiladigan asosiy masalalarni tavsiflang. 
2. Til va jamiyat munosabatini yoriting. 
3. Tilning ijtimoiy tabiatiga xos xususiyatlarni ayting.
4. Tilning ijtimoiy vazifalarini misollar asosida tushuntiring. 
5. Tilning asl mazmunini yoritishdagi nazariy qarashlarni tushuntiring. 
6. Til taraqqiyoti, o‘lik tillar haqidagi tushunchangizni bayon eting. 
7. Tilning tabiiy-biologik, fiziologik, ijtimoiy xususiyatlarini yoriting . 
8. Til hodisalarini ayrim holda o‘rganish haqidagi tushunchalarininzni bayon 
eting. 
9. Tilni tirik organizm sifatida qiyoslashga oid qarashlarga munosabat 
bildiring. 
Testlar 
1. Tilning tarixiy taraqqiyotini, rivojlanish qonuniyatini, taqaqqiyot bosqichlariga 
xos xususiyatlarni o‘rganish sohasi qanday nomlanadi?
A ) dialektika
B) dialektologiya
C) sinxroniya
D) diaxroniya
2. «Yosh grammatikachilar» maktabi vakillari tomonidan tilning eng asosiy 
xususiyati sifatida ajratilgan belgini ko‘rsating.
A ) tilning tarixiylik belgisi
B) tilning mantiqiylik belgisi
C) tilning tadrijiylik belgisi
D) tilning aniqlik belgisi
3. Tilning hozirgi holati, tarkibiy xususiyatlarini o‘rganish sohasi qanday 
nomlanadi?
A ) sinxroniya
B) dialektologiya

---

38 
C) dialektika 
D) diaxroniya
4. Tilning asl mohiyatini nazariy jihatdan yoritishga hissa qo‘shgan tilshunoslik
maktablarini aniqlang. 
A ) Kopengagen strukturalizmi, arab tilshunosligi 
B) Amerika strukturalizmi, hind tilshunosligi 
C) Kopengagen strukturalizmi, Qozon tilshunosli maktabi 
D) Praga strukturalizmi, Kopengagen tilshunoslik maktabi 
5. Quyidagilardan qaysilari o‘lik tilga mansub ?
A) krеol , pijin
B) ispan, lotin
C) nautal, lotin
D) lotin, sanskrit
6. Tilning asl mohiyatini nazariy jihatdan yoritishga hissa qo‘shgan olimlarni
aniqlang. 
A ) F.de Sossyur , G.Blumfild, M. Myuller 
B) F.de Sossyur , V. Gumboldt, M. Myuller 
C) A.Shleyxer, F.de Sossyur , M. Myuller 
D) A.Shleyxer, G. Paul, M. Myuller 
7. Bir qator tillarning taraqqiyotiga asos bo‘lgan qadimiy til qanday nomlanadi? 
A) krеol tillari
B) proto til 
C) asos til 
D) pijin tillari