Aliyeva Nargiza Fan nomi: matematik tasavvurlarni shakllantirish nazariyalari va metodikasi fanidan mustaqil ta’lim taqdimoti

ўринда?», «Ҳаммаси бўлиб нечта?» саволларига жавоб бериб, саноқ ва
тартиб сонлардан тўғри фойдаланишни ўргатиш.
3, 4, 5 сонлари доирасидаги сонли карточкалар билан таништириш.
Болаларга предметларнинг икки гуруҳини қиѐслашни машқ қилдириш ва
таққослашни ўргатиш, «Бир, икки, уч, тўрт, беш – ҳаммаси бўлиб бешта копток", «Бир, икки, уч, тўрт – ҳаммаси бўлиб тўртта кубик. Бешта кўп, тўртта кам. Коптоклар кубиклардан битта кўп экан»).

5 гача бўлган сонни ўзидан кичик бўлган иккита сонга

5 гача бўлган сонни ўзидан кичик бўлган иккита сонга

(буюмлар мисолида) ажратиш.

Масалан:

«Сенда 5 та олма бор, иккитасини укангга бердинг. Ўзингда нечта қолди?» деган савол билан мурожаат қилиш. Предметларнинг кам гуруҳига етишмаган предметни қўшишни ѐки кўп гуруҳдан битта ортиқча предметни олишни ва гуруҳлар ўртасида бир хил миқдордаги ҳар хил предметлардан иборат тенглик ҳосил қилишни ўргатиш. («Карточканинг юқори қаторида учта анор, пастки қаторида тўртта олма, анорлар олмалардан битта кам. Агар яна битта анор қўйсак анорлар ва олмалар сони тенг бўлади»).

4 ѐшли болаларни ўқитишнинг асосий вазифаси уларни тўғри усуллардан фойдаланиб, 5 ичида буюмларни, товушларни, ҳаракатларни санашга ўргатишдир.

4 ѐшли болаларни ўқитишнинг асосий вазифаси уларни тўғри усуллардан фойдаланиб, 5 ичида буюмларни, товушларни, ҳаракатларни санашга ўргатишдир.

Саноққа ўргатиш бир-бирининг остнга параллел жойлашган 2 қатор буюмлар гуруҳини таққослаш асосидз хузилади. Таққосланувчи гуруҳлар ѐнма-ѐн турган сонларни ифодалаши керак: 1 ва 2, 2 ва 3, 3 ва 4,4 ва 5.

Бу натурал қаторнинг ҳар бир кейин (олдин) келадиган сонининг ҳосил бўлиш принципини ўзлаштириш учун кўрсатмали асос ҳосил қилади, боланинг бир тўплам бир сон билан, иккинчи тўплам бошқа сон билан аталишини тушунишга ѐрдам беради

Масалан:

Масалан:

Тарбиячи саноқ зинаси (нарвони)нинг пастки поғонасига 2 та буюм (2 та арча) қўяди, улар ни қайта санайди, бунда болалар эътиборини натижавий сонга қаратади. Шундан кейин устки поғонага арчалар устига аниқ мос келтириб бошқа буюмларни (2 та олмахонни) қўяди. Уларни санайди, болаларга миқдорий муносабатларни (2 та олмахон ва 2 та арча, арчалар ва олмахонлар миқдори тенгдан) намойиш қилади. Шундан кейин тарбиячи устки поғонага яна битта олмахон қўяди ва дарҳол миқдорий муносабатларни аниқлайди: «Олмахонлар кўпайдими ѐки камайдими?» - «Кўпайди». Болалар «кўпни» жуда яхши кўрадилар. «Битта олмахоннинг жуфти йўқ, олмахонлар кўп, арчалар эса кам. Арчалар 2 та, олмахонлар нечта? Санаб чиқиш керак».