Аллоҳнинг гўзал исмлари ءاَمْسَلأا ىَنْسُحْلا Доктор Муҳаммад Ротиб Наблусийнинг «Аллоҳнинг гўзал исмлари»

Пайғамбарларни ёлғончи қилгувчиларнинг оқибати 
қандай бўлди» (Зухруф сураси, 25-оят). 
82. АЛ-АФУВВ
(
ُ وُفَعْلَا
)
 
«Ал-Афувв» – афв қилувчи деган маънодадир. Ушбу 
улуғ исм хусусида гапиришдан олдин тавба ва афв хусусида 
сўзлаймиз. Аллоҳ таоло бандалари учун тавба эшигини 
очган. Чунки Аллоҳ бандалари хато ва савоб, яхши ва ёмон 
амал қилишларини билади. Аллоҳ уларни яратганда 
шаҳватни ҳам қўшиб яратган. Ушбу шаҳват Аллоҳ томон 
йўналтирилмаса ва Аллоҳ томонидан нур бириктирилмаса, 
демак, у эгасини барбод қилади. Демак, шаҳват ҳаракатга 
келтирувчи қувват ёки барбод қилувчи куч экан. Агар 
Аллоҳ тавба эшигини очмаганда, инсонни разолати янада 
кўпайиб, Аллоҳнинг раҳматидан ноумид бўларди. Шунинг 
учун Аллоҳ таоло
ا ذن
ِ
ا ۚ ّ ذلِلا ًَّ محمذر نّم او ُيَنمقَت َلَ مُّن ّسُانَأ ٰ َيَس اوُفَ مسَْأ َنيّ ذلَّا َإّداَُّع َيًّ ملجُق
َ ذلِل
ُيمَّذرلا ُروُاَفملا َوُه ُهذن
ِ
ا ۚ ا عيّ َجَ َ وُنُّلَّا ُرّامفَي 
«Эй ўз жонларига исроф, жабр қилган бандаларим, 
Аллоҳнинг раҳматидан ноумид бўлманг, албатта, Аллоҳ 
барча гуноҳларни мағфират этар, албатта, унинг ўзи ўта 
мағфиратли ва ўта раҳмли Зотдир деб айт», деган (Зумар 
сураси, 53-оят). 
Афувв сўзи луғатда кетказувчи, ўчирувчи деган 
маънода ҳам келади. Демак, Афувв сўзи ёмонликларни 
ўчириб, гуноҳларни ўтиб юборади. У Ал-Ғофур исмига 

---

Аллоҳнинг гўзал исмлари
 
182
яқин лекин ундан кучлироқдир. Чунки мағфират 
ёмонликнинг дарагини бериб кечиради.
Афувв эса ўчириб юборганлигининг хабарини беради. 
Афувв уни ёзиб сақлаган фаришталарнинг хотира ва 
саҳифалардан ҳам унуттириб юборади. Бир гуноҳ содир 
қилдинг, лекин Роббимиз уни мағфират қилиб, сенга жазо 
бермади, шунда ҳам гуноҳ сенга озор бериб безовта 
қилаверади. Эсингга тушганида Аллоҳдан ҳаё қилаверасан. 
Аммо афв қилса, гуноҳинг саҳифангдан буткул ўчиб, 
мағфират шамоли йўқ қилиб, фаришталар девонидан ҳам 
ўчирилиб кетади.
Афувв сўзи Қуръони Каримнинг 39 тадан кўпроқ 
жойида келган. Йилда бир марта келадиган минг ойдан 
афзал бўлмиш энг улуғ кечасида Расулуллоҳ саллаллоҳу 
алайҳи васаллам: Аллоҳумма иннака афуввун туҳиббул-