Алоҳида ҳимояга мухтожлар ва заиф қатламларни ҳимоя қилиш

BMT 1990-yilgi Xalqaro konvensiyasining 3-moddasida ushbu bitimning qoidalariga taalluqli boʻlmaydigan shaxslarning toifalari ham koʻzda tutilgan boʻlib, ular sirasiga: a) xalqaro tashkilotlarning xizmatchilari; b) davlat tomonidan oʻzining hududidan tashqarida rasmiy vazifalarni bajarish uchun yollangan shaxslar (bunday toifadagi shaxslarning huquqiy maqomi umumiy xalqaro huquq yoki aniq xalqaro shartnomalar bilan tartibga solinadi); d) davlatning hududidan tashqarida davlat tomonidan yoki uning nomidan yollangan hamda turli hamkorlik dasturlarini amalga oshirishda ishtirok etuvchi shaxslar; e) kelib chiqishi mansub boʻlgan davlatdan tashqarida yashayotgan investorlar; f) qochoqlar va apatridlar; g) taʼlim oluvchilar va amaliyotchilar; h) dengizchilar va qabul qiluvchi davlatda yollanib mehnat faoliyatini olib borish uchun ruxsatnomaga ega boʻlmagan qirgʻoqboʻyi statsionar qurilmalarda ishlayotgan ishchilar kiradi.

• BMT 1990-yilgi Xalqaro konvensiyasining 3-moddasida ushbu bitimning qoidalariga taalluqli boʻlmaydigan shaxslarning toifalari ham koʻzda tutilgan boʻlib, ular sirasiga: a) xalqaro tashkilotlarning xizmatchilari; b) davlat tomonidan oʻzining hududidan tashqarida rasmiy vazifalarni bajarish uchun yollangan shaxslar (bunday toifadagi shaxslarning huquqiy maqomi umumiy xalqaro huquq yoki aniq xalqaro shartnomalar bilan tartibga solinadi); d) davlatning hududidan tashqarida davlat tomonidan yoki uning nomidan yollangan hamda turli hamkorlik dasturlarini amalga oshirishda ishtirok etuvchi shaxslar; e) kelib chiqishi mansub boʻlgan davlatdan tashqarida yashayotgan investorlar; f) qochoqlar va apatridlar; g) taʼlim oluvchilar va amaliyotchilar; h) dengizchilar va qabul qiluvchi davlatda yollanib mehnat faoliyatini olib borish uchun ruxsatnomaga ega boʻlmagan qirgʻoqboʻyi statsionar qurilmalarda ishlayotgan ishchilar kiradi.

“Mehnatkash-migrant” tushunchasining taʼrifi bir qator mintaqaviy darajada qabul qilingan xalqaro shartnomalarda ham mustahkamlangan. Ular orasida 1977-yil 24-noyabrda Yevropa kengashi doirasida qabul qilingan Mehnatkash-migrantlarning huquqiy maqomi toʻgʻrisidagi Yevropa konvensiyasini qayd etishimiz mumkin. Mazkur konvensiyaning 1-moddasiga muvofiq, mehnatkash-migrant boshqa davlat tomonidan uning hududida haq toʻlanadigan faoliyatni olib borish uchun ruxsat berilgan konvensiya ishtirokchi davlatlarining fuqarosi hisoblanadi.

• “Mehnatkash-migrant” tushunchasining taʼrifi bir qator mintaqaviy darajada qabul qilingan xalqaro shartnomalarda ham mustahkamlangan. Ular orasida 1977-yil 24-noyabrda Yevropa kengashi doirasida qabul qilingan Mehnatkash-migrantlarning huquqiy maqomi toʻgʻrisidagi Yevropa konvensiyasini qayd etishimiz mumkin. Mazkur konvensiyaning 1-moddasiga muvofiq, mehnatkash-migrant boshqa davlat tomonidan uning hududida haq toʻlanadigan faoliyatni olib borish uchun ruxsat berilgan konvensiya ishtirokchi davlatlarining fuqarosi hisoblanadi.
• Konvensiya qoidalari chegara hududlarda ishlovchilar, artistlar va erkin kasb bilan shugʻullanuvchi shaxslar, taʼlim oluvchi shaxslar, mavsumiy ishchilar va boshqalarga nisbatan tegishli boʻlmaydi. Shunga koʻra, konvensiyaning 1-moddasida keltirilgan taʼrif ushbu toifdagi shaxslarga nisbatan tadbiq etilmaydi.