Amaliy ish mavzu: umumgeografik xaritalarni o‘qish, O‘rganish va tahlil qilish. Tabiiy xaritalarni o‘qish, O‘rganish va tahlil qilish (sirdaryo viloyati tabiiy xaritasi misolida) bajardi: turdaliyev j

3-rasm. Gidrografik obyektlarning kartada tasvirlanishi. 
(Ramda Chordara suv ombori) 
Relyef. Kartada relyef gorizontallar, gipsometrik va balandlik 
otmetkalari usulida tasvirlangan. Kartaga olingan hudud relʼefi o‘ziga xos 
xususiyatga ega bo‘lib, g‘arbdan sharqqa tomon balandlik mintaqalari ko‘tarilib 
boradi hamda bu jarayon zonal xarakterga ega. Shuning uchun hududda 
tekisliklarb adirlar, tog‘oldi va tog‘li hududlarni kuzatish mumkin. Kartada har 
bir balandlik minataqasi ranglar farqi bilan ajratib tasvirlangan. Gorizontallar – 
kartada relʼefni tasvirlashda asosiy tasvirlash usuli sifatida qo‘llanilgan. 
Gorizontallar 300-400-500-600-800-1000-1500-2000-2500-3000-3500-4000 va 
undan yuqori balan-dlikdan o‘tkazilgan. Gorizontallar joy relyefiga muvofiq 
oraliqlardan o‘tkazilgan. Xarita gipsometrik shkala bilan jihozlangan. Relyefning 
yeщrgazmali tasvirinihosil qilish uchun relyef soya nurlar plastikasi bilan 
jihozlangan (3-rasm).
3-rasm. Kartada relyef shakllarining tasivrlanishi. 

---

Aholi punktlari. Kartada aholi punktlari karta geografik asosi tarkibida, 
markazlari geometrik belgilar bilan belgilangan holatda, siyosiy-maʼmuriy 
ahamiyatiga ko‘ra klassifikatsiyalangan holatda tasvirlangan. Toponiumlar 
nomlari punsonlarning yuqori qismida o‘ng tomonla yozilgan. Karta umumiy 
legendasidan aholi punktlari klassifikatsiyasini oson o‘qib olish mumkin. 
Toponiomlar nomlari punsonlarning yuqori qismida o‘ng tomonla yozilgan. Karta 
umumiy legendasidan aholi punktlari klassifikatsiyasini oson o‘qib olish 
mumkin. Karta umumiy legendasidan aholi punktlari klassifikatsiyasini oson 
o‘qib olish mumkin. Toponiomlar nomlari punsonlarning yuqori qismida o‘ng 
tomonla yozilgan. Karta umumiy legendasidan aholi punktlari klassifikatsiyasini 
oson o‘qib olish mumkin. Karta umumiy legendasidan aholi punktlari 
klassifikatsiyasini oson o‘qib olish mumkin. 
Aloqa yo‘llari. Kartada viloyat, davlat va xalqaro ahamiyatga ega bo‘lgan 
yo‘llar va temir yo‘llar tasvirlangan. Obyektlar kartada chiziqli belgilar usulida 
tasvirlangan. Tasvirlash vositasi sifatida turli qalinlik va strukturadagi 
chiziqlardan foydalanilgan. Belgilarning planli o‘rni hodisaning fazoviy o‘rni 
bilan mos keladi. Aloqa yo‘llarini atlas umumiy lgendasidan oson o‘qib olish 
mumkin (5-rasm). 
5-rasm. Kartada aloqa yo‘llarining tasvirlanishi. 
Karta hududning o‘simlik dunyosi, tuproq va grunt qoplami to‘g‘risida 
maʼlumot bermaydi. Karta komponovkasi ham juda sodda. Karta atlas uchun 
ishlab chiqilgan yagona legendadan foydalanib o‘qiladi. Kartaga qo‘shimcha 
maʼlumot sifatida fotosurat keltirilgan.

---