Anatomiya yangi indd

Odamdagi rudiment organlar va atavizm. Odam embrionlarini 

o‘rganish embrionlarda keyinchalik yo mutlaqo yo‘qolib ketadigan 

yoki, masalan, dum yoxud jabra yoriqlari paydo bo‘lganida rudi-

ment xolida qolib, yetarli rivojlanmaydigan bir qancha organlar 

vujudga kelishini ko‘rsa tadi. Odamda hammasi bo‘lib 90 tadan or-

tiqroq rudiment organlar ma’lum (23-rasm). 

                          

23-rasm. Odamning   rudimentar organlari: 

1—besh oylik embrion  boshidagi soch; 2—Darvin dumbori (a) bor 

quloq suprasi; 3—yarim oysimon burma (p. s).

Solishtirma fiziologik dalillar. Solishtirma fiziologiya ma’lumot-

lari ham shundan dalolat beradiki, odam bilan maymunlarning 

o‘zaro o‘xshashligini avvalo quyidagi faktlar tasdiqlaydi. Qonning 

to‘rtta gruhidan uchtasi - II, III va IV guruh gibbonlar, orangutang-

83

lar va gorillalarda, I va II guruh shimpanzeda topilgan. Odam 

qoni (II guruh qoni) shimpanzega quyilganida va aksincha qilin-

ganida ijobiy natijalar olindi. Bir qancha biokimyoviy jarayonlar, 

masalan, purinlar va boshqa moddalarning parchalanishi odam 

bilan antropomorf maymunlarda bir xil tarzda o‘tadi. Shimpanze-

dan odam tanasiga ko‘chirib olib o‘tkazilgan ba’zi ichki sekretsiya 

bezlari normal ishlaydi. Odam bilan odamsimon maymunlarda 

homiladorlik muddatlari bir xil