Anatomiya yangi indd

Eshitish organi gigiyenasi. Nog‘ora parda shikastlansa quloq 

og‘irlashadi, chunki tovush to‘lqinlari eshitish retseptorlariga 

o‘tmay qoladi. Quloqni har xil qattiq narsalar bilan kovlashning 

naqadar havfli ekanligini shundan bilsa bo‘ladi. Tovushning kuchli 

to‘lqinlari nog‘ora pardaga katta bosim ko‘rsatadi. Agar bunday 

bosim pardaga doimo ta’sir etib tursa, parda elastikligini yo‘qotadi. 

Bu esa quloqning og‘irlashishiga sabab bo‘ladi.         

Hid bilish analizatori. Hid bilish analizatorining peri ferik uchi 

burun bo‘shlig‘ining yuqorigi qismida bo‘ladi. Bu yerdagi shil-

liq pardada retseptorlar - hid bilish hujayralari bor. Hid bilish 

hujayralarining tarkibida oval tanacha bilan ikkita uzun o‘simta 

bo‘ladi. O‘simtalarning biri kimyoviy ta’sirlarni qabul qiladi, ik-

kinchisi hid bilish nervi tolasini hosil qiladi. Nerv qo‘zg‘alishni 

bosh miya po‘stlog‘ining hid bilish zonasiga o‘tkazadi,  hid bilish 

zonasida ta’sirning kuchi tahlil qilinadi. Hid bilish retseptorlarini  

hidli moddalarning zarrachalari ta’sirlaydi, bu zarrachalar nafas 

olinadigan havoda bo‘ladi. Narsalarning hidiga qarab bir-biridan 

farq qilish burun bo‘shlig‘ida boshlanadi, chunki har xil hidlar turli 

hid  bilish hujayralarini ta’sirlaydi.