Andijon davlat tibbiyot instituti farmatsevtik fanlar kafedrasi

Emulsiyalarga dori moddalarni -o‘shish Ba‘zi bir dori moddalarni tanaga yuborishda emulsiya o‘ziga xos asos sifatida qo‘llaniladi. Shu bilan birga dorilarning munosabati hamda fizik-kimyoviy tuzilishi natijasida muvofiqlashgan murakkab tarkib hosil bo‘ladi. Emulsiyalarga dori moddalarni qo‘shishda fazalarning turiga ham ahamiyat beriladi. Bir xil modda yog‘da eriydi, lekin suvda erimaydi, boshqasi aksincha, suvda eriydi, lekin yog‘ bilan aralashmaydi. Ko‘pincha emulsiyaga kiritiladigan moddalar hech qaysi fazada erimaydi. Ba‘zi bir qo‘shiladigan moddalarning xossalariga qarab murakkab emulsiyalarni tayyorlash aniqlanadi.
Emulsiya sifatini tekshirish.

1. 
   Dispers faza o‘lchamini bir xilligi mikroskopda ko‘riladi, katta zarrachalar bo‘lmasligi kerak.
   
2. 
   Qavatlanishi 1500 ayl/min tezlikda sentrifugalanadi, qatlamlarga ajralmasligi kerak.
   

Talabalarini o’zlashtirishini tekshirish:
Test nazorat savollari
1.Emulsiyaga fenilsalitsilat, benzonaftol kanday kushiladi?
+ suspenziya jolida (Tayer emulsiya bilan ezib kushiladi)

• 
  Moyda eritib
  
• 
  suvdv eritib
  
• 
  spirtda eritib
  

2.100 g moyli emulsiyani barkarorlashtirish uchun kancha kraxmal olish kerak? +5 g

• 
  120 g
  
• 
  10 g
  
• 
  8 g
  

3. Kuyidagi emulsiyani barkarorlashtirish uchun kancha mikdor emulgator (jelatoza) olish kerak? Oling: Kamfora 1,5
Moyli emulsiya 200,0 A.B.B.
+ 10,75

• 
  150,0
  
• 
  20,75
  
• 
  11,0
  

4.Metilsellyuloza va tvin - 80 kaysi turdagi emulgatorlarga kiradi?
+noionogen

• 
  ionogen
  
• 
  amfoter
  
• 
  gidrofob
  

5.Kuyida keltirilgan retseptni umumiy ogirligini aniklang?
Oling: Kanakunjut moyining
Emulsiyasi 160,0
Vismut nitrat asosi 1,0 Oddiy sharbat 20 ml A.B.B.
+187 g

• 
  180 g
  
• 
  183 g
  
• 
  161 g
  

6.Emulsiyani tayerlash boskichini aniklang?
+Birlamchi emulsiyani tayerlash

• 
  moylarni suv, emulgator bilan aralashtirish
  
• 
  birlamchi emulsiyani suyultirish
  
• 
  dori moddalarni kushish
  

7.Berilgan retseptni tayerlashda kancha va kanday moy olinadi?
Oling: Moyli emulsiya 150,0
A.B.B.
+ Bodom moyi 2) 13,0

• 
  SHaftoli moyi 1) 15,0 - paxta moyi 3) 10,0
  
• 
  kungabokar moyi 5) 20,0
  

8. Kuyidagi emulsiyani tayerlash uchun kancha moy olish kerak?
Oling: Moyli emulsiya 120,0 Kamfora 2,0 A.B.B.
+ 12,0

• 
  10,0
  
• 
  5,5
  
• 
  10
  

9.Kuyidagi emulsiyani tayerlash uchun kancha jelatoza kerak?
Oling: Moyli emulsiya 100,0 Kamfora 1,0 A.B.B.
+ 5,5 g

• 
  6,5 g
  
• 
  5,0 - 8,
  

10. 300,0 moyli emulsiya tayerlash uchun kancha mikdorda emulgator kraxmal kerak?
+15,0

• 
  30,0
  
• 
  20,0
  
• 
  10,0
  

Adabiyotlar:
1. M.M.Miralimov ―Farmatsevtik texnologiya asoslari‖. 2. Z.N.Nazirov ―Dori turlari texnologiyasi‖.

3. 
   DF ning 10 va 11 nashri.
   
4. 
   A.I.Tixonov, T.G.YArnux ―Texnologiya lekarstv‖ 2002 g
   
5. 
   Kondrateva T.S. ―Rukovodstvo po aptechnoy texnologii lekarstvennыx form‖.
   
6. 
   Spravochnoe posobie po aptechnoy texnologii lekarstv D.N. Sinev, L.G.Marchenko, T.D.Sinyova – Peterburg 2001g.