Andijon davlat universiteti a. Zaparov materialalrni kesib ishlash, asboblar va stanoklar

2-§. kesish rejimi elementlari. 
Kesish jarayonini harakterlovchi muhim ko'rsatkichlarga kesish tezligi, 
keskich (zagatovkani)ning surish kattaligi va kesish chuqurligi, kesuvchi qatlam
qalinligi va eni kiradi. 
Yo’nishda kesish harakati tezligi (kesish tezligi) 
V
kes, 
zagatovka aylanishining chiziqli tezligi (asosiy 
harakat tezligi) V
ayl
va surish tezligi (yordamchi 
harakat tezligi) V
sur 
dan iborat bo’ladi. 

сур
айл
кес
V
V
V


, (1) 
 
 
 
 
 

---

23 
2-расм. Kesish rejimi elementlari. 
Zagotovkaning aylanish tezligi, surish va kesish chuqurligi kesish 
elementlari deb ataladi. Zagotovkaning aylanish tezligi kesish tezligini belgilab
beradi. Kesilayotgan qatlam kesimining o’lchamlari surish S va kesish
chuqurligi t larga bog’liq bo’ladi (2-расм). Yo’nishda surish deb tayyorlamaning 
1 ta aylanishiga to’ri keladigan keskichning ko’chirilishiga aytiladi.
Yo’nishda surish deb tayyorlamaning 1 ta aylanishiga to’ri keladigan
keskichning ko’chirilishiga aytiladi.
Yo’nishda kesish harakati tezligi (kesish tezligi) V
kes, 
zagatovka 
aylanishining chiziqli tezligi (asosiy harakat tezligi) V
ayl
va surish tezligi 
(yordamchi harakat tezligi) V
sur 
dan iborat bo’ladi. 
, (1) 
Bundan tashqari surishni kesuvchi qirralarining ikkita ketma-ket holatlari
orasidagi masofa sifatida ham aniqlash mumkin. Kesish chuqurligi t
ishlanayotgan va ishlangan yuza orasidagi keskichni yo’nalishiga perpendikulyar 
ravishda o’lchangan masofadir. Yo’nishda kesish chuqurligi quyidagicha 
aniqlanadi: 
)
(мм
м
2
d
D
t


. 
(2) 
Surish miqdori S – tayyorlamani yoki kesuvchi asbobni bir vaqt ichida 
asosiy harakat tomon siljish miqdori. Surish yo’nalishi har xil bo’lishi mumkin. 
Yo’nishda – bo’ylama, ko’ndalang, burchak ostida (shakl-2); randalashda – 
gorizontal, vertikal, burchak ostida; urib ishlashda – bo’ylama, ko’ndalang, 
aylanma bo’lishi mumkin. 
Surish miqdori quyidagi birliklar bilan o’lchanadi: m/rad (mm/ayl) – asosiy 
harakatni aylanishdagi surish miqdori; m/ikki marta yurish (mm/ikki marta yurish); 
m/tishga (mm/tishga); m/sek (mm/min) 
7
. 
7
«MetalCuttingTheoryandPractice» DavidA.Stephenson, John S. Agapiou 27-30 pg 
сур
айл
кес
V
V
V



---

24