Andijon davlat universiteti tabiiy fanlar fakulteti biologiya yo

Xo`jalik ahamiyati.

Anor-asosan,meva sifatida istemol qilinadi.Anordan qandolat va tibbiyotda keng foydalaniladi.Teri oshlashda va gazlamalarni bo`yashda ishlatiladi.Gul bargi va meva po`stidan bo`yog`,donidan sharbat tayyorlanadi.yovvoyisidan limon kislota olinadibazi turlari xushmanzara o`simlik sifatida ekiladi.

Biologik xususiyatlari.

Anor asosan qalamchasidan ko`paytiriladi.Unumdor qumoq, name yetarli tuproqlarda yaxshi o`sadi.Qurg`oqchilikkka chidamli,lekin namsevar.Yerning unumdorligiga qarab,ko`chat oralig`I 4x4 va 4x5 tomorqalarda 3x3 metr qilib ekiladi.O`zbekistonda sharoitida kech kuzda xashak,qamish bilan yopiladi.Yoki tuproqqa ko`milib bahorda ochiladi.Vegitatsiya davri 180-215 kuni.Yozdan kuzgacha gullaydi. Mevasi 120-160kunda- Sentabrning ikkinchi yarmida pishadi.-15-17<sup>0</sup>C sovuqqa chidaydi,-20C da yer ustki qismi ,tanasini sovuq urib ketadi.Anor 3-4 yoshdan meva tuga boshlaydi,8-10 yoshdan toliq xosilga kirib 30-40 yil meva beradi.Xosildorligi 200-s/ga cha boradi. Agrotexnikasi.Anor ko`chati ekilgandan keyin birinchi yildan boshlab 30-40 sm balandlikda 4-5ta asosiy shox qoldirilib past boyli daraxt ko`rinishida yoki 3-4 asosiy shox qoldirilib butasimon shakl beriladi.Har yili qurigan, nimjon rivijlangan,eskirgan o`zak novdalar kesib turiladi.Vegitatsiya davrida 6-10marta sug`oriladi, qator oralari yumshatiladi,begona o`tlardan tozalandi. Zararkurandalari- mevaxo`rlar,bitlar,kanalar,kasaligi-novdalar qora soni.

Navlari.Kaleksiyalarida anorinng 69 navi hisobga olingan.Lekin O`zbekistonda ihtisoslashgan xojaliklarda asosan achchiqdona va qozoqi anor ko`p ekiladi.Qayin anor qizil,oq dona, ulfi va boshqa navlari ham keng tarqalgan.Achchiqqona.Jaydari navi.Mevasi 400-600g mazzasi nordon,sharbati qizil tarkibida 15-16% qand bor.Po`sti qalin 5 oygacha yaxshi saqlanadi.Tupi 15-35kg gacha hosil beradi.Farg`ona vodiysida keng tarqalgan .Qayin anot javdari navli.Mevasi yirik(500-700g).Nordon-xushxo`r,sharbati qizg`ish.Tarkibida 19-20% qand bor.Po`stining qalinligi o`rta martgacha saqlanadi.Tupi 30-35kg hosil qiladi.O`zbekistoning hamma joylarida bor.

Anor tarkibida kishi azosiga foyadali,ishtaxa ochuvchi,ovqatni hazm qiluvchi hamda ijobiy natija ko`rsatuvchi organic kislotalar,limon kislota olma kislota,qand moddasi (glukoza,fruktoza,saxaroza), vitaminlar mavjud.Po`stog`i tarkibida oshlovchi,smola,bo`yoq va boshqa moddalar mavjud.Tib ilmining sultoni Abu Ali ibn Sino anor po`stni kon qusushda,milk va ichki qon ketishda shuningdek siydik haydovchi yara va jarohatlariga malham sifatida ishlatib kelingan.