Jarayonlar ko‘rinishlari: Ishlab chiqarish jarayonida mehnat predm etlarini sifatiy o'zgarishlariga olib keladigan jarayonlar asosiy ja rayon lar deyiladi (sifatiy o'zgarishlar mehnat predmetlarining ichki xususiyatlari, tashqi ko'rinishi, shakli, hajmi va boshqalar). Yordam chi jarayonlar esa asosiy jarayonlarni amalga oshirishda kerakli shart sharoitlar yaratadi. Bularga quyidagilar misol bo‘la oladi: turli xildagi energiya ishlab chiqarish, jihozlar remontini tashkil qilish va boshqalar. - Jarayonlar ko‘rinishlari: Ishlab chiqarish jarayonida mehnat predm etlarini sifatiy o'zgarishlariga olib keladigan jarayonlar asosiy ja rayon lar deyiladi (sifatiy o'zgarishlar mehnat predmetlarining ichki xususiyatlari, tashqi ko'rinishi, shakli, hajmi va boshqalar). Yordam chi jarayonlar esa asosiy jarayonlarni amalga oshirishda kerakli shart sharoitlar yaratadi. Bularga quyidagilar misol bo‘la oladi: turli xildagi energiya ishlab chiqarish, jihozlar remontini tashkil qilish va boshqalar.
- Tabiiy jarayonlar - mehnat predmetlarining jismoniy xolatining tabiat kuchlari ta ’sirida o'zgaradigan jarayonlar.
- Xizmat ko‘rsatuvchi jarayonlar-aso siy va yordamchi ishlab chiqarishga moddiy xizmat ko'rsatuvchi jarayonlar, ya’ni xom ashyo, materiallar tayyor mahsulotning fazodagi almashtirish, resurslami keyingi ishlov berish uchun ularni saqlash, moddiy-texnik va energetik resurslar bilan ta’minlash.
- Boshqaruv jarayonlari - bu jarayonlarda qarorlar ishlab chiqilib qabul qilinadi,ishlab chiqarish jarayoni nazorat qilinib tartibga solinadi, ishlab chiqarish dasturi bajarilishining nazorati, qilingan ishlar tahlili va hisobi olib boriladi.
II. Ishlab chiqarish jarayonlarini tashkil etish tamoyillari va usullari. - II. Ishlab chiqarish jarayonlarini tashkil etish tamoyillari va usullari.
- Ishlab chiqarish tizimi ishlab chiqarish jarayoni, uni bajarish uchun talab etiladigan xizmat ko'rsatish, muomala, iqtisodiy, ijtimoiy, moliyaviy munosabatlardan iborat. Shuning uchun tashkilotda mahsulot ishlab chiqarilganda uning element, operatsiya va jarayonlari rejalashtiriladi, tashkil etiladi. Bordi-yu ishlab chiqarilgan mahsulotlar hajmi o’zgarsa, ishlab chiqarish tizimidagi ish hajmi ham o'zgaradi. Ishlab chiqarish tizimining barcha texnologik, tashkiliy, iqtisodiy, ijtimoiy va boshqaruv unsurlari, operatsiyalari, jarayonlari oqilona yoki rastional tashkil etilishi lozim. Bundan buyon erkin iqtisodiy raqobatga asoslangan kurash ketadi, bir qancha tashkilotlar ham shunday turda faoliyatlar bilan erkin shug’ullanib, xo'jalik yuritish mexanizmlari taraqqiy etadi. Korxonada ishlab chiqarishni oqilona tashkil qilish, ya’ni ixcham, arzonlashtirilgan, shu bilan bir vaqtda mukammallashtirilgan mahsulot ko'p hollarda ishlab chiqarish tizimidagi mutaxassislar, ijrochilaming samarali munosabatlariga bog’liq. Har bir ijrochi bajargan ishining natijalariga, shuningdek, ishlab chiqarish bo’limi va bo’linmalari faoliyatiga to'g'ri baho berishi uchun topshirilgan topshiriqlar, vazifalarni bajarishga qancha resurs sarf qilinishini bilishi kerak.
Do'stlaringiz bilan baham: |