Anjuman: Resurstejamkor qishloq va suv xo‘jalik mashinalarini yaratish va ulardan
foydalanish samaradorligini oshirish
94
UO‘T:633.53
BUXORO VILOYATDAGI SUG’ORILADIGAN
YERLARNI SUN’IY KOLLEKTOR TARMOQLARI BILAN
TA’MINLANGANLIGI
Normurodov Ulug’bek Abdimo‘minovich – katta o’qituvchi.
E
mail:
ulugbek141618@mail.ru
Botirova Madina Anvar qizi - GTI va NSF 4/3 –guruh talaba
"TIQXMMI" MTU Buxoro tabiiy resurslarni boshqarish intsituti
Annotatsiya: Sug’oriladigan еrlarga beriladigan suvlar va atmosferadan
keladigan yomg’ir hamda qorning tuproqqa singishi, еr osti suvining harakati
nihoyatda kam bo’lganligi natijasida suv tuz muvozanatini buzilishiga sabab bo’ladi.
Buxoro viloyatida еr osti suvining oqimi yo’nalishi g’arb, shimoliy g’arb hamda
janubiy g’arb tomonga bo’lib, nishabning kichikligi tufayli sug’oriladigan hududdan
chiqib ketmaydi. Bu suvlarni chiqarib yuborish uchun sun’iy drenaj tarmoqlari
qurilgan bo’lib, еr osti suvining satxi zarur chuqurlikda bo’lishi ta’minlanadi.
Tayanch so’zlar: irrigatsiya, ekspeditsiya, ekspluatatsiya, мeliorativ, kadastr,
kollektor, klaster, drenaj, prognoz, vegetatsiya.
“Amu-Buxoro” irrigastiya tizimlari havza boshqarmasi qoshidagi meliorativ
ekspeditsiya, viloyatda sug’oriladigan еr maydonlarining meliorativ holatini nazorat
qilish, o’rganish va shular asosida sug’oriladigan еrlar unumdorligini oshirish
maqsadida, meliorativ chora - tadbirlar ishlab chiqish bilan bir qatorda shu
tadbirlarni amalga oshirilishini nazorat qilish hamda uni keltiradigan iqtisodiy
samaradorligini tahlil qilish maqsadida tuzilgan viloyatdagi yagona tashkilotdir.
Shundan kelib chiqib, ekspeditsiya viloyatdagi 276309 gektardan oshiqroq
sug’oriladigan еr maydonlarining meliorativ holatini doimiy nazorat qilib,
kuzatuvlar asosida meliorativ nuqtai nazardan o’zgarib turadigan vaziyatlarni
baholaydi hamda kutiladigan o’zgarishlarni prognoz qilib, shular asosida
sug’oriladigan еr maydonlarining meliorativ holatini yaxshilash yo’li bilan ulardan
olinadigan qishloq xo’jaligi mahsulotlarining hosildorligini oshirish tadbirlarini
ishlab chiqadi va ularni amalda bajarilishini nazorat qiladi. Amalga oshirilgan
kapital qurilish tadbirlarini еrlarni meliorativ holatini yaxshilashga qay tarzda ta’sir
ko’rsatishini o’rganadi. Bulardan tashqari umumiy uzunligi 8944,47km bo’lgan,
shundan 724,57 km magistral traktlar va 2543,87 km uzunlikdagi Davlat hisobida
turadigan xo’jaliklararo va ichki xo’jalik kollektorlarini, 168,58 km uzunlikdagi
yopiq-drenaj tarmoqlarini ekspluatatsiya qiladi. Shuninngdek klaster va fermer
Do'stlaringiz bilan baham: |
