Annotatsiya: G‘aznachilikning yagona hisobraqami to‘g‘risida tushuncha, Res- publika va hududiy g‘aznachilik hisob raqamlarining yuritilishi hamda yagona g‘az- na hisob raqamida budjet daromadlari ijrosini hisobga olish to‘g‘risida mavzu yo

Soliq to‘lovchi subyektlar
DSI tizimiga xizmat ko‘rsatuvchi banklarda 
respublika budjetiga kelib tushadigan daro-
madlarni saqlash uchun maxsus ochilgan tran-
zit bisob raqam (23402)
Ushbu tartibga ko‘ra, yuridik va jismoniy shaxslar tomonidan davlat budjetiga 
o‘tkaziladigan soliqlar va majburiy to‘lovlar banklar tomonidan qabul qilinadi va 
belgilangan tartibda 23402, 23403, 23407, 23409, 20207, 20205 va 23411- sonli 
balans hisobvaraqlarda ochilgan shaxsiy hisobraqamlarga (ShHR) kirim qilinadi 
va ular hisobidan tegishli budjetlar va Davlat maqsadli jamg‘armalari hisobiga 
belgilangan miqdorlarda ajratmalarni amalga oshirish tartibi 2012-yilning 1- 
yanvaridan boshlab joriy etildi. Buning natijasida tegishli budjetlar daromadlari, 
shu jumladan, davlat maqsadli va boshqa budjetdan tashqari jamg‘armalari 
daromadlari hisobi “g‘aznachilik” dasturiy majmuida ular uchun ochiladigan tegishli 
shaxsiy g‘azna hisobvaraqlarida yuritiladigan bo‘ldi.
1
O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi (O‘quv markazi O‘quv materiallari)

---

«Yangi O‘zbekiston: Moliyaviy hisobotning xalqaro 
standartlarini joriy etishda muvaffaqiyatli 
xalqaro tajriba» 16 dekabr, 2022 yil.
228
Davlat budjeti daromadlarining g‘azna ijrosini amalga oshirish borasida joylardagi 
g‘aznachilik bo‘linmalari tomonidan quyidagi ustuvor vazifalar bajarilishi lozim:
- davlat budjetiga kelib tushgan mablag‘larni ajratib berilishi lozim boigan turli 
darajadagi budjetlarning g‘aznachilikdagi shaxsiy hisobraqamlariga o‘tkazib berish 
bilan bogiiq operatsiyalarni amalga oshirish; 
- davlat budjetining daromad qismi bo‘yicha g‘aznachilik funksiyalarining 
bajarilishi yuzasidan tegishli hisobotlarni tayyorlash va buxgalterlik hisobotlarini 
olib borish, bajarilgan barcha funksional jarayonlarga taalluqli malumotlarni 
g‘aznachilik tizimining Bosh kitobida aks ettirib borish;
- davlat budjetining daromadlari, davlat maqsadli va budjetdan tashqari 
jamg‘armalar bo‘yicha zarur maiumotlarni yig‘ish, o‘rganib chiqish, tahlil qilish va 
olingan natijalarni mutasaddi davlat tashkilotlari (davlat soliq va bojxona organlari) 
ga taqdim etish; 
- davlat budjeti daromadlari qismiga soliq va boshqa xil majburiy to‘lovlarning 
tushirilishi, me’yoridan ortiqcha ushlanib qolingan soliq va boshqa xil majburiy 
to‘lovlar summasining qaytarib berilishi bilan bog‘liq ma’lumotlarni to‘plash, qayta 
ishlash va tegishli ma`lumotlarni tayyorlash; 
- “Bank - g‘aznachilik” tizimi orqali Yagona g‘aznachilik tizimiga davlat budjetining 
daromadlar qismiga tushiriladigan tushumlarni qabul qilib olish operatsiyalarini 

---

STARS International University
229
bajarish; - moliya masalalari bilan shug‘ullanuvchi mutasaddi davlat organlariga 
turli darajadagi budjetlarning kirim qismiga tushayotgan mablag‘lar haqida 
ma’lumotlar berib borish;
- joriy qonunchilik normalariga muvofiq davlat budjetining daromadlari qismiga 
tushiriladigan mablag‘lar bilan ishlashga doir boshqa xil operatsiyalarni amalga 
oshirish.
Xulosa qilib aytganda, dastlab davlat budjeti g‘azna ijrosi elementlari joriy 
qilinayotganda nazarda tutilgan davlat budjeti, davlat maqsadli jamg‘armalari, 
budjet tashkilotlarining budjetdan tashqari mablag‘lari tushumining yagona 
g‘azna hisobraqamida yuritilishi mablag‘larni oqilona boshqarish imkonini beradi, 
qisqa vaqt oralig‘ida budjetga va boshqa maqsadli jamg‘armalarga tushgan 
mablag‘larning markazlashtirilgan tartibda hisobini yuritish uchun sharoit yaratadi. 
Foydalanilgan adabiyotlar:
1. Qosimova G.A. “G‘aznachilik”. O‘quv qo‘llanma. T.: “IQTISOD-MOLIYA”, 2015 y.
2. Qosimova G. G‘aznachilik. O‘quv qo‘llanma. – T.: “IQTISOD-MOLIYA”, 2013 y. 
Internet saytlar:
www.senat.gov.uz / www.ceep.uz 
www.mf.uz / www.lex.uz
www.cer.uz