Giperxrom
(pernitsioz) anemiyalarda sianokobalamin (vitamin Bi2) va folat
kislota qo‘llaniladi.
Sianokobalamin - eritrotsitlarning yetilishiga imkon beradigan omillardan biridir.
Sianokobalamin organizmga ovqat bilan tushadi va ingichka ichakda so‘riladi.
Protsessning normal so‘rilishi me’da shilliq pardasi tomonidan ishlab Chiqariladigan
mukoproteindan iborat bo‘lgan Kaslning ichki omili borligiga bog‘liq. Bu omilning
bo‘lmasligi sianokobalamin so‘rilishini buzadi. Bunday bemorlarda me’da shirasi
axlorgidriyasi kuzatiladi. Eritrotsitlarning yetilish protsessi buziladi, qon manzarasi
o‘zgaradi. Nerv sistemasi tomonidan bo‘ladigan patologik o‘zgarishlar paydo bo‘ladi.
Giperxrom anemiyada (xavfli anemiyada) sianokobalamin tayinlash qon
manzarasini normaga soladi, nerv sistemasi tomonidan bo‘ladigan buzilishlarni bartaraf
etadi.
Sianokobalamin
(Cyanocobalaminum). 0,003%, 0,01%, 0,02% va 0,05% li
eritmalar ko‘rinishida ampulalarda 1 ml dan chiqariladi. Teri ostiga, mushakka, venaga
0,0001-0,0002 g dan tayinlanadi.
Folat kislota
(Acidum folicum). Kukun va tabletkalarda 0,001 g dan chiqariladi.
Ichishga 0,001-0,002 g dan tayinlanadi.
Xavfli karaqonlikni davolash uchun folat kislota sianokobalamin bilan birga
ishlatiladi, chunki u nerv sistemasi tomonidan bo‘ladigan o‘zgarishlarni bartaraf etmaydi.
Retseptlarga misоllar.
Rp.: Ferri reducti 0,2
D.t.d. N. 100 in caps. gel.
S. 5 kapsuladan kuniga 3 marta.
Leykopoezga ta’sir qiladigan vositalar.
Qonda leykotsitlar miqdorini oshiradigan vositalar leykopoez s timulyatorlari
deyiladi. Leykotsitlar-suyak ko‘migi, limiatik tugunlar, taloq ishlab chiqaradigan oq qon
tanachalaridir. Leykotsitlarning asosiy massasini granulotsitlar tashkil qiladi. Leykotsitlar
organizmning chidamini oshirib, unda fagotsitar rol o‘ynaydi.
Turli kasalliklarda yoki ayrim dori moddalar qabul qilingan taqdirda I
kuzatiladigan leykotsitlar sonining oz-moz pasayishi leykopeniya ‘ deyiladi. Bu holal
odatda bemor hayotiga tahdid solmaydi va ko‘pincha maxsus davolashni talab qilmaydi.
Qonda leykotsitlar sonining ko‘proq pasayishi a 1 e у k i у a deyiladi. . Bunda ko‘pincha
faqat leykotsitlar emas, balki qonning boshqa shaklli | elementlari - eritrotsitlar va
trombotsitlar ishlanishi buziladi. Qon oqishiga moyillik qayd qilinadi, organizmning turli
kasalliklarga chidami pasayib | ketadi. Aleykiyalarning bir necha turi farq qilinadi: 1)
qishda poyasi bilan qolib ketgan donlarni ovqatga ishlatishda paydo bo‘ladigan alimentar
I aleykiya;
2)
kasbga doyr zaharlanishlarda (masalan, bcnzoldan) rivojlanadigan
I toksinli aleykiya;
3)
rentgen- va radioterapiyada kuzatiladigan nurdan bo‘ladigan aleykiya.
Do'stlaringiz bilan baham: |
