Ҳарбий хизматчиларнинг ҳуқуқлари
Ҳарбий хизматчи Ҳарбий касамёдни қабул қилмагунга қадар:
ҳарбий лавозимга тайинланиши, жанговар топширикларни бажаришга (жанговар ҳаракатларда иштироқ этишга, жанговар навбатчиликка, жанговар хизматга, қоровуллик хизматини ўташга) жалб этилиши мумкин эмас;
ҳарбий хизматчига қурол-аслаҳа ва ҳарбий техника биркитилиши мумкин эмас;
унга банди қилиш тарзида интизомий таъзир берилиши мумкин эмас.
|
Ўзбекистон Республикаси Қуролли Кучлари Умумҳарбий Низомлари
Мавзу № 1 Қуролли кучлар хабий хизматчилари ва улар ўртасидаги ўзаро муносабатлар
|
А.Мирзаев
|
3.
|
Ихтисослаштирилган филиалнинг битириб келган лейтенант Эркинов ўз гурухи билан катта ва кичиклар мавзусида давра сухбати ўтказаётган эди. Шунда оддий аскар Эшпўлатув ҳарбий хизматчилар кимларга бошлиқ ва бўйсинувчи бўлиши мумкинлиги ҳақида савол бериб қолди. лейтинант Эркинов қийналиб турганди, взвод командири капитан А. Темиров унга амалий ёрдам кўрсатди.
Маскур вазиятда капитан А. Темиров унга қандай ёрдам берганини ёритиб беринг.
Ҳарбий хизматда бўлганлар ўз ҳарбий унвонларига кўра бошлиқлар ҳисобланади:
- Армия генераллари - катта ва кичик офицерлар, сержантлар ва аскарлар учун;
- генераллар, полковниклар - кичик офицерлар, сержантлар ва аскарлар учун;
- подполковник, майорлар - сержантлар ва аскарлар учун;
- кичик офицерлар - сержантлар ва аскарлар учун;
- сержантлар - ҳарбий қисмда бирга бўлган аскарлар ва матрослар учун.
Бўйсунувчи бошлиқнинг буйруқларини сўзсиз бажаришга мажбурдир. Агар у ўзига нисбатан нотўғри муносабатда бўлинган деб ҳисобласа, буйруқни бажариб, шикоят қилиши мумкин.
|
Ўзбекистон Республикаси Қуролли Кучлари Умумҳарбий Низомлари
Мавзу № 1 Қуролли кучлар хабий хизматчилари ва улар ўртасидаги ўзаро муносабатлар
|
А.Мирзаев
|
4.
|
Отиш тайёргарлиги фанидан давлат имтиҳонларини топшираётган талаба Рустамов Калашников автоматидан якка тартибда отиш амалга оширилганда зарбдор тепки механизми ишлаш тартиби қандай бўлиши кераклиги ҳақида имтиҳон олувчи подполковник Лочиновга жавоб бераётганда кафедра бошлиғи кириб қолди.
Мазкур ҳолатда бўйича сизнинг ҳаракатингиз?
Ҳарбийча саломлашиш ҳарбий хизматчиларнинг биродарларча жипслигининг ифодаси, ўзаро ҳурмат ва маданиятлиликни намоён бўлиши белгиси саналади.
Барча ҳарбий хизматчилар бир бирига дуч келганда (етиб ўтиб кетганда) Ўзбекистон Республикаси Қуролли Кучларининг Саф Низоми билан белгиланган қоидаларга қатьий риоя қилган ҳолда бир бирига салом беришга мажбурдир.
|
Ўзбекистон Республикаси Қуролли Кучлари Умумҳарбий Низомлари
Мавзу № 1 Қуролли кучлар хабий хизматчилари ва улар ўртасидаги ўзаро муносабатлар
|
А.Мирзаев
|
5.
|
Отиш тайёргарлиги фанидан давлат имтиҳонларини топшираётган талаба Раимов Калашников автоматидан автоматик (кетма-кет) тартибда отиш амалга оширилганда зарбдор тепки механизмининг ишлаш тартиби ҳақида имтиҳон олувчи майор Латиповга жавоб бераётганда билим юрти бошлиғи кириб қолди.
Мазкур ҳолат бўйича сизнинг ҳаракатингиз?
|
Ўзбекистон Республикаси Қуролли Кучлари Умумҳарбий Низомлари
Мавзу №1 Қуролли кучлар хабий хизматчилари ва улар ўртасидаги ўзаро муносабатлар
|
А.Мирзаев
|
6.
|
Миллий гвардия сержанти М. Абдувалиев гуруҳ командири лейтенант А.Дустматовга мурожаат қилмоқчи бўлиб турганида, у взвод командири капитан Ж.Рахматов билан суҳбатлашиб турганини кўриб қолди.
Мазкур ҳолатда сизнинг ҳаракатингиз?
Ҳарбийча саломлашиш ҳарбий хизматчиларнинг биродарларча жипслигининг ифодаси, ўзаро ҳурмат ва маданиятлиликни намоён бўлиши белгиси саналади.
Барча ҳарбий хизматчилар бир бирига дуч келганда (етиб ўтиб кетганда) Ўзбекистон Республикаси Қуролли Кучларининг Саф Низоми билан белгиланган қоидаларга қатьий риоя қилган ҳолда бир бирига салом беришга мажбурдир.
Ҳарбий хизматчилар ўртасидаги ўзаро муносабатлар ўзаро хурмат асосида қурулади. Улар хизмат масалалари юзасидан бир бирларига «Сиз»лаб мурожаат этишлари лозим.
|
Ўзбекистон Республикаси Қуролли Кучлари Умумҳарбий Низомлари
Мавзу № 1 ЎР ҚК ҳарбий хизматчилари ва улар ўртасидаги ўзаро муносабатлар
|
А.Мирзаев
|
7.
|
Миллий гвардия гуруҳи режага кўра дала ўқув майдонида отиш тайёргарлигидан ўқ отиш машқларини ўтказиш пайтида ўқув жараёнини текшириш мақсадида бошқарма бошлиғи полковник И. Ахатов ташриф буюрди. Бироқ, ҳеч ким бўлинмага ҳарбийча саломлашиш учун “Ростлан” командасини бермади.
Мазкур ҳолат бўйича сизнинг фикрингиз?
агар шахсий таркиб машкларни бажариш пайтида бошлик келса, оша ердаги энг юкори лавозимдеги харбий хизматчи бошликни кутиб олиши керак, шунда сунг бошлик лозим топса бутун шахсий таркиб сафланади.
Агарда шахсий таркиб хали машкулотга хали киришмаган булса, бошлик келишига саф тортиб туришлари керак.
Уман олганда "Ростлан" командасини лавозимидан каттий назар бошликни биринчи корган харбий хизматчи бериши лозим.
|
Ўзбекистон Республикаси Қуролли Кучлари Умумҳарбий Низомлари
Мавзу № 1 ЎР ҚК ҳарбий хизматчилари ва улар ўртасидаги ўзаро муносабатлар
|
А.Мирзаев
|
8.
|
Жамоат хавфсизлиги университети шахсий таркибидан гарнизон қорул хизматини ўташга қоровуллар тайинланди. Қоровул хизматини ўташ вақтида текшириш мақсадида навбатчи полковник Исломов ташриф буюрди. Буни кўрган курсант Рашидов “Ростлан” командасини берди.
Мазкур ҳолат бўйича сизнинг фикрингиз?
Сафдан ташқарида, бош кийимсиз, жойда туриб ҳарбийча салом бериш учун уч-тўрт қадамга яқин келган бошлиқ (катта) томон юзланиб, қад ростланади ва унинг юзига, бошни буриб борганча, қараб турилади.
|
Ўзбекистон Республикаси Қуролли Кучлари Умумҳарбий Низомлари
Мавзу № 1 ЎР ҚК ҳарбий хизматчилари ва улар ўртасидаги ўзаро муносабатлар
|
А.Мирзаев
|
9.
|
Миллий гвардия қўшинларида хизмат қилаётган капитан унвонини янги олган У.Каримов штабга кетаётган вақтида йўлда капитан Р.Юсуповни кўриб қолади ва ўзининг ҳаёлида ким биринчи бўлиб ҳарбийча салом берар экан деб ўйланиб кетаётганида рўпарасидаги капитан Р.Юсупов унга ҳарбийча салом беради ва унга таббасум ҳадя этади.
Мазкур вазият бўйича ҳаракатингиз?
Ҳарбийча саломлашиш ҳарбий хизматчиларнинг биродарларча жипслигининг ифодаси, ўзаро ҳурмат ва маданиятлиликни намоён бўлиши белгиси саналади.
Барча ҳарбий хизматчилар бир бирига дуч келганда (етиб ўтиб кетганда) Ўзбекистон Республикаси Қуролли Кучларининг Саф Низоми билан белгиланган қоидаларга қатьий риоя қилган ҳолда бир бирига салом беришга мажбурдир.
|
Ўзбекистон Республикаси Қуролли Кучлари Умумҳарбий Низомлари
Мавзу № 1 ЎР ҚК ҳарбий хизматчилари ва улар ўртасидаги ўзаро муносабатлар
|
А.Мирзаев
|
|
Фуқаро З.Камилов сафарбарлик чақирув резервида ҳарбий хизматни ҳарбий қисмда ўташни бошлаган кунидан бошлаб бир оз қийинчиликларга дуч кела бошлади, у ҳамма билан тортишар, командирларни буйруқларини бажаришдан бош тортишга ҳаракат қиларди. Ушбу ҳолатни взвод командири капитан Р.Хошимов кузатиб борарди.
Мазкур вазият бўйича ҳаракатингиз?
Ҳарбий унвони бўйича катталар, кичиклардан
ҳарбий интизомни;
жамоат тартибини;
ахлоқ;
ҳарбий кийим-кечакни кийиш;
ҳарбийча саломлашишни бажариш қоидаларини бузган ҳолларда.
|
