Арипова насиба атхамовна

Илм ва ҳунарсиз халқнинг бойлиги,
ери ва асбоби кундан – кун қўлидан
кетганидек, аҳлоқ ва обрўйи ҳам қўлдан чиқар, ҳатто дини ҳам заиф бўлур.
Маҳмудхўжа Беҳбудий


КИРИШ
“Таълим тўғриси”даги қонун ва “Кадрлар тайёрлаш миллий дастури”да касб – ҳунар ҳақида алоҳида маълумотлар мавжуд.
Касб – ҳунар эгалари қадимдан эъзозлаб келинган. Бизнинг давримизда уларга бўлган ҳурмат – эҳтиром янада ортди. Жонажон Ўзбекистонимизда билимдон,мустақил фикрловчи, ижодий изланувчи, юқори малакали, маданиятли, турли соҳалар бўйича моҳир усталар кўпроқ талаб қилинмоқда. Шунга кўра, Ўзбекистон Республикаси Президенти И.А. Каримовнинг қатор асарларида ва вазирлар маҳкамаси қарорларида (Низомларида) мутаҳассис кадрлар тайёрлаш масаласига катта аҳамият берилмоқда ва улар ҳақида алоҳида ғамхўрлик қилинмоқда. Шу билан бирга, тор соҳадаги касбдан аста – секин кенг қамровли, универсал касбга ўтиш муаммоси илгари сурилмоқда.
И.А. Каримов “Баркамол авлод – Ўзбекистон тараққиётининг пойдевори” асарида “Халқ таълимини тубдан ислоҳ қилиш, мазкур дастурни амалга ошириш биздан ниҳоятда катта куч, маблағ ва имконият талаб қилмоқда. Лекин иқболимиз кўзи билан қараганда, ҳам иқтисод, ҳам сиёсат, ҳам маънавият нуқтаи назаридан бу сарф – харажатларга назар ташласак, ундан келадиган манфаат ҳар қандай харажатларни қоплаши ва оқлаши муқаррар.
Ишончим комилки, Ўзбекистоннинг бугунги салоҳияти ва иқтисодий ҳолати, халқимизнинг ақл – заковати ва иродаси бу ўта масъулиятли, шу билан бирга, шарафли, оддий қилиб айтганда, эл – юртимизнинг фаровон ва бахтли келажагини ҳал қилувчи вазифаси муваффақиятли адо этишга замин ва имкон беради” деб таъкидлаб ўтган эди (19-бет, Тошкент, 1997).
Кадлар тайёрлаш тизимини тубдан ислоҳ қилишнинг муҳим омиллари “Миллий дастури”мизда алоҳида таъкидлаб ўтилган:
- республиканинг демократик ҳуқуқий давлат ва адолатли фуқаролик жамияти қуриш йўлидан изчил илгарилаб бораётганлиги;
- мамлакат иқтисодиётида туб ўзгаришларнинг амалга оширилиши, республика иқтисодиёти асосан хом – ашё йўналишидан рақобатбардош пировард маҳсулот ишлаб чиқариш йулига ўтаётганлиги, мамлакат экспорт салоҳиятининг кенгаяётганлиги;
- давлат ижтимоий сиёсатида шахс манфаати ва таълим устуворлиги қарор топганлиги;
- миллий ўзликнинг англашнинг ўсиб бориши, ватанпарварлик, ўз Ватани учун ифтихор туйғусининг шаклланаётганлиги, бой миллий, маданий – тарихий анъаналарга ва халқимизнинг интеллектуал меросига ҳурмат;
- Ўзбекистоннинг жаҳон жамиятига интеграцияси, республикамизнинг жаҳондаги мавқеи ва обрў – эътиборининг мустаҳкамланиб бораётганлиги.
Қуйидаги касб психологиясига оид илмий – амалий ҳусусиятли материаллар, мулоҳазалар, тавсиялар босқичма – босқич баён қилинади. Мавзулар бир неча қисмларга ажратилган ҳолда узвийлик, изчиллик, мантиқийлик тамойилларига (принципларига) риоя қилинган тарзда берилди.“Илм ва ҳунар ўрганиш инсон учун энг зарур нарсалардан ҳисобланади. Ҳар қандай нарсани моҳиятини англаш, жаҳондаги воқеаларнинг яхши – ёмон томонини билиб олиш, одамларнинг қадру – қимматини тўғри тушуниш, оиланинг фаровон яшашини тўғри ташкил этиш, қисқаси ҳар томонлама мукаммал бўлиш учун илм ва ҳунар ўрганиш зарурий эҳтиёжларидан биридир” деб уқтирган алломаларимиздан Фахрулбанот Сулаймоний.