Аррениуснинг кислота-асос назарияси. Ионофор ва ионогенлар. Бренстед-Лоурининг протолитик назарияси


СН3СООН +Н2О СН3СОО- +Н3О+ (3) кисл.1 + асос.2 асос.1 + кисл.2


Download 244.1 Kb.
bet4/8
Sana30.04.2023
Hajmi244.1 Kb.
#1412517
1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
4. Кислота асосли реакцияларда мувозанат

СН3СООН +Н2О СН3СОО- +Н3О+ (3)

кисл.1 + асос.2 асос.1 + кисл.2.

NН3 + Н2О NН4++ОН- (4)

асос.1 + кисл.2 кисл.1 + асос.2.

  • Агар сувли эритмада сув молекуласига нисбатан протонга донорлик хоссаси кучли бўлган бошқа эритилган модда бўлса, у ҳолда реакцияда сув эмас балки ана шу модда иштирок этади:
  • СН3СООН + NН3 СН3СОО- +NН4+

    кисл.1 + асос.2 асос.1 +кисл.2

  • Кислота ҳар доим биринчи галда кучлироқ асос билан реакцияга киришади, асос эса кучлироқ кислота билан реакцияга киришади, шунинг натижасида кучсизроқ кислота ва кучсизроқ асос ҳосил бўлади. Протолитик назария бўйича ҳар доим янги асос ва янги кислота ҳосил бўлади.
  • Аррениус назарияси бўйича туз ва сув ҳосил бўлар эди.
  • Ҳар бир боғланган жуфтнинг кислота-асос хоссаларини умумий ҳолда характерлаш мумкин эмас, балки фақат конктрет эритувчида, масалан хусусий ҳолда сувда характерлаш мумкин.

Масалан(3) реакция учун мувозанат константаси ифодасини қуйидагича ёзиш мумкин:

  • Масалан(3) реакция учун мувозанат константаси ифодасини қуйидагича ёзиш мумкин:
  • Ка-сирка кислотасининг диссоциланиш константасидир.
  • Ка-катталикнинг қиймати кислота кучининг ушбу эритувчида (фақат шу эритувчида) ги қиймати ҳақида хулоса чиқаришга имкон беради. Ка қиймати қанча катта бўлса заррачанинг кислота хоссалари шунча катта бўлади.
  • Ка га тескари бўлган катталик ҳосил бўлиш константаси ёки протонланиш константаси дейилади.
  • Ацетат ионининг асос сифатидаги кучини бу ионнинг эритувчи билан ўзаро таъсир реакциясининг мувозанат константаси характерлайди:
  • СН3СОО-+Н2О СН3СООН+ ОН- (7)

    асос.1+кисл.2. кисл.1 +асос2

  • КВ-ацетат ионининг сувдаги асосли диссоциация константаси Ка ва КВ лар орасида боғланиш мавжуд. (5) ва (8) тенгламаларнинг ўнг ва чап қисмларини бир-бирига кўпайтирилса , у ҳолда сувнинг ион кўпайтмаси ҳосил бўлади:
  • РКа +КВ  14 (10)

  • Боғланган кислота ва асосларнинг кислота ва асос диссоциация константалари кўпайтмаси сувнинг ион кўпайтмасига тенг. Кислота ва асос диссоциация константалари боғланган катталиклардир: Ка қанчалик катта бўлса, яъни кислота қанчалик кучли бўлса, КВ шунчалик кичик бўлади, яъни у билан боғланган асос шунчалик кучсиз бўлади.


Download 244.1 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling