Қarshi muҳandislik-iқtisodiyot instituti “Axborot texnologiyalari va matematik modellashtirish” kafedrasi assistenti J

Printer – Printerni boshqarish imkonini beradi.
Overlay –Kompyuter xotirasidan optimal foydalanish imkonini beradi.
Yuqorida keltirilgan modullarni ishlatish uchun program operatoridan sung uses kalitli so’zi yoziladi.
Masalan: Program dastur 1;
Uses crt,graph,dos;
Kompyuter ekrani har xil axborotlarni chiqarish ugun crt-modulidan foydaliniladi. Bu modulda quyidagi operator, funktsiyalar va protseduralar mavjud:
Clrsсr – ekranni tozalab, kursorni ekranning chap yuqoriga burchagiga chiqaradi.
Textcolor(color) – matnga rang beradi
Gotoxy(i,j)-ekrandagi i-kator va j-ustunga kursorni utkazadi
Write(s)-s katorga kursor (turgan)ni utkazadi va matnni chiqaradi
Insline-kursor turgan katorni belgilardan tozalaydi
Delay(n)-dastur bajarilishini n millisekundga tuxtatib turadi
Sound(m)-dinamikni oldindan berilgan m chastotada ishlashini taminlaydi
Window(x1,y1,x2,y2)-kompyuter ekranida matn uchun oyna hosil qiladi. Bu yerda (x1,y1) oynaning chap yuqori burchagi, (x2,y2) oynaning ung pastki burchagi koordinatalari
Textbackgrount(color)-oyna rangini o’zgartirish agarda textcolor va textbackgrount funktsiyalari argumentlariga «+» belgisi orqali ikkita rang yozsak bu ranglar yonib-uchib (margat qilib) turadi.

Masalan:
textcolor(blue+blink) matn kuk rangda jimirlab turadi.

Pascal tilining grafik imkoniyatlari
Ko’p dasturlash tillarida bo’lgani kabi Pascal dasturlash tilida ham grafiklar chizish mumkin. Pascal tilida ham grafik rejimi, operatorlari mavjud.

IBM PC va shu kompyuterlarga turdosh kompyuterlarda Turbo Pascal tizimi ishlatiladi. Turbo Pascal ning grafik imkoniyatlarini ko’rib chikamiz.

Pascal tilida grafik holatiga (rejimiga) o’tish uchun Graph modulidan va InitGraph xizmatchi so’zlaridan foydalaniladi, ya‘ni shu operatorlardan keyin Pascal tilining grafik operatorlarini ishlatish mumkin. InitGraph funktsiyasining umumiy ko’rinishi quyidagicha: