shakllarda uchrashini alohida ta’kidlash lozim: “
tǝmǝn taman
(Urganch, Xiva, Shovot, Gurlan)
juvoldiz - “болъшая изогнутая
игла для сшивания мешков” [O‘zbek xalq shevalari lug‘ati 1971,
250].
Ko‘rinadiki, qoplarni tikishga mo‘ljallangan
uchi egik, bukilgan
katta nina Xorazm shevalarida tǝmǝn deyiladi. Xususan:
taman –
qopning og‘zini tikadigan iyna (Xonqa tumani, o‘g‘iz);
taban iyna
– qop va shunga o‘xshash qalin matolarni tikishda ishlatiladigan
yirik iyna (Yangibozor tumani, qipchoq). Yangibozor shevasida
taban iyna gapdagi o‘xshatishlarga ham ko‘chgan. Misol:
Azizaning
gaplari taban iynaday (salbiy baho me’yori) – Azizaning tili o‘tkir
ma’nosida.
So‘zlarning fonetik xususiyatlarini o‘rganish, fonetik hodisalar,
grammatik shakllar taraqqiyotini o‘rganishda ahamiyatlidir.
Demak, o‘zbek tili tarixi va hozirgi o‘zbek
shevalaridagi ayrim
fonetik o‘zgalikka ega
temän jiңnä / tǝmǝn / taban/ tevana /
Do'stlaringiz bilan baham: