Arxitektura fanidan amaliy mashg’ulot uchun

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY TAʼLIM, FAN VA INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI

Namangan muhandislik-qurilish instituti
Qurilish materiallari va buyumlari kafedrasi
« Arxitektura» FANIDAN

Amaliy mashg’ulot uchun
Tushuntiruv yozuvi


Mavzu: «4-qavatli Turar joy binosini loyihalash»

Bajardi:		____________-____guruh talabasi _________________
Qabul qildi:		o’qit., A. Axmedov

Namangan – 2023 yil
KIRISH
Insoniyat tarixida kishi dunyoga kelibdiki, u o’zining moddiy va ma’naviy manfaatlarini qondirish, o’ziga turli xil qulayliklar yaratishustida ishlaydi, izlanadi, yangiliklar yaratadi. Jahon taraqqiyot qonunlarini, odamlarininig his-tuyg’u, hayotiy tajribalari va arxitektura tarixini o’rganish insonga hayotiy tajribalarini boyitishga, hayotga yanada kengva atroflicha yondoshishga yordam beradi.
Har bir davrda arxitektura tushunchasi turlicha talqin etilgan.Arxitekturaning rivojlanishi mamlakatning iqlimiy sharoitlari, unda mavjud bo’lgan qurilish ishlari uchun qo’llaniladigan maxsulotlar turlari, yashayotgan xalqning badiiy sanьat darajasi, qurilish ishlarini amalga oshirish layoqati va boshqalarga ham bog’liqdir.
O’rta Osiyo davlatlarida ham arxitekturaningrivojlanishi turli davrlarda turlichadir. O’rta Osiyo davlatlari xususan O’zbekiston arxitekturasi xususida gap ketar ekan, uning o’ziga xos tarixiy madaniyat “unikumi” sifatida ifodalash lozimligini qayd etib o’tish kerak. CHunki, ilmiy manbalardan ma’lumki, dunyodagi eng mashhur va tarixiy Rim va Afina shaharlarining tengdoshi Samarqand hisoblanadi.
Ming yillar davomida shakllangan Toshkent juda ham katta va ulug’ tarixgaegadir.Toshkent bundan 3 mingyillar oldin shakllangan bo’lib, CHirchiqdaryosi bo’yida Buyuk Ipak Yo’lining markazidajoylashgan. Toshkent shaxri qadimiy fors va arab yozuvlarida “azim shaxar”, ya’ni Toshkandi azim deb keltiriladi.
Demak, O’zbekiston juda qadim zamonlardan tabiati, me’yoriy iqlimi, zilol suvlari relьefi ayniqsa arxitekturasi, ilm va kasb-hunar namoyondalari bilan kishilar e’tiborini o’ziga jalb etgan.
O’zbekiston Respublikasi mustaqillik sharofati bilan o’z taraqqiyotining yangi davriga kirdi. Xalqimiz o’zining boy tarixiy, madaniy va ma’naviy merosiga ega bo’ldi. Ming-ming yiliik me’morchilik va shaharsozlik tariximizni, hattoki borib ko’rish ta’qiqlangan arxitekturaviy yodgorliklarni nafaqat ziyorat qilishga, balki ularni o’rganishga va restavratsiya qilishga ham keng imkoniyatlar yaratildi.