Arxitektura yo’nalishi 4-kurs 118-guruh talabasi omonov azamatning injenerlik geologiyasi fanidan tayyorlagan


Download 1.51 Mb.
bet8/11
Sana15.03.2023
Hajmi1.51 Mb.
#1270284
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
Bog'liq
TRKTONIK HARAKAT

Қия ётган қатламларда ҳосил бўлган флексуралар мувофиқ ва номувофиқ турларга бўлинади. Муво-фиқ флексураларда устки, пастки ва туташтирувчи қанотлари бир томонга қараб ётган бўлади. Номувофиқ флексураларда устки ва пастки қанотлар бир томонга, туташтирувчи қанотлари эса, қарама-қарши томонга қараб ётган бўлади.Флексуралар субстрат ётқизиқларида узилмали структуралар ҳосил бўлиши ва маълум блокнинг чўкиши натижа-сида пайдо бўлади. Лекин бунда флексура ҳосил қилувчи қатлам яхлитлиги бузилмасдан чўзилган бўлади.

  • Қия ётган қатламларда ҳосил бўлган флексуралар мувофиқ ва номувофиқ турларга бўлинади. Муво-фиқ флексураларда устки, пастки ва туташтирувчи қанотлари бир томонга қараб ётган бўлади. Номувофиқ флексураларда устки ва пастки қанотлар бир томонга, туташтирувчи қанотлари эса, қарама-қарши томонга қараб ётган бўлади.Флексуралар субстрат ётқизиқларида узилмали структуралар ҳосил бўлиши ва маълум блокнинг чўкиши натижа-сида пайдо бўлади. Лекин бунда флексура ҳосил қилувчи қатлам яхлитлиги бузилмасдан чўзилган бўлади.
  • Бурмали структуралар ва флексуралар табиатда жуда кенг тарқалган. Улар ер пўстининг тектоник ривожланиши натижасида вужудга келади ва ҳудуднинг геологик тараққиёти тарихини босқичма-босқич ўрганишда муҳим аҳамиятга эга. Булардан ташқари кўпгина фойдали қазилма бойликларнинг ҳосил бўлиши ва тўпланиши бурмали структураларнинг ривожланиши билан боғлиқ. Бурмали структу­раларни ва флексураларни ҳар томонлама ўрганиш фойдали қазилма конларини қидиришда, разведка ва эксплутация қилишда катта амалий аҳамиятга эга.

Узилмали структуралар ва уларнинг морфологик турлари. Узилмали структуралар (ер ёриқлари) ер пўстида ривожланадиган тектоник кучлар таъсирида содир бўлиб, бурмали тоғларда кенг тарқалган.

  • Узилмали структуралар ва уларнинг морфологик турлари. Узилмали структуралар (ер ёриқлари) ер пўстида ривожланадиган тектоник кучлар таъсирида содир бўлиб, бурмали тоғларда кенг тарқалган.
  • Ер пўстининг яхлитлиги бузилиши орқали бир-биридан ажралган бўлаклари ўзининг фазода тутган ўрни ва сурилишда қатнашиш фаоллиги билан ажралиб туради. Сурилиш юзаси билан ажралган тоғ жинсларининг бўлаклари сурилмали структураларнинг блоклари ёки қанотлари деб аталади. Узилмали структуралар ер юзасидаги рельеф шакллари бўйича яққол кўриниб туради.
  • Узилмали структураларнинг сурилиш юзаси текис ва нотекис бўлиши мумкин. Биринчи ҳолда у одатда силлиқланган бўлади. Бундай силлиқ ва ялтироқ юза - сирпаниш ойнаси деб аталади.
  • Сурилиш юзаси нотекис бўлса, ўзаро харакатда бўлган блоклар орасида тектоник брекчиялар ҳосил бўлиши мумкин. Тектоник брекчияларнинг ҳаракатдаги блоклар орасида майдаланиб эзилиши ва зичлашиши оқибатида милонитлар ҳосил бўлади.

Download 1.51 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling