Аудит ва сифат назоратининг халқаро стандартлари: I қисм

Тақдимномалар даражасидаги муҳим бузиб кўрсатишлар рискларини 
баҳолаш (25(б) бандига қаранг)  
A122. Операциялар туркумлари, счётлар қолдиқлари ва очиб бериладиган 
маълумотлар учун тақдимномалар даражасидаги муҳим бузиб 
кўрсатишлар рискларини кўриб чиқиш зарур, чунки бундай кўриб 
чиқиш тақдимномалар даражасида етарлича тегишли аудиторлик 
далилини олиш учун зарур бўлган кейинги аудиторлик тартиб-
таомиллари хусусияти, уларни бажариш муддатлари ва кўламини 
аниқлашда ёрдам беради. Тақдимномалар даражасидаги муҳим 
бузиб кўрсатишлар рискларини аниқлаш ва баҳолаш жараёнида 
аудитор идентификация қилинган рисклар молиявий ҳисоботларга 
кенг татбиқ этилади ва кўп сонли тақдимномаларга тааллуқли 
бўлиши мумкин, деган хулосага келиши мумкин. 
Тақдимномалардан фойдаланиш  
A123. Тадбиркорлик субъекти раҳбарияти ўзининг молиявий ҳисобот 
молиявий ҳисоботлар тақдим этишнинг қўлланиладиган асосига 
мувофиқ тайёрлангани тўғрисидаги баёнотида молиявий 
ҳисоботнинг турли элементларни ва боғлиқ очиб бериладиган 
маълумотларни тан олиш, баҳолаш, тақдим этиш ва очиб бериш 
хусусида очиқ-ойдин ёки яширин кўринишда тақдимномалар 
беради.
A124. Аудитор юз бериши мумкин бўлган турли хил бузиб кўрсатишларни 
кўриб чиқишда фойдаланадиган тақдимномалар қуйидаги уч 
тоифага бўлинади ва қуйидаги шаклларни касб этиши мумкин: 
(a) 
Аудит билан қамраб олинган даврдаги операциялар 
туркумлари ва воқеалар тўғрисида тақдимномалар: 
15
АХС 705 “Мустақил аудитор хулосаси (ҳисоботи)да фикрни модификациялаш”  

---

АУ
ДИТ
1445
МУҲИМ БУЗИБ КЎРСАТИШЛАР РИСКЛАРИНИ ТАДБИРКОРЛИК СУБЪЕКТИНИ ВА 
УНИНГ МУҲИТИНИ БИЛИШ АСОСИДА АНИҚЛАШ ВА БАҲОЛАШ 
АХС 315 (янги таҳрирда)
(i) 
Юзага келиш – акс эттирилган операциялар ва 
воқеалар содир бўлган ва тадбиркорлик субъекти 
билан боғлиқ. 
(ii) Тўлиқлик – акс эттириш зарур бўлган операциялар ва 
воқеаларнинг барчаси акс эттирилган. 
(iii) Аниқлик – акс эттирилган операциялар ва воқеаларга 
тааллуқли бўлган суммалар ва бошқа маълумотлар 
тегишли тарзда акс эттирилган. 
(iv) Ҳисобот даврлари орасида тақсимлаш— операциялар 
ва воқеалар тегишли ҳисоб юритиш даврида акс 
эттирилган. 
(v) 
Таснифлаш – операциялар ва воқеалар тегишли 
счётлар бўйича ажратиб кўрсатилган. 
(б) 
Давр 
охиридаги 
счётлар 
қолдиқлари 
тўғрисида 
тақдимномалар: 
(i) 
Мавжудлик – активлар, мажбуриятлар ва капиталда 
иштирок этиш улушлари амалда мавжуд. 
(ii) Ҳуқуқлар ва мажбуриятлар – тадбиркорлик субъекти 
активларга бўлган ҳуқуқларга эга ёки уларни назорат 
қилади, мажбуриятлар эса тадбиркорлик субъектининг 
мажбуриятлари ҳисобланади. 
(iii) Тўлиқлик – акс эттириш зарур бўлган активлар, 
мажбуриятлар ва капиталда иштирок этиш 
улушларининг барчаси акс эттирилган. 
(iv) Баҳолаш ва тақсимлаш – активлар, мажбуриятлар ва 
капиталда иштирок этиш улушлари тегишли суммада 
молиявий ҳисоботга киритилган, баҳолаш ва 
тақсимлашга киритилган тегишли тузатишларнинг 
барчаси акс эттирилган. 
(в) 
Ахборотни тақдим этиш ва очиб беришга доир 
тақдимномалар: 

---

1446
АУ
ДИТ
МУҲИМ БУЗИБ КЎРСАТИШЛАР РИСКЛАРИНИ ТАДБИРКОРЛИК СУБЪЕКТИНИ ВА 
УНИНГ МУҲИТИНИ БИЛИШ АСОСИДА АНИҚЛАШ ВА БАҲОЛАШ 
АХС 315 (янги таҳрирда)
фойдаланилади. Рискни баҳолаш натижаларига қараб ўтказилиши 
лозим бўлган кейинги аудиторлик тартиб-таомиллари хусусияти, 
уларни бажариш муддатлари ва уларнинг кўлами аниқланади. 
A128. 2-иловада муҳим бузиб кўрсатишлар рисклари мавжудлигига ишора 
қилиши мумкин бўлган вазиятлар ва воқеаларга мисоллар 
келтирилган.