Аудит ва сифат назоратининг халқаро стандартлари: I қисм

Аудиторлик ҳисоботи (хулосаси) 
20. Аудиторлик ҳисоботи (хулосаси) ёзма шаклда тақдим этилиши 
лозим. (А13-А14 бандларига қаранг) 
 
Аудитнинг халқаро стандартларига мувофиқ ўтказилган аудит 
натижалари бўйича аудиторлик ҳисоботи (хулосаси) 
Ном  
21. Аудиторлик ҳисоботи (хулосаси) мазкур ҳисобот (хулоса) 
мустақил аудиторнинг ҳисоботи (хулосаси) ҳисобланишини аниқ 
кўрсатадиган номга эга бўлиши лозим. (А15 бандига қаранг) 
Адресат
22. Аудиторлик ҳисоботи (хулосаси) келишув шартларига мувофиқ 
тегишли адресат кўрсатилган ҳолда тузилиши лозим. (A16 
бандига қаранг) 
Кириш параграфи
23. Аудиторлик ҳисоботи (хулосаси)нинг кириш параграфида: (А17-
А19 бандларига қаранг) 
(а) Аудит қайси тадбиркорлик субъектининг молиявий ҳисоботлари 
бўйича ўтказилганлигини қайд этиш; 
(б) Мазкур молиявий ҳисоботлар бўйича аудит ўтказилганини қайд 
этиш; 

---

АУ
ДИТ
1053
МОЛИЯВИЙ ҲИСОБОТЛАР ТЎҒРИСИДА ФИКР ҲОСИЛ ҚИЛИШ ВА ҲИСОБОТ 
(ХУЛОСА) БЕРИШ
 
АХС 700 
(в) Молиявий ҳисоботлар таркибига кирувчи ҳар бир ҳисобот 
номини қайд этиш; 
(г) Ҳисоб сиёсати асосий қоидаларининг қисқача тавсифига ва 
бошқа шарҳловчи изоҳларга ҳавола этиш; ва 
(д) Молиявий ҳисоботларни ҳосил қилувчи ҳар бир молиявий 
ҳисоботда акс эттирилган сана ёки давр аниқ кўрсатилиши лозим.
Тадбиркорлик субъекти раҳбариятининг молиявий ҳисоботларни 
тайёрлаш учун жавобгарлиги 
24. Аудиторлик 
ҳисоботи 
(хулосаси)нинг 
мазкур 
қисмида 
тадбиркорлик субъектида молиявий ҳисоботларни тайёрлаш учун 
жавобгар бўлган шахсларнинг мажбуриятлари тавсифланади. 
Аудиторлик ҳисоботи (хулосаси)да фақат “тадбиркорлик субъекти 
раҳбарияти”га ҳавола этиш керак эмас, муайян юрисдикциянинг 
меъёрий-ҳуқуқий базаси контекстига мос келадиган атама 
ишлатилиши лозим. Айрим юрисдикцияларда тегишли ҳавола 
бошқарув юклатилган шахсларга қаратилиши мумкин.
25. Аудиторлик ҳисоботи (хулосаси) “Тадбиркорлик субъекти [ёки 
бошқа мос келадиган атама] раҳбариятининг молиявий 
ҳисоботларни тайёрлаш учун жавобгарлиги” деган сарлавҳали 
қисмни ўз ичига олиши лозим. 
26. Аудиторлик ҳисоботи (хулосаси)да тадбиркорлик субъекти 
раҳбариятининг молиявий ҳисоботларни тайёрлаш учун 
жавобгарлиги тавсифланиши лозим. Тавсиф тадбиркорлик 
субъекти раҳбарияти молиявий ҳисоботларни молиявий 
ҳисоботлар тақдим этиш учун қўлланиладиган асосига мувофиқ 
тайёрлаш ва тадбиркорлик субъекти раҳбарияти фирибгарлик ёки 
хато туфайли юзага келган муҳим бузиб кўрсатишлар мавжуд 
бўлмаган молиявий ҳисоботларни тайёрлаш учун зарур деб 
ҳисоблаган ички назорат тизимини таъминлаш учун жавобгар 
бўлиши тўғрисида тушунтиришни ўз ичига олиши лозим. (А20-
А23 бандларига қаранг) 
27. Агар молиявий ҳисоботлар ҳаққоний тақдим этиш асосига 
мувофиқ тайёрланган бўлса, аудиторлик ҳисоботи (хулосаси)да 
тадбиркорлик субъекти раҳбариятининг молиявий ҳисоботларни 

---

1054
АУ
ДИТ
МОЛИЯВИЙ ҲИСОБОТЛАР ТЎҒРИСИДА ФИКР ҲОСИЛ ҚИЛИШ ВА ҲИСОБОТ 
(ХУЛОСА) БЕРИШ
 
АХС 700 
тайёрлаш билан боғлиқ ички назорат тизимини ўрганиши 
лозим. Агар молиявий ҳисоботлар аудитини ўтказиш 
муносабати билан аудитор ички назорат тизимининг 
самарадорлиги тўғрисида фикр билдириш учун ҳам 
жавобгар бўлса, аудитор ички назорат тизимини у ички 
назорат тизимининг самарадорлиги тўғрисида фикр 
билдириш мақсадида ўрганмагани тўғрисидаги иборани 
чиқариб ташлаши керак; ва 
(в) 
Аудит қўлланилаётган ҳисоб сиёсатининг тегишли 
хусусиятини ва тадбиркорлик субъекти раҳбарияти 
томонидан амалга оширилган ҳисоблаб чиқилган 
баҳоларнинг 
асослилигини, 
шунингдек 
молиявий 
ҳисоботларнинг умумий тақдим этилишини баҳолашни 
ҳам ўз ичига олади. 
32. Агар молиявий ҳисоботлар ҳаққоний тақдим этиш асосига 
мувофиқ тайёрланган бўлса, аудиторлик ҳисоботи (хулосаси)да 
ўтказилган аудит тавсифи, вазиятга қараб, “тадбиркорлик 
субъекти молиявий ҳисоботларни тайёрлагани ва ҳаққоний 
тақдим этгани” ёки “тадбиркорлик субъекти тўғри ва ҳаққоний 
тасаввур берадиган молиявий ҳисоботларни тайёрлагани” қайд 
этилиши лозим. 
33. Аудиторлик ҳисоботи (хулосаси)да аудитор ўзи олган аудиторлик 
далиллари аудитор фикрини билдириш учун етарлича тегишли 
хусусиятга эга деб ҳисоблаши кўрсатиб ўтилиши лозим.  
Аудиторлик фикри 
34. Аудиторлик ҳисоботи (хулосаси) “Фикр” деган сарлавҳали 
қисмни ўз ичига олиши лозим 
35. Ҳаққоний тақдим этиш асосига мувофиқ тайёрланган молиявий 
ҳисоботлар бўйича модификацияланмаган фикр билдиришда 
аудиторнинг фикрида (агар қонунчилик ёки меъёрий 
ҳужжатларда бошқача қоида назарда тутилмаган бўлса) муодил 
(эквивалент) деб баҳоланадиган қуйидаги иборалардан бири 
қўлланилиши лозим:
МОЛИЯВИЙ ҲИСОБОТЛАР ТЎҒРИСИДА ФИКР ҲОСИЛ ҚИЛИШ ВА ҲИСОБОТ 
(ХУЛОСА) БЕРИШ
АХС 700 
тайёрлаш учун жавобгарлиги тавсифи, вазиятга қараб, “мазкур 
молиявий ҳисоботларни тайёрлаш ва ҳаққоний тақдим этиш” ёки 
“тўғри ва ҳаққоний тасаввур берадиган молиявий ҳисоботларни 
тайёрлаш”га ҳавола этиши лозим. 
Аудиторнинг жавобгарлиги 
28. Аудиторлик ҳисоботи (хулосаси) “Аудиторнинг жавобгарлиги” 
деган сарлавҳали қисмни ўз ичига олиши лозим. 
29. Аудиторлик ҳисоботи (хулосаси)да аудиторнинг жавобгарлиги у 
молиявий ҳисоботлар бўйича ўзи ўтказган аудит асосида ўз 
фикрини билдиришидан иборат эканлиги кўрсатиб ўтилиши 
лозим. (А24 бандига қаранг) 
30. Аудиторлик ҳисоботи (хулосаси)да аудит Аудитнинг Халқаро 
Стандартларига мувофиқ ўтказилгани қайд этилиши лозим. 
Аудиторлик ҳисоботи (хулосаси)да мазкур стандартлар аудиторга 
ахлоқий талабларни бажариш, шунингдек аудитни молиявий 
ҳисоботларда муҳим бузиб кўрсатишлар мавжуд эмаслигига 
оқилона ишонч ҳосил қилиш имконини берадиган тарзда 
режалаштириш ва ўтказиш мажбуриятини юклашига ҳам қайд 
этилиши лозим. (А25-А26 бандларига қаранг) 
31. Аудиторлик ҳисоботи (хулосаси)да ўтказилган аудит тавсифи 
қуйидагилар кўрсатилган ҳолда келтирилиши лозим: 
(а) 
Аудит молиявий ҳисоботлардаги суммалар ва очиб 
берилган маълумотлар бўйича аудиторлик далилларини 
олиш учун тартиб-таомилларни бажаришни ўз ичига 
олади;
(б) 
Танланган тартиб-таомиллар аудиторнинг мулоҳазасига, 
шу жумладан молиявий ҳисоботларда фирибгарлик ёки 
хато туфайли юзага келган муҳим бузиб кўрсатишларга 
берилган баҳога боғлиқ бўлади. Бундай рискларни 
тадбиркорлик субъекти ички назорат тизимининг 
самарадорлиги тўғрисида фикр билдириш мақсадида эмас, 
балки вазиятга мос келадиган аудиторлик тартиб-
таомилларини ишлаб чиқиш мақсадида баҳолашда аудитор 
тадбиркорлик субъектининг молиявий ҳисоботларини 

---

АУ
ДИТ
1055
МОЛИЯВИЙ ҲИСОБОТЛАР ТЎҒРИСИДА ФИКР ҲОСИЛ ҚИЛИШ ВА ҲИСОБОТ 
(ХУЛОСА) БЕРИШ
 
АХС 700 
тайёрлаш билан боғлиқ ички назорат тизимини ўрганиши 
лозим. Агар молиявий ҳисоботлар аудитини ўтказиш 
муносабати билан аудитор ички назорат тизимининг 
самарадорлиги тўғрисида фикр билдириш учун ҳам 
жавобгар бўлса, аудитор ички назорат тизимини у ички 
назорат тизимининг самарадорлиги тўғрисида фикр 
билдириш мақсадида ўрганмагани тўғрисидаги иборани 
чиқариб ташлаши керак; ва 
(в) 
Аудит қўлланилаётган ҳисоб сиёсатининг тегишли 
хусусиятини ва тадбиркорлик субъекти раҳбарияти 
томонидан амалга оширилган ҳисоблаб чиқилган 
баҳоларнинг 
асослилигини, 
шунингдек 
молиявий 
ҳисоботларнинг умумий тақдим этилишини баҳолашни 
ҳам ўз ичига олади. 
32. Агар молиявий ҳисоботлар ҳаққоний тақдим этиш асосига 
мувофиқ тайёрланган бўлса, аудиторлик ҳисоботи (хулосаси)да 
ўтказилган аудит тавсифи, вазиятга қараб, “тадбиркорлик 
субъекти молиявий ҳисоботларни тайёрлагани ва ҳаққоний 
тақдим этгани” ёки “тадбиркорлик субъекти тўғри ва ҳаққоний 
тасаввур берадиган молиявий ҳисоботларни тайёрлагани” қайд 
этилиши лозим. 
33. Аудиторлик ҳисоботи (хулосаси)да аудитор ўзи олган аудиторлик 
далиллари аудитор фикрини билдириш учун етарлича тегишли 
хусусиятга эга деб ҳисоблаши кўрсатиб ўтилиши лозим.  
Аудиторлик фикри 
34. Аудиторлик ҳисоботи (хулосаси) “Фикр” деган сарлавҳали 
қисмни ўз ичига олиши лозим 
35. Ҳаққоний тақдим этиш асосига мувофиқ тайёрланган молиявий 
ҳисоботлар бўйича модификацияланмаган фикр билдиришда 
аудиторнинг фикрида (агар қонунчилик ёки меъёрий 
ҳужжатларда бошқача қоида назарда тутилмаган бўлса) муодил 
(эквивалент) деб баҳоланадиган қуйидаги иборалардан бири 
қўлланилиши лозим:

---

1056
АУ
ДИТ
МОЛИЯВИЙ ҲИСОБОТЛАР ТЎҒРИСИДА ФИКР ҲОСИЛ ҚИЛИШ ВА ҲИСОБОТ 
(ХУЛОСА) БЕРИШ
 
АХС 700 
алоҳида қисм мавжуд бўлса, 23–37-бандларда назарда тутилган 
сарлавҳалар, баёнотлар ва тушунтиришлар “Молиявий 
ҳисоботлар бўйича ҳисобот (хулоса)” кичик сарлавҳаси остида 
келтирилиши лозим. “Қонунчилик ва тартибга солувчи 
органларнинг бошқа талаблари бўйича ҳисобот (хулоса)” кичик 
сарлавҳаси “Молиявий ҳисоботлар бўйича ҳисобот (хулоса)” 
кичик сарлавҳасидан кейин келиши лозим. (А36 бандига қаранг) 
Аудиторнинг имзоси
40. Аудиторлик ҳисоботи (хулосаси) имзоланган бўлиши лозим. (А37 
бандига қаранг) 
Аудиторлик ҳисоботи (хулосаси) санаси
41. Аудиторлик ҳисоботи (хулосаси)да аудитор молиявий ҳисобот 
бўйича чиқарилган аудитор фикри учун асос бўлган етарлича 
тегишли аудиторлик далиллари, шу жумладан қуйидагилар 
хусусида далиллар олинган сана кўрсатилиши лозим: (А38-А41 
бандларига қаранг) 
(а) Молиявий ҳисоботларни ташкил этувчи барча ҳисоботлар, шу 
жумладан илова қилинадиган изоҳлар тайёрланган; ва 
(б) Тегишли ваколатларга эга бўлган шахслар мазкур молиявий 
ҳисоботлар учун жавобгарликни ўз бўйнига олганини 
тасдиқлаган. 
Аудиторнинг манзили
42. Аудиторлик ҳисоботи (хулосаси)да аудитор юрисдикцияда у ўз 
амалиёти билан шуғулланадиган жой ҳисобланадиган манзилни 
кўрсатиши лозим.