Avto-texxizmat-F
Download 335.31 Kb.
|
2-курсга хисобот Avto-tex
- Bu sahifa navigatsiya:
- 9. Ishlab chiqarishda qo’llaniladigan yangiliklar, ratsionalizatsiya ishlari, takliflar va ixtirolar.
8.Korxonadagi standartlash ishlari va nazorat qilish usullari Ishlab chiqarishda maxsulot sifatini nazorat qiluvchi sistema mavjud, unda ishlab chikarish bilan bog’lik bo’lgan xodimlardan tashqari davlat va jamoatchilik tashkilotlari qatnashadilar. Maxsulotlar sifatini baxolashda GOST, OST, TU, TI kabi normativ texnikaviy xujjatlar to’plami qo’llaniladi. Ishlab chikarilgan maxsulot sifatini baxolash va nazorat qilish natijalarini xisobga olish ishlab chiqarishning xamma boskichida amalga oshiriladi. Belgilangan normativdan chetga chiqish maxsus jurnallarda aybdor familiyasi, ismi bilan birga kurilgan choralar qayd etiladi. Jurnal MJKK- deb nomlanib - mexnat jarayoniga katnashish koeffitsienti shu nom bilan yuritiladi. Rejani bajarish yoki oshirib bajarish ko’rsatkichlarini aniqlashda chiqariladigan maxsulot sifatiga qarab maosh va mukofot tayinlanadi. Texnologik ishlab chiqarishda xar doim qoidani buzuvchilar tayyor maxsulotni sifatini buzib ishlab chiqaruvchilar laboratoriyalarda maxsulot analizlari talabga javob bermasa maxsulotga tushgan noroziliklar soni 2-3 ta bo’lsa shu ishchiga berilgan kvalifikatsion razryad 3 oylik muddat bilan kamaytiriladi va keltirilgan zarar to’la undirib olinadi. Korxonalarda qo’llaniladigan nazorat turlari. Ishlab chikarishning barcha etaplarida maxsulot sifatini nazorat qilishni tashkil etish maqsadida, xom-ashyoni qabul kilish uchun ish faoliyati va mas’uliyat aniq belgilangan xizmat turlari tashkil etiladi. Ularning tarkibi va a’zolari soni korxonaning turi va shtatlar jadvaliga boglik. Kelayotgan xom ashyo sifatini nazorat qilish uchun ombor mudiri, ta’minot buyicha direktor o’rinbosari va tovarshunoslar tarkibida birlamchi komissiya tashkil kilinadi. Omborxonadagi maxsulotlar xarakatlantirilganda ishlab chiqarish mudiri yoki uning o’rinbosari, tsex boshlig’i maxsulotlarni sifati buyicha va normativ texnik xujjatlarga asoslangan xolda qabul qilinishi kerak. Agar qabul kilinadigan maxsulot sifatini baxolashda ishlab chiqarish mudiri, tsex boshlig’i, ombor mudiri o’rtasida kelishilmovchilik bo’lsa kabul vaktida korxonaning boshliklari taklif etiladi direktor, bosh muxandis) aybdor shaxsga nisbatan chora quriladi va xato kilish jurnaliga yozib kuyiladi va MJKK jurnaliga hisobga olib kuyiladi. Texnologik jarayonni tashkil etish operativ nazorat, tsex boshlig’i, ishlab chikarish mudiri va uning yordamchisiga yuklatiladi. Qabul qilish nazorati korxona turiga qarab tashkil etiladi. Tayyorlangan har qanday partiya maxsulotdan normativ-texnik xujjatlar asosida va maxsulot chiqishi massasiga, upakovkalash va markirovkalashda qo’yiladigan talablar bo’yicha olib boriladi. Fizik kimyoviy ko’rsatkichlar laboratoriyalarda analiz kilinadi. Tayyor maxsulot sifatini baxolash brakeraj komissiyasi a’zolariga yuklatiladi. 1.Maxsulot sifatini nazorat qilish. 2.Maxsulot sifatini normallashtirish. 3. Maxsulot sifatini aniklovchi faktorlar. Sifatni nazorat qilish - maxsulot sifat ko’rsatkichlaridan belgilangan talablarga muvofikligini tekshirishdirki , shu asosda ma’lum qaror qabul qilinadi. Texnik nazoratning ikki asosiy passiv va aktiv formasi mavjud. Passiv nazoratda faqat maxsulot sifati turli parametrlarning u yoki bu normativ xujjatlar talablariga muvofikligi yoki nomuvofiqligi) belgilanadi, maxsulot esa ana shu asosda yarokli yoki yaroksiz o’brakka) bo’linadi. Aktiv nazorat o’lchashlar natijasisida normativ xujjatlar talab-laridan chetlashishga olib keluvchi boshqa sabablarni tugatishda foyda-laniladi. Bunda brakni paydo bulishi qayd qilinibgina qolmasdan, uning takrorlanishini oldi ham olinadi. Sifatni nazorat kilish ko’zda tutilgan maksadga ko’ra kelayotgan xom-ashyo, materiallar, yarim fabrikatlar va komplekslovchi buyumlarni tekshirishdan iborat bo’lgan kirish nazoratiga, texnologik jarayonlar parametri, ishlab chiqarish jarayonida buyumlar parametrini nazorat qiluvchi ehtiyot yoki joriy nazoratga tayyor maxsulotni tekshirishga qaratilgan qabul qilish nazoratiga bulinadi. Yetkazib beruvchilar yetkazib berayotgan maxsulot sifati uchun javob beradilar. Joriy nazorat - texnologik jarayonlarning borishi kuzatiladi, baxolanadi va tartibga solinadi. Korxonalarda maxsulot sifatini nazorat kilish va tartibga solish o’OTK) mustaxkamlik va standartlashtirish bo’limlari va ba’zan maxsus sifat xizmatiga birlashgan bo’limlar shugullanadi. TSex boshligi ijrochi bilan bir katorda nazoratchi ham o’zi qabul qilib olgan maxsulot sifati uchun javobgardir. U texnologik jarayonlarga rioya qilinishini hamda o’lchov vositalarining ishga yaroqliligini kuzatib turishi lozim. OTK boshlig’i - korxona direktoriga bo’y sinadi, biroq yuqori raxbar organ tomonidan ishga tayinlanimb, ishdan ozod qilinadi. OTK sostavida tashqi qabul qilish byurosi, tsex nazorati byurosi nazorat tekshiruv punkti bo’lgan markaziy o’lchov laboratoriyasi, texnika byurosi, inspektorlar gruppasi tashkil qilinadi. TSex kontroli byurosi boshlig’i, katta nazoratchi va nazorat masteri tsexda chiqariladigan maxsulotlar sifatini nazorat qilishni ta’minlaydiganlar tsex boshlig’idan sifatni yaxshilash bo’yicha tadbirlarni o’z vaqtida bajarilishini talab qiladilar va ularni amalga oshirilishida qatnashadilar. Maxsulot sifatini normallashtiriladi xamda rejalashtiriladi. Sifatni normallashtirishda davlat standartlashtirish sistemasi muxim rolь uynaydi. Standartlar ishlab chikarishda olinadigan parametrlarni uzida belgilangan talablar bilan takkoslash uchun etalon xizmatini utaydigan normativlardir. Standartlar maxsulot sifatini boshkarish davlat sistemasining eng muxim elementidir. Ular maxsulot “Metrologiya” bulimida esa talabalar o’lchov sistemasi birliklari, o’lchov uslublari va texnikasi, sifat kursatkichlari, ularni sinash uslublari, bilan tanishib, tegishli amaliy kunikmalarga xam ega buladilar. “Sifatni boshkarish” bulimida maxsulotni va xizmat turlarini boshkarishning mavjud boshkaruv tizimlari va bozor iqtisodiyoti sharoitida monand standartlar ishlab chikish xususiyatlari uganiladi. 9. Ishlab chiqarishda qo’llaniladigan yangiliklar, ratsionalizatsiya ishlari, takliflar va ixtirolar. Iqtisodiy isloxotlar natijasida O’zbekiston korxonalari mustaqil ravishda ish yuritidagan, o’z-o’zini boshqaradigan va yuqori samarali korxona bo’lishi kerak. Bu esa korxonaldar boshqaruv tizimi samaradorligini oshishi, boshqaruv karorlarni to’griligini ta’minlashini va korxonaning innovatsion rivojlanishini ta’minlashni talab etadi. Korxonani innovatsion rivojlanish strategiyasini tanlash va korxonani bozor iqtisodiyotiga moslashtirish, o’z faoliyatini marketing asoslash, korxonani rivojlanish potentsialini yaratish va uni xayotdga tadbiq etishni takozo etadi. Korxona boshqaruvining takomillashtirishda uning maxsus muammolaridan biri – bu korxonada innovatsiyalarni boshqarishdir. Xorijiy kompaniyalar tajribasidan kelib chikkan xolda aytish mumkin, xar bir davrda boshqaruv o’z asosiy vazifasideb xar xil yo’nanlishlarni qabul etgan. Xozirgi vaqtda esa - taxminan 15 yil ichida korxonalar faoliyatida jahonnning ilgor korxonalari uchun innovatsiyalar va innovatsion faoliyat davri desa bo’ladi. Iqtisodiy ijtimoiy tizimning o’zgarilishi natijasida va bozor iqtisodiyoti asoslari kuchayib borishi natijasida O’zbekiston korxonalari uchun xam oldin keng tarkalgan «fan-texnika tarakiyoti va revolyutsiyasi», «fan-texnika rivojlanishi natidjalari» atamalari o’rniga yangi kirib kelgan so’zlar «innovatsiya», «innovatsion rivojlanish», «innovatsion menejment» va boshkalar paydo bo’ldi. Xo’jalik yuritish asoslaridagi o’zgarishlar fan-texnika tarakiyotiga bo’lgan munosabatlarni xam o’zgartirdi. Oldin korxonalar yangi mahsulotga o’tishi, yangi texnologiyalarni joriy etishi, texnik qayta kurollanishi, ish va boshqaruvda yangi uslublarni joriy etish yuqoridan rejalashtirilardi – «yangi texnika» bo’yicha rejalar bo’lar edi. Korxonalarga yangiliklar bilan ishlab foyda keltirmasdi, rejalarni bajarishga xalakit qilardi va yangiliklarni joriy etish asamasi «vnedrenie novoy texniki» mazmunan aktiv karshilik muxitga yangirlikni kirib kelishini bildirardi. Korxonalar yangi mahsulot ishlab chiqarish va yangi texnologiyalarga o’tishga kizikishi past edi. Innovatsiyalar esa – mazmunan usha yangiliklarni korxona faolitida tijorat foyda kurish uchun joriy etishidir. Bozor iqtisodiyotiga mansub raqobat sharoitida korxonalar uchun yangiliklar raqobatdoshlik fazilatlarini beradi. Yangi mahsulot – bu bozorda yangi joy, yangi xaridorlar, o’z xaridorlarini korxona mahsulotiga sadokatdigi. Yangi texnologiyalar, yangi ishni tashqil etish usullari esa – korxonani mahsulotini past tannnarxi, yuksak sifati, yuqori samarali faoliyat va shu tufayli Raqobatjoshlikdagi erishilgan ustunlik. Bozor iqtisodiyoti sharotida xar bir korxona o’z faoliyatini takomillashtirib borishi kerak. Innovatsiyalar korxonanlarning doimiy o’sishi va faoliyatini takomillashtirishini ta’minlaydi, lekin shu bilan birga innovatsiyalarni boshqarish katta maxorat talab etadi. O’z-o’zidan innovatsiyalar tijorat muvaffakiyat keltirmaydi, foyda keltirgan va faqat xarajatlar bilan bog’liq bo’lgan innovatsiyalar nisbati 1:5 ga teng, ya’ni bitta mukvafakkiyatli innovatsiyaga 5 muvaffakiyatsiz innovatsiya to’gri keladi.SHu uchun innovatsion faoliyat katta risk, xavf-xatarlar bilan bog’liqdir, lekin faqatinnovatsiyalar bizning xayotimizda tarrakiyot garovidir, xozirgi kun iqtisodiyotida korxonalar uchun xayotiy zarurdir va innovatsion faoliyatni to’gri tashqil etish kerak. Korxona uchun innovatsiya bo’lib xar xil yangi kiritilayotgan narsalar bo’lishi mumkin: •texnik innovatsiyalar – yangi mahsulotlar, mahsulotni sezilarli ravishda takomillashtirish, •texnologik innovatsiyalar – ishlab chiqarish texnologiyalarni takomillashtirish, yangi xom ashyo, materillarni ko’llash, atrof muxitni ximoya etish tadbirlari va xokazo, •ishlab chiqarishda innovatsiyalar – ishlab chiqarish kuvvatlarini kengaytirish va ularning strukturasini takomillashtirishga karatilgan, •savdo faoliyatidagi innovatsiyalar, ya’ni mahsulotni ayriboshlashdagi ko’llaniladigan yangi usullar, •boshqaruv innovatsiyalari – ishlab chiqarishni tashqil etishni takomilashtirishga karatilgan chora-tadbirlar, boshqaruv karor qabul etishni takomillashtirish va xokazo, •ijtimoiy innovatsiyalar, - mexnat sharoitlarini takomillashtirishga karatilgan tadbirlar, ishchi-xodimlarning ijtimoiy sharoitlarini yaxshilanishi. Zamonaviy ishlab chiqarish sharoitlarida yuqorida ko’rsatilgan innovatsiyalar sof xolda kam uchraydi, odatda bir necha tur innovatsiyalar chambarchas bog’liqdir. va bir innovatsiya boshka turdagi innovatsiya joriy etishga asos bo’ladi. Ishlab chiqarish korxonalarida innovatsiyalarning ajratib turadigan xususiyatlariga kuyidagilar kiradi: •amaliyotga karatilganligi, •foydaliligi, •dolzarb muammoni ijodkorona yechilishi, •yangiligi (bo’lmaganda korxona uchun yangilik bo’lish kerak), •keyingi rivojlanish uchun kerakligi. Fan va texnika yutuklaridan samarali foydalanish uchun maxalliy2 korxonalar uchun aloxida muximdir, chunki umumiylashtirilgan xolda biznining korxonalarimiz nafaqatilgor , balki kup xorijiy va MDX davlatlari korxonaliga nisbatan texnologik nuktai nazardan koloklik mavjud va ushbu fark chuqurlashib bormoqda. SHu uchun korxonalar, va birinchi o’rinda yirik sanoat korxonalari, o’zining xayotini saklab kolishi va Raqobatdoshlikga erishishi uchun mustaqil ravishda o’zining imkoniyatliriga karab rivojlanish, va shu jumladan inoovatsion rivojlanish strategiyasini shakllantirib borishi kerak. Albatta, korxona strategiyasi umum iqtisodiy va tarmok xususiyatlarini, maxsus korxonani imkoniyatlarini inobatga olish kerak 10. Xulosa Ishlab chiqarish amaliyoti davrida detallarning tayyorlanish texnologiyalari va ularga ishlov beradigan dastgoxlar, keskichlar bilan tanishib chiqdim. Bu dastgohlar universal, avtomat, yarim avtomatik, individual va kesish uskunalardir. Detallarga ishlov berish jarayonida detal bitta dastgohdan ikkinchi dastgohga qo’l yoki mahsus qurilma yordamida uzatib beriladi. Sexda ishlab chiqarish jarayoni vaqtida ajralib chiqadigan xar xil moddalar bo’lishi mumkin, bular: svarka changlari, qirindilar, bug’lar va boshqalar. Bo’limda mavjud bo’lgan xavfli moddalar normativlar bilan me’yorlangan. Ishchi joylarini yaxshilash uchun sexda issiq va sovuq suv, ichimlik suvi dam olish joylari ko’zda tutilgan. Ishlov berish vaqtida ajralib chiqqan chiqindilar mahsus yig’iladigan koHBeyirlar yordamida tashqariga olib tashlanadi. Yong’inni oldini olish uchun signalizatsiya, yong’in shiti, yong’in gidranti mavjud. Sex bir etajli binoda joylashgan bo’lib, svetaeratsion fanarlar, ventilyatsiya va tabiiy yorug’lik bilan taminlangan. Havfli zonalarining hammasini atrofi o’ralgan. Dastgohlar maxsus fundamentga o’rnatilgan. Men bu amaliyot davrida institutda olgan nazariy bilimlarimni mustaxkamladim. Amaliyot davrida metallarga ishlov beriladigan dastgoxlarning ishlash prinsiplari va ularning kinematik sxemalarini o’rgandim. Undan tashqari kesuvchi asboblarning materiallari ularning tayyorlanish jarayonlari bilan tanishib yaxshi bilim va ko’nikmalarni egalladim. Download 335.31 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||