Автомобилларда юк ва пассажирлар таши асослари

3 .7 . Ю к оқими эпю раси ва схем асини чизиш
Ю к о қ и м и т у з и л и ш и н и э п ю р а т а р зд а т а с в и р л а ш м у м ­
к и н . Э п ю р а бу м а с ш т а б д а б и р қ а т о р э н и ҳар хил т а с м а - 
л а р ч и зи ш б ў л и б , у н д а т а ш и л а д и г а н ю к л а р м и к д о р и и ф о - 
д а л а н а д и .
Ю к о қ и м и э п ю р а с и н и ю к ҳ о си л эт у в ч и п у н к т д а н б о ш - 
лаб ту зи л ад и .Ф ар аз қ и л ай л и к , А ва Б п ун ктлар ораси д а и к ки
т о м о н л а м а й ў н а л и ш д а ю к т а ш и ш б аж а р и л а ё т и р . М ар ш р у т
4 0

---

a
b
1:/,
vy
=V=
0.7 5
0 .3 0
1.0
0,2 5
1.0 
0 ,6 3
0 ,9
0 ,7
с а б з а в.
тср и
қатш
чарм
д о и
ч а р м б у ю м
ж у х о р и
гу и п м я \.
У / / Л
1 = ]
и Ш
1
> •••: ш т  i!!:i',ii!!i
0 ,9
0 .4
0 ,8
1.0
0 .6
0 .8
1.0
0 .8
гўш т
л е н
пгзмол
л п в л аги
о чуқ а 
қ а и д о л я т
м е та л л
х и м и к а т
ь ь ш
V //A
E l U l
I S S l
l - p a c M . Юк о қ и м и чи зм аси: 
а ту зи л и ш и бў й и ча , б о ғ и р л и ги буйича.
и ч и д а В,, В 2 ва В3 н у қ т а л а р д а о р т и ш -т у ш и р и ш п у н к т л ар и
ж о й л а ш г а н . Ю к л а р ж ў н а т и л а д и г а н ва қаб ул қ и л и н а д и г а н
б о ш л ан ғи ч ва охирги п у н к тл ар б и л ан б и рга улар б еш та п у н ­
к т д а н и б о р а т б ў л ад и . Э п ю р а т у зи ш учун г о р и з о н т а л ў қ
б ў й л аб (к и л о м е т р д а ў л ч ан у вч и ) т а ш и ш п у н к т л ар и о р а с и д а - 
ги м а с о ф а м асш т аб д а қ ў й и б ч и қ и л а д и , в е р т и к а л ў қ б ў й и ч а
ю к м и к д о р и (т о н н а д а ) қ ў й и л и б , т а с м а л а р ч и зи л а д и . Қ а р а - 
м а -қ а р ш и й ў н а л и ш л а р д аги т а ш и ш л а р ч и з и қ н и н г и к к и н ч и
т о м о н и г а ў н г қўл қ о и д а с и г а б и н о а н ж о й л а ш т и р и л а д и (1- 
расм).
Ю к о қ и м и э п ю р а с и ю к л а р ҳ а ж м и (т о н н а л а р д а ) ҳ ам д а 
б а ж а р и л г а н т о н н а - к и л о м е т р л а р д а ў л ч а н у в ч и т р а н с п о р т
и ш и т а ш и ш н и т ў ғр и т а ш к и л э т и ш б и л а н б и р г а а в т о - 
м о б и л л а р д а н ш аҳ ар л ар д а ва ш аҳ а р д а н т а ш қ а р и м аги стр ал
й ўллард а о қ и л о н а ф о й д а л а н и ш н и бутун м а р ш р у т б ў й л аб ва
41

---

2 -p a
c m
. Ю к оқим и боғичи.
3 - р а с м . Микроҳудуд 
пайдо бўлиш чизмаси.
у н и н г а й р и м б ў л ак л ар и д а а н и қ п а ш и м к о н и н и б ер ад и ; о р а - 
л и қ м а со ф ал ар ва о р т и ш -т у ш и р и ш п у н к т л ар и н и н г ў тк ази ш
хусусиятларини белгилайди; м арш рут ёки ун и н г ай ри м бўлаги 
б ў й и ч а тў ғр и ва т е с к а р и й ў н а л и ш л а р д а ҳ а р а к а т н и т а ш к и л
эт и ш г а ё р д а м б ер а д и ; т р а н с п о р т в о с и т а с и н и н г б и р қ ат о р
иш к ў р с а т к и ч л а р и н и а н и қ л а ш и м к о н и н и б ерад и .
Ю к о қ и м л ар и б и р неч а та р м о қ л а р га аж ралган ва к е с и ш - 
ган б ўлса, ю к о қ и м и д а ту гу н л ар ҳ о си л б ў лад и (2 -р а с м ).
Ю к о қ и м л а р и б а ъ з и ҳ о л л а р д а ҳудуд х а р и т а л а р и д а н
ф о й д а л а н и б с х е м а л а р д а (й ўл ш о х о б ч а л а р и б ў й л а б ) ҳам 
б е р и л и ш и м у м к и н . С х е м а д а ю к п у н к т л а р и ё к и м и к р о х у - 
д уд м а р к а зл а р и — ю к ҳ о си л ва қабул эт у в ч и п у н к т л ар к е л - 
т и р и л а д и .Б у н д а т а ш и ш ҳудуди х ар и т аси т е н г к в ад р атл ар га 
б ў ли б ч и қ и л а д и . Ҳ ар б и р ж ў н а т и л у в ч и д а н қаб ул қ и л и - 
н у в ч и га т а ш и л у в ч и ю к л а р н и н г м и к д о р и б и р хи л м а с ш ­
т а б д а с х е м а д а к и ч и к а й л а н а л а р д а ( и к к и хи л б ў ё к д а — 
ж ў н а т и л у в ч и с и б и р хил ва қабул эт и л у в ч и с и и к к и н ч и хил 
б ў ёк д а) с е к т о р л а р га б ў л и б б е р и л а д и (3 -р а с м ).