Avtotransport vositalari servisi asoslari

Akkumulyator batareyalariga texnik xizmat ko’rsatish.
Akkumulyator batareyalarining asosiy nosozliklari bankalardagi kuchlanishni pasayishi,
sulьfatlanish va qisqa tutashishlardan iborat (1-jadval).
1 – jadval. Akkumulyatorlar batareyasini (AKB) nosozliklarining yuzaga kelish sabablari,
ularni diagnostika qilish va bartaraf etish usullari
AKB nosozliklarining
sabablari
Diagnostika qilish usullari
Bartaraf etish usullari
AKB tez - tez razryadlanadi va startyor bilan dvigatelni yurgizib yuborishda
tirsakli valning kerakli aylanishlar chastotasini ta’minlay olmaydi.
Dvigatel ishlamay turgan yoki tir-
sakli vali past aylanishlar
chastotasida ishlagan hollarda
elektr iste’molchilarini uzoq vaqt
ishlatish
Uzoq masofani yoritish
faralari ulanganda yarim
cho’g’ bilan ishlaydi
AKBning razryadlanganlik dara-jasi
aniqlanadi,
zarurat
bo’lsa
zaryadlanadi. Dvigatel ishlama-
ganda iste’molchilarni uzoq vaqt
ishlatish tavsiya etilmaydi
Qopqoq yuzasi bo’yicha tok
o’tkazuvchi ifloslik yoki elektrolit
bilan AKB qisqichlari tutashuvi
tufayli me’yordan ortiq o’z-o’zidan
razryadlanish
Volьtmetr strelkasi “qiz-
g’ish” zonada, ampermetr
razryadni ko’rsatadi. AKB
qopqog’i yuzasi ifloslan-
gan.
Batareya yuzasi nashatir spirtining
10% li eritmasi
yoki kaliylashtirilgan soda bilan
tozalanadi.
Seperatorning yemirilishi yoki
“o’sishi”, AKB aktiv massasi
to’kilganda hosil bo’lgan shlam
bilan elektrodlar tutashuvi tufayli
me’yordan ortiq o’z-o’zidan
razryadlanish
Elektrolit zichligi me’-yoriy
qiymatda bo’lsa ham,
volьtmetr bilan o’lchangan
e.yu.k past qiymatga ega
bo’ladi.
Emirilgan separatorlarni almashtirish
va shlamdan tozalash orqali AKB ni
ta’mirlash.
Ifloslangan suv yoki elektrolit
qo’llanilishi tufayli me’yordan
ortiq o’z-o’zidan razryadlanish
Volьtmetr
strelkasi“qi-
zg’ish” zonada, ampermetr
razryadni ko’rsatadi.
10 soatli razryad rejimida AKB
1,1..1,2V gacha razryadlanadi,
elektrolit to’kiladi, batareya yuviladi,
yangi elektrolit qo’yiladi va
me’yorgacha zaryadlanadi
AKBning
uzoq
muddatda
saqlangan-ligi, past zaryadlanish
darajasida va
elektrolit zichligi past holda
ekspluatatsiya qilinish tufayli
elektrodlarning sulьfatlanib qolishi
Zaryad boshlanishida kuch-
lanish yuqori; zaryad jarayo-
nida elektrolit zichligi
deyarli oshmay turib, uning
qaynay boshlashi, harorat
oshishi va zaryad oxirida
kuchlanish pasayishi
Elektrolit to’kib tashlanadi, 1,145
g/sm
3
zichlikli yangisi quyiladi,
AKB 0,050S20 A (bu yerda 0S20-20
soatli razryad rejimidagi sig’im) tok
bilan zaryadlanadi va zaryad oxirida
zichlik me’yoriga olib boriladi; AKB
ta’mirlanadi

---

AKB qisqichlari sim ushlagichlari-
ning qo’shilish joylari zich
mahkamlanmaganligi
tufayli
ularning oksidlanib qolishi
Qisqichlar va sim ushlagich
qo’shiladigan joylarda op-
poq qurum hosil bo’lib
qoladi.
AKB qisqichlari sim ulagichlari
“oppoq” qurimdan tozalanadi, zich
mahkamlanib, texnik vazelin bilan
moylab qo’yiladi
Elektr iste’molchilari
zanjirida qisqa tutashuv
Hamma iste’molchilar uzib
qo’yiladi, “massa” simi
AKB (-) qisqichga tu-
tashtiriladi.Uchqun osil
bo’lishi qisqa tutashuv
borligini bildiradi, uning
aniq joyi tester yoki
mulьtimetr orqali ketma-ket
tekshirish bilan aniqlanadi
Aniqlangan qisqa tutashuv joyi
qo’shimcha izolyatsiya bilan himoya
qilib qo’yiladi Bir yoki bir necha
akkumulyatorlarda
nosozliklar
mavjud
Bir yoki bir necha
akkumulyatorlarda
nosozliklar mavjud
AKB sig’imi
me’yordan kam va
yuklama ostidagi
kuchlanish tez pasayib
ketadi
Batareya almashtiriladi
Generator qurilmasida
nosozliklar mavjud
Generator qurilmasi
chiquvidagi kuchlanish
me’yordan kam
Generator qurilmasi ta’mir-
lanadi