Axborot kutubxona texnologiyalari pedagogik innovatsiyalar, professional

YANGI O‘QUV MATERIALINING SLAYDLI TAQDIMOTI 
Bilimlarni mustahkamlash 
tezkor-so’rovga javob berish-
dagi faolliklari 
5 
Savollar
ga aniq
javob 
beradi 
Savoll
arga
javob 
beradi 
Savolla
rga 
qisman
javob 
beradi 
Umuman 
ishtirok 
etmadi 
Nusxa ko‘chirish va nusxa ko‘paytirish texnika vositalari ax- borot-
kutubxonalarda muhim ahamiyatga ega. Ulardan foydalanib, axborot 
manbalarini ko‘chirish va ko‘paytirish mumkin.
Axborot materialining bosilishi, uning ko‘plab nusxada ko‘chi- rilishi 
axborotni qayta ishlash masalasidagi muhim jarayonlardan biridir. 
Poligrafiya va nusxa ko‘chirish, ularni ko‘paytirish ishlari- ning tezkorligi 
natijasida axborot va kutubxonashunoslik xizmati yanada yuksaladi. Nusxa 
ko‘chirish va ko‘paytirish jarayoni o‘z ichiga reprografiya va tezkor 

---

nusxa ko‘chirish va ko‘paytirish turlari
Hozirgi paytda quyidagi nusxa ko‘chirish jarayonlarida foyda- laniladi:
- 
elektrografik nusxa ko‘chirishda;
- 
diazografik nusxa ko‘chirishda;
- 
termografik nusxa ko‘chirishda;
- 
fotografik nusxa ko‘chirishda;
- 
elektrongrafik nusxa ko‘chirishda;
- 
raqamli nusxa ko‘chirishda.
ajralib chiqdi. Fond 58700 nusxaga yetdi. 
Elektrografik nusxa ko‘chirishning asosiy afzalliklari:
- 
yuqori tezkorlik, samaradorlik va nusxa ko‘chirishning yuqori 
sifati;
- 
nusxa ko‘chirishda hujjat hajmini o‘zgartirish va tahrirlash im- 
koniyati bor;
- 
varaqli va risolali hujjatlardan nusxa olish imkoniyati bor;
- 
turli xil ingichka chiziqli, yarim rangli, bir va ko‘p rangli huj-
jatlardan nusxalar olish imkoni bor;
- 
nusxalarni oddiy qog‘oz, kalka, plastik plyonka, aluminiy fol- 
gaga va boshqalarga olish mumkin;
- 
apparatlar va ish materiallari nisbatan arzon va xizmat ko‘r- satish 
yengil.
Elektrografik nusxa ko‘chirish quyidagi jarayonlarni o‘z ichiga 
oladi:
- 
svetoekspozitsiya. Hujjat oldindan foto yarimo‘tkazgichli 
qoplama bilan zaryadlangan baraban yoki plastina sirtiga proyek- 
siyalanadi. Bu jarayonda yarimo‘tkazgichli qoplama hujjatning 
yoritilgan uchastkalaridan zaryadlarning oqib tushishidan uning 
ko‘rinmas elektrostatik tasviri shakllantiriladi;
- 
tasvirning tushishi: bo‘yaydigan kukun (toner) zaryadlangan 
uchastkalarga yopishib olishi oqibatida ko‘rinmas elektrostatik tasvir 
ko‘rinadigan tasvirga aylanadi;
- 
bosish: bo‘yaydigan kukunni barabandan yoki plastinadan 
qog‘ozga yoki boshqa asosga ko‘chirish bilan amalga oshadi;
- 
qotirish: bo‘yaydigan kukun asteton bug‘larida nusxaga 
qotiriladi.
imkoni yaratildi. 
Raqamli nusxa ko‘chirish apparati o‘z ichiga quyidagilarni oladi:
- 
hujjat asl nusxasini o‘qish va undan elektron nusxani olish uc- hun 
skaner;
- 
nusxa ko‘chirilayotgan axborotni tahlil qilish, o‘zgartirish va 

---