Axborot texnologtyalariuniversiteti mtgranova elvira aslam gvna, pozilova shahnoza xaydaraliyevna
«KASBIY PEDAGOGIK FAOLIYATGA KIRISh» FANIDAN
Download 5.77 Mb. Pdf ko'rish
|
Kasbiy pedagogik faoliyatga kirish. Migranova E.A. Pozilova Sh.X
- Bu sahifa navigatsiya:
- INSON KAMOLOTI
- DUNYOQARASh
- KASBIY BILIMDONLIK
- PEDAGOGIK MAHORAT
«KASBIY PEDAGOGIK FAOLIYATGA KIRISh» FANIDAN
GLOSSARIY. INNOVATSIYA — yangilanishni, o‘zgarishni amalga joriy etish jarayoni va faoliyati, yangilik kiritish. Ilmiy texnika yutuqlari va ilg‘or tajribalarga asolangan texnika, texnologiya, boshqaniv va mehnatni tashkil etish kabi sohalardagi yangiliklar, shuningdek, ulaming turli sohalari va doiralarda qo'llanishini aks ettiradi. INSON KAMOLOTI - bu insonning keng ma’noda ichki va tashqi omillar ta’sirida shakllanish jarayoni dir. GURUHLI TA’LIM - bir o‘qituvchi bir necha o‘qituvchini o ‘qitadigan ta’lim shakli. Guruhlar o ‘quvchilar soniga qarab: kichik (3-6 o ‘quvchi), o ‘rta (7-15 o‘quvchi), katta (15 dan ortiq o ‘quvchi, gurahlar) ga ajratiladi. Shuningdek, har bir guruhdagi ta’lim oluvchilaming yoshiga, ta’lim yo‘nalishiga va shu kabilarga qarab ham guruhlarga ajratiladi. Bu shaklni qo‘llash jarayonida yakka ta’lim shakllari ham amalga oshiriladi. DARS - ta’limni tashkil etish shakli bo ‘lib, belgilangan vaqt (45 daqiqa) davomida o'qituvchi va o‘quvchilarning aniq maqsad asosida, hamkorlikdagi faoliyati ko‘rinishi. DUNYOQARASh - shaxsning tafakkur tarzi va yo‘nalishini aks ettimvchi qarashlar, e ’tiqod va fikr-o‘ylar tizimi. JAMOA - umumiy maqsad yo‘lida shaxs laming o‘zaro munosabatlari, tashkiliyligi va intilishlari bilan bir-biriga monand turg‘un sotsial (ijtimoiy) guruh. KASBIY BILIMDONLIK - pedagogik faoliyat yuritish uchun zamr bo‘lgan nazariy va amaliy tayyorgarlik birligi. PEDAGOG - tarbiyachi, o‘qituvchi, dars beruvchi. PEDAGOGIK JARAYON - ta’lim masalalari, uning taraqqiyotini kashf qilishga qaratilgan, maxsus tashkil etilgan pedagog va tarbiyalanuvchilarnmg o‘zaro munosabatlari. PEDAGOGIK MAHORAT — yuksak darajadagi pedagogik faoliyatning taraqqiy etishi, pedagogik texnikani mukammal egallash, shuningdek, pedagog shaxsi, uning tajribasi va kasbiy faoliyatdagi mdividuallikning yorkin ko‘rinishi. 190 PEDAGOGIK TEXNOLOGIYA — ta’lim oluvchining ichki imkoniyatlari va o ‘qituvchining innovatsion tayyorgarligiga tayangan holda ishlab chiqilgan va ta ’limiy maqsadga erishishni kafolatlovchi o ‘quv-tarbiya jarayonining loyihasi. RIY O JLA N ISh — rniqdor o‘zgarishlaridan sifat o ‘zgarishlariga o ‘tishi, o‘sish. TANQIDIY FIKRLASh - berilgan fikrlar doirasidan chetga chiqadigan fikrlaming mavjudligi; mavzuda yangi oTchovlarni ko‘rish; muammolarni izlash va yechish; shuningdek, dalillangan yozuv yoki munozara shaklida ifodalanadigan fikrlar o‘rtasidagi tafovut. TARBIYA - keng m a’noda u yoki bu sifatlaming yoki ijtimoiy guruhlaming maqsadlariga muvofiq odamlarning yangi avlodlariga aw al avlodlaming ijtimoiy - tarixiy tajribasini uzatish vositasi bilan jamiyatning rivojlanishini ta ’minlaydi. TARBIYA - m a’naviy manbalar va hozirgi zamon talablari va ehtiyojlarini nazarda tutgan holda o‘qituvchining o ‘quvchi bilan aniq bir maqsadga qaratilgan o‘zaro ommaviy va nazariy muloqotidir. TARBIYA - bu milliy va umumbashariy qadriyatlar asosida о ‘sib kelayotgan yosh avlodda shaxsiy sifat va insoniy fazilatlami shakllantxrish j arayonidir. TA’LIM - bu ta ’lim oluvchiga maxsus tayyorlangan mutaxassislar yordamida bilim berish va ulardagi k o ‘nikma hamda malakalami shakllantirish jarayoni boTib, u kishining shaxs sifatida hayotga va mehnatga ongli ravishda tayyorlash vositasi. TRENING — tahsil oluvchi faoiiyatiga m o‘ljallangan ta’lim shakli bo‘lib, nazariy m a’lumotlami amaliy mashqlar orqali o‘zlashtirilishini ta ’minlaydi. U ta ’lim beruvchi tomonidan o ‘qitishni emas, balki tahsil oluvchi tomonidan mustaqil va faol o ‘rganishni ko'zda tutadi. TEXNOLOGIYA - bu m a’lum bir muayyan maqsadga yoki maqsadlar tizimiga erishish uchun amalga oshiriladigan jarayonlar ketma-ketligidan iborat bo‘lgan yaratuvchilik (paydo etish jarayoni) faoiiyatiga aytiladi yoki boshqacha aytganda texnologiya 191 deganda manbalardagi (obyektlardagi) sifat o‘zgarishlarga olib keluvchi jarayonga aytiladi. FAOLIYAT - ongli ruhiy faoliyat bilan boshqariladigan kishining ichki, tashqi faolligi. FAOL 0 ‘RGANISH - tadqiq qilish (ijod) va o‘rganishga qiziqishni (intilishni) yuzaga chiqaruvchi faoliyat yondashuvi. 0 ‘QITISH VOSITALARI - m a’lum o‘qitish usulini muvaffaqiyatli amalga oshirmoq uchun zarur bo‘lgan yordamchi o‘quv materiallari - asbob, qurol, apparat va shu kabilardan foydalanishdir. H A M K O R LIK - ta’lim beruvchi va ta ’lim oluvchilarning o ‘zaro muloqatiga asoslangan ijodiy faoliyat jarayoni. SHAXS - muayyan ijtimoiy guruh a ’zosi bo‘lgan, biror-bir faoliyat turi bilan mustaqil shug‘ullana oladigan, atrof — muhitga ongli munosabatda bo ‘la oladigan, o ‘ziga xos individual va psixologik xususiyat egasi bo‘lgan inson. ADAPT! V M ASH G ‘ULOT — o‘quvchining tashqi muhitga, jamoaga, mehnat vazifalarini bajara olishga moslashuvini ta ’minlashga qaratilgan mashg‘ulot. NAZARIY B ILIM — empirik holatlami tasvirlash, tushuntirish, ya’ni narsa-hodisalar mohiyatini bilish imkonini beradigan qonunlami ochishni nazarda tutadi. BILISh — obyektiv borlikning ongda aks etishining oliy shakli, haqikiy bilimlar hosil qilish jarayoni. Bilish quyidagi darajalarda bo‘ladi: INNOVATSIYA — yangilanishni, o‘zgarishni amalga joriy etish, kiritish jarayoni va faoliyati. INTEGRAL — chambarchas bog‘liq, butun, yagona; o ‘z cheksiz kichik qismlarining yig‘indisi. IN TELLEK T — insonning umuman bilish faoliyati, fikrlash qobiliyati; tushunish, muloxaza, tafakkur, aql. INTERFA O L M ASHG‘ULOT — o‘qituvchi va o ‘quvchilar o‘zaro faol ishtirok etadigan mashg‘ulot; jarayon hamkorlikda kechadi. M ODULLASHTIRISH — pedagogik texnologiya materiallarini modullarga ajratish jarayoni. 192 M ETOD — grekcha so‘z bo‘lib, yo‘l, axloq usuli m a’nolarini bildiradi. Tabiat va ijtimoiy hayot hodisalarini bilish, tadqiq qilish usuli. Faoliyat, harakatning yo‘li, usuli yoki kiyofasi, shakli, ko‘rinishi. M ETO D IK — metodikaga tegishli qatiy ketma-ketlikka, tizimga, ilgaridan o‘matilgan reja, tizimga aniq, rioya qilish. M OTIV — odamni o ‘q.ishga yoki biror harakat lami bajarishga undovchi turli sabablar yig‘indisi. OLIY M A’LUM OT DARAJASI — shaxs tomonidan oliy ta’limning muayyan ta ’lim dasturini mazkur m a’lumot haqida tegishli davlat hujjati berilgan holda, o ‘zlashtirishi natijasi. SALBIY M OTIV — bu majburlab о ‘qitish, lekin bunda o‘quvchining o‘qishga nisbatan qarshiligi hamma harakatimizni yo‘qqa chiqaradi. TAFAKKUR O peratsiyalari — qiyoslash, tahlil, sintez, abstraktlashtirish, umumlashtirish, konkretlashtirish, tasniflash, tizimlash. TA’LIM - ilm-fan yoki kasb-hunar sohalari bo‘yicha egallanishi zarur bo‘lgan ma’lumot va ko‘nikmalar majmui; bilim. TA ’LIM M ETODI — o‘qituvchining o‘quvchilar bilan muntazam qo‘llaydigan, o‘quvchilarga o ‘z aqliy qobiliyatlarini va qiziqishlarini rivojlantirish, bilim va ko‘nikmalarni egallash hamda ulardan amalda foydalanish imkonini beruvchi ish usuli. TA ’LIM SIFATINI NAZORAT Q ILISh — o‘ qitish mazmuni va natijalarining davlat ta ’lim standartlari talablariga muvofiqligini tekshirish. TEXNOLOG — biror texnologiya mutaxassisi. TEXNOLOGIYA — biror ishda, mahoratda, san’atda qo‘llanadigan yo‘llar, usullar majmuasi. TRENER — m a’lum yo‘nalishda ta ’lim olish, mashqlar bajarish bo‘yicha trening mashg‘ulotlarini olib borish (rahbarlik qilish) uchun maxsus tayyorgarlikka ega mutaxassis. TRENING — ma’lum yo‘nalishda ta ’lim olish, mashqlar bajarish bo‘yicha trenerlar tomonidan (rahbarligida) o ‘tkaziladigan mashg‘ulotlar. 193 |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2025
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling