Axborot tizimlari nazariy asoslari magistratura mutaxassisliklari uchun o


Download 2.13 Mb.
Pdf ko'rish
bet82/97
Sana13.09.2023
Hajmi2.13 Mb.
#1676892
1   ...   78   79   80   81   82   83   84   85   ...   97
Bog'liq
Axborot tizimlari nazariy asoslari (T.Maxarov)

13. Axborotlarni himoyalash 
Kompyuterlarning hayotning turli sohalariga jadal suratlar bilan 
kirib borishi natijasida yangi yo„nalish – axborot industriyasi yuzaga 
keldi. Jamiyatda aylanayotgan axborotlar hajmi har besh yilda deyarli 
ikki barobarga ortib bormoqda. Insoniyat shuday axborot jamiyatini 
yaratdi- ki, bunda insoniyatning yashashi va foliyati sifati axborotlarga 
ishlov berish vositalarining samarali ishlashiga bog„liq bo„lib qoldi. 
Hozorgi kungacha sodir bo„lgan o„zgarishlarni quyidagicha izohlash 
mumkin: 
ishlov berilayotgan axborotlar hajmi so„nggi yarim asrda bir 
necha barobar ortdi; 
axborot, ko„pgina hollarda hisoblab bo„lmaydigan, qiymatga ega 
www.ziyouz.com kutubxonasi


140 
bo„ldi; 
ba‟zi bir manbalarga kirish material va moliyaviy qiymatlarni 
nazorat qilishni talab qiladi
ishlov berilayotgan axborotlar turli-tuman ko„rinishga ya‟ni, faqat 
matnli ma‟lumotlar emas; 
axborot jarayonlarining sub‟yeklari faqat insonlar emas, balki ular 
tomonidan yaratilgan faoliyat ko„rsatish dasturlari kiritilgan 
avtomatlashtirilgan tizimlar hamdir. 
So„ngi yillarda ham alohida, ham ular asosida qurilgan hisoblash 
tizimlarida 
jamlanayotgan 
va 
ishlov berilayotgan 
axborotlarni 
himoyalash masalalariga katta ahamiyat berilmoqda. Axborotni 
himoyalash deyilganda ma‟lumotlarni buzish, axborotlarni yo„qotishdan 
ogohlantirish uchun vositalar, usullar va tadbirlar mosligini yaratish yoki 
axborotlardan ruxsatsiz foydalanishdan himoyalanish tushuniladi. 
Axborotlarni himoyalash muammosi mutaxassislar tomonidan 
quyidagicha talqin qilinadi. Axborotlarga ishlov berish vositalari, 
usullari va shakllarining murakkablashishi bilan ularning zaifligi ortadi. 
Zaiflikning ortishiga sababchi bo„ladigan asosiy omillar quyidagilar 
hisoblanadi: 
turli toifaga ega bo„lgan axborotlarni yagona berilganlar bazasida 
jamlash; 
hisoblash tizimi manbalariga kirish huquqiga ega bo„lgan 
foydalanuvchilar doirasining keskin ortishi; 
kompyuter tarmoqlaridan foydalanishning kengayishi, xususan 
Internet xalqaro tarmog„i. Internet tarmog„i orqali davlat, harbiy, 
tijorat va xususiy tavsifga ega bo„lgan katta hajmdagi axborotlar 
uzatiladi. 

Download 2.13 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   78   79   80   81   82   83   84   85   ...   97




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling