Axborotni jamiyatda tutgan o`rni va ahamiyati. Reja: San`at, sport va ma`naviy hayot


Download 303.73 Kb.
Pdf ko'rish
bet4/7
Sana23.03.2023
Hajmi303.73 Kb.
#1288798
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
4-mavzu ma\'ruza Axborotni jamiyatda tutgan o’rni va ahamiyati

Skeptitsizm. Dunyo haqida ishonchli bilimlarga erishish mumkinligini shubha ostiga oluvchi 
ta’limotlardan biri. Skeptitsizm – bilimdan ko’ra hissiy idrokni ustun qo’yish va shu asosda ish tutish. 
YA’ni ular bilim va tajribalar asosida emas, balki o’zlarining his-tuyg’ulari asosidagina ish ko’rishni 
xohlovchilardir.
Rus tilida "skeptisizm" ko'pincha "shubha" deb tarjima qilinadi, ammo ayni paytda muhim ma'no 
soyalari yo'qoladi: bilimga intilish buzuq ishonchsizlikka buziladi; agar johillik bo'lmasa, unda 
intellektual iktidarsizlik. Ayni paytda, skeptiklar o'zlarining bilim tajribalarini kengaytirishga 
intilishadi. Prof. A.V.Semushkin bu borada "..." skeptisizm "atamasining semantikasi, aftidan, faqat 
germenevtik tavsif orqali, uning semantik nuanslarini sanab o'tish va izohlash orqali etarlicha 
etkazilganligini" ta'kidlaydi.
Sextus Empiricus "Uch kitob piretik qoidalar" asarida skeptisizm shubhani prinsip sifatida ko'rib 
chiqmasligini, aksincha shubhani dogmatistlarga qarshi polemik qurol sifatida ishlatishini ta'kidladi; 
skeptisizm printsipi - bu hodisa.
Skeptisizm turli xil qarashlarni anglatadi:  
oddiy skeptisizm - tanqidiy munosabat, kimgadir yoki nimagadir ishonmaslik, haqiqat va to'g'riligiga 
shubha qilish ;
falsafiy skeptisizm - ishonchli bilim olish imkoniyati to'g'risida shubha ;
Rene Dekartning uslubiy skeptikligi: shubhani shubha bilan rad etishga urinish, bu uning mashhur 
"Menimcha - shuning uchun menman" (skeptisizm nuqtai nazaridan noto'g'ri) ga olib keldi; ilmiy 
skeptisizm - empirik dalillarga ega bo'lmagan ta'limotlarga (aksariyat hollarda ssenistika bilan 
hamroh bo'ladigan) doimiy qarshilik; diniy skeptikizm - umuman dinning dogmalarini qabul qilish 
fonida ba'zi diniy bayonotlarda shubha (masalan, tegishli adabiyotlarda tasvirlangan o'ziga xos diniy 
mo''jizadagi shubha).
Ushbu maqola falsafiy skeptisizmni ibtidoiy deb aniq ko'rib chiqadi; ilmiy va diniy aloqalarni ko'ring. 
Antiqa skeptisizm Skeptisizm miloddan avvalgi IV-asr oxiridan paydo bo'ldi va rivojlana boshladi.   
Bugun insoniyat taraqqiyoti turli tahdidlar ta`sirida kechmoqda. Insoniyatning xavfsizlik  
va barqarorligiga rahna solishga, hatto uning hayotini izdan chiqarishga qaratilgan tahdidlar kundan 
– kunga kuchayib bormoqda. Ushbu tahdidlar dunyoning turli buzg`unchi kuchlari tamonidan 
shunday ustakorlik bilan tarqatilmoqdaki, u o`zining jozibali ta’sir kuchi orqali ko`plab insonlarni
kundan – kunga o`z domiga tortib bormoqda. Sh. Faxrutdinov o`zining “Tahdid tushunchasi:

Download 303.73 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling