Axmedova Malohat Ergashevna pedagogika nazariyasi va tarixi

Buni yodda saqlang! 
« N a sih a t b o b id a u ch m in g ta s o ‘z y o z d im , uch
m in g ta d a n u ch k alim an i tan lab o ld im . B u u ch tad a n
ik k itasin i e sd a sa q la v a birini u n u tib yubor: 
X u d o n i v a o 'li m h a q lig in i y o d in g d a t u t qilgan 
y a x sh ilik la rin g n i u n u tib y u b o r» 6.
Inson xatti-harakatlari uning ijobiy va salbiy m a’naviy sifatlari 
sababini ibn Sino insonning o ‘zidan izlaydi, ularni ruhiy nuqtai nazardan 
asoslashga urinadi. Inson m ohiyatini undan tashqarida, deb uqtirgan,
49 T a ’lim m u a m m o la ri ju rn a li. M a ’m u n a k a d e m iy a sin in g 1000 y illig ig a
b a g ‘ish lan g an m ax su s soni, 2 0 0 6 . 1-son. - B . 64.
69

---

ч\ л(, \ ijdun, sh a'n va shu kabi harakatlarni asoslagan diniy axloq oldida, 
.
141
<■ 
1
ANiivvur» kuchi bilan ish k o ‘rib, inson faoliyati rejalarini belgilaydi.
< >limning fikricha, harakatdagi aql insonning у olg ‘on, zo ‘rlik va shu kabi
11 
hi у xatti-harakatlariga ta ’sir 
0
‘tkazadi.
Ibn Sino 17 yoshidayoq yosh tabib sifatida Som oniylar davlatining 
boshlig'i N uh ibn M ansurni davolab, Saroy kutubxonasidan foydalanish 
imkoniyatiga ega b o ‘ladi. Bu kutubxona o ‘sha davrda 0 ‘rta va Yaqin 
Nharqdagi eng katta va boy kutubxonalardan sanalardi. Bir necha yil 
davom ida kecha- kunduz 
m utolaa qilish natijasida ibn Sino oLz
hilim doirasini m islsiz darajadd kengaytirdikim , u davrda shu qadar 
bilimga ega b o ‘lgan boshqa bir kishini topish m ushkul edi50.
Shunday qilib, ibn Sinoning am aliy aql haqidagi ta ’limoti k o ‘proq 
m a'naviy ta ’limot, zero, u inson xulqi m e’yorlarini qam rab olgan. Ibn 
Sino bilishning bola aqliy, m a ’naviy, jismoniy, estetik va psixologik 
rivojlanishiga ijobiy ta ’sirini, bugungi kun tili bilan aytganda, bilish 
faoliyatining pedagogik o ‘ylangan va f&shkil etilgan shaxslararo m uloqot 
jarayoni bilan uzviy b og‘liq jam oaviy shakllarini a lo h id a ta ’kidlaydi.
A bu ali ibn Sino haqida uning «Tib qonunlari», «Tibbiy o ‘gitlar», 
«Abu Ali ibn Sino tarjim ai holi», A bu B akr ar-Roziy, Abu B akr ibn Jafar 
Narshaxiy, Y U .A ruzm etov va K.YUldashev, I.A bdullaev asarlarida 
tnukkamal m a’lum ot v a aniq sharhlar berilgan. Ibn Sino haqida ju d a k o ‘p 
olijanob fikrlar aytilgan.