Ayemgi rim arxitekturasi. Rim imperiya arxitekturasi áyyemgi Rim arxitekturasınıń jetiskenlikleri


Áyyemgi Rim arxitekturasınıń jetiskenlikleri


Download 1.47 Mb.
bet3/5
Sana14.12.2022
Hajmi1.47 Mb.
#1007443
1   2   3   4   5
Bog'liq
RIM ARXITEKTURASI

Áyyemgi Rim arxitekturasınıń jetiskenlikleri
IN áyyemgi dúnya Rimdiń arxitekturası kútá úlken edi. Qurılıstıń úlken kólemi, strukturalardıń túrleri hám kompozitsion formalarınıń túrli-tumanlıǵı, ájayıp injenerlik jańa ashılıwları Áyyemgi Rimdi kóteriwge, onıń qudıreti hám dańq hám ataǵın bekkemlewge eristi.
Sol dáwirdegi eń zárúrli jetiskenliklerge tómendegiler kiredi:

Itimal, áyyemgi Rim arxitektorlarınıń eń zárúrli oylap tapqanı beton edi. Jańa qurılıs materialı suw, hák hám maydanlanǵan tastan ibarat edi. Daslep ol jollardı qurıwda isletilingen, biraq ájayıp bekkemligi hám o'tga shıdamlılıǵı sebepli beton qurılısda etakchi orındı iyeledi. arxitekturalıq strukturalar.


Eki gerbish diywali arasındaǵı boslıqqa beton quyılıw arqalı arxitektorlar strukturanıń ájayıp turaqlılıǵınǵa eristiler hám usınıń menen kóp qabatlı ımaratlardı qurıwları múmkin edi. Sırtda olar granit yamasa marmar menen oralǵan, músinshilik bezewleri menen bezetilgen.

Akveduklar - kemerli kópirler - Rim arxitektorlarınıń zárúrli jetiskenliklerinen biri. Keyinirek olardıń dizayni temirjol hám basqa transport kópirlerin qurıw ushın ibrat bolıp xızmet etdi.


3. Áyyemgi Rim akveduklari.

Áyyemgi Rim arxitektorchiligining bekkemligi hár túrlı túrdegi qorǵan-saraylar, tayanshlar hám qıysıq shiftlarni qurıwda paydalanıw sebepli múmkin boldı. Amfiteatrlar hám kópirler iskerlik tarawıları qatar arkadalar menen bekkemlengen - Áyyemgi Rim arxitektorchiligining ayriqsha ózgesheligi.



Tonozli strukturalar da tiykarǵı oylap tabıwǵa aylandı. Qorǵan-saraylardı bir-birine baylanıstırıp, Rim arxitektorları pátik dúzilisin bekkemlewge eristiler hám nátiyjede tonozni qolǵa kirgizdiler. Jabıq sheńber formasında bir qatar qorǵan-saraylar qurib, gúmbez jarattılar. Keleshekte bul jańalıqlar kóplegen arxitektorshılıq baǵdarlarınıń rawajlanıwı ushın tiykar bolıp xızmet etdi.

Áyyemgi Rim arxitektura qásiyetleri
Áyyemgi Rim arxitektorchiligi kórkem ónerdiń ayriqsha túri retinde 4—1-ásirler dáwirinde qáliplesken. Eramızǵa shekemgi e. Áyyemgi strukturalar kóplegen urıslar hám tábiyǵiy apatlarǵa qaramay, búgingi kunge shekem moፄjizaviy tárzde aman qalıwǵa eristi. Áyyemgi Rim arxitekturasınıń arxitekturalıq estelikleri házirge shekem óziniń danıqlılıǵı hám monumentallıǵı menen jawlap alıw etip kelip atır.

jáne bul ájep emes, sebebi áyyemgi rimlikler jáhán arxitektorchiligida jańa dáwirdi baslap, kóplegen adamlar ushın mólsherlengen tásirli jámiyetlik binalardı qurıwdı baslaǵanlar. Bularǵa teatrlar hám amfiteatrlar, bazarlar, kitapxanalar, juwınıw bólmesiler, bazilikalar, sıyınıwxonalar kiredi.


1. Áyyemgi Rim degi Terme.

Áyyemgi rimlikler óz mámleketlerin qurıwda grek hám etrusk ustalarınıń jetiskenliklerinen paydalanǵanler. hám eger áyyemgi grekler arxitektorchilikda gózzallıqtı biluvchilar bolsa, rimlikler ózlerin ámeliy hám uzaqtı kóre alatuǵın qurıwshılar retinde kórsetdiler. Paydalı ideyalardı qarızǵa alıp, olar óziniń anıq úlken kólemi menen tasda barlıq kúshnı ózinde sáwlelengenlestire alatuǵın kem ushraytuǵın arxitekturanı jaratılıwma muvaffaq boldı. ullı imperiya, kóp ásirler dawamında onıń ramziga aylandı.

eń kóp ataqlı estelik Áyyemgi Rim arxitektorchiligi - Kolizey. Bul ájayıp ólshem degi klassik amfiteatr bolıp, ol ko'ngilochar ilajlar ushın isletilingen. Onıń maydanında gladiator sawashları, iri jırtqıshlardıń kúshli sawashları hám basqa oyın-kúlkiler islengen. Eramızǵa shekemgi 3-asirde. e. Úlken órt waqtında Kolizey saldamlı ziyanlanǵan. Biraq ol qayta tiklendi hám dúnyadan sayaxatshılardilıq tartıldı.






Download 1.47 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling