AZƏrbaycan respublikasi təHSİl naziRLİYİ azərbaycan döVLƏT İQTİsad universiteti
Download 5.13 Mb. Pdf ko'rish
|
|
ГЛАВА I. НОВЫЙ КОНЦЕПТУАЛЬНЫЙ
ВЗГЛЯД НА ПОЛИТИКУ И ЭКОНОМИКУ…………………………… 1.1. Что обещает научно-концептуальный подход к
политике?............................................................. 1.2. Современная экономическая политика:
размышления, реалии и суждения...................... 1.3. Политико-экономические интересы в условиях
глобализации и "игры" супердержав.................. 1.4. Политическое и экономическое предвидение
как фактор развития............................................. 51
51
57
67
85
ГЛАВА II. КЛАССИЧЕСКИЕ ЭКОНОМИ- ЧЕСКИЕ ТЕОРИИ И МОДЕРНИЗА- ЦИЯ В ЭКОНОМИЧЕСКОЙ НАУКЕ.................................................... 2.1. Неопровержимые и противоречивые стороны
классических экономических теорий................ 2.2 . Марксизм, марксистская идеология, марксист-
ские вожди (политики)........................................ 95
95
113
ГЛАВА III. СОВРЕМЕННОЕ ОТНОШЕНИЕ К ДЕМОКРАТИИ..................................... 3.1. "Коммунизм" и "демократия" как утопические
и идеальные мечты политиков и экономистов 3.2. Зрелая социальная экономика - предпосылка
демократии........................................................... 3.3. Экономическая демократия................................. 122
122
129
137 Pulun diktaturası
30
ИНСТРУМЕНТ В ПОЛИТИКЕ И ЭКОНОМИКЕ..................................... 4.1. Этимология и этапы эволюции денег................ 4.2. Анатомия денег, их функции и странности....... 4.3. Общая характеристика бумажных денег, банк-
нот и пластиковых карт.. .................................... 4.4. Валютный курс и деноминация........................... 4.5. Деньги в призме времени и пространства......... 147
147 157
168
173 187
ГЛАВА V. ДЕНЬГИ В СОВРЕМЕННЫХ СЕМЕЙНЫХ ОТНОШЕНИЯХ.......... 5.1. Генетико-исторические корни проблемы семьи
в странах мира и современность………………. 5.2. Проблема семьи в теории "человеческого
капитала"............................................................... 5.3. Здравомыслящие и интеллектуальные женщи-
ны - ведущая сила экономики ............................. 5.4. Материальное обеспечение и проблема разво-
дов.......................................................................... 5.5. Женщина в политике и экономике.....................
202 202
213
225
230
245 ГЛАВА VI. КОРРУПЦИЯ - ФЕНОМЕН ПОЛИТИЧЕСКИХ И ЭКОНОМИ- ЧЕСКИХ ПРОЦЕССОВ ? .................. 6.1. Взяточничество и коррупция в качестве новой
«функции» денег.................................................. 6.2. Коррупция как негативный политический и
экономический образ жизни ............................... 6.3. Синдром коррупции, его социально-экономи-
ческие и политические последствия.. ............... 6.4.
Коррупция и экономическая амнистия .. ......... 253
253
267
269
278 Pulun diktaturası
31 ГЛАВА VII. ГЛОБАЛЬНАЯ ЭНЕРГЕТИЧЕС- КАЯ ПОЛИТИКА............................. 7.1. Нефть в качестве фактора геополитического
императива в глобальной политике.................... 7.2. Еще раз о «Голландском синдроме» и пробле-
мах его устранения............................................... 7.3. Фонд стабилизации и будущее экономическое
развитие ...............................................................
291
291
308
324
ГЛАВА VIII. НЕФТЯНЫЕ ДОХОДЫ: ФОР- МИРОВАНИЕ И СТРАТЕГИЯ ИСПОЛЬЗОВАНИЯ......................... 8.1. Онтология и противоречивый характер неф-
тяных доходов..................................................... 8.2. Пути эффективного использования доходов от
нефти...................................................................... 8.3. Нефтяные доходы и их роль в формировании
государственного бюджета ................................ 336
336
355
364
ГЛАВА IX. СОВРЕМЕННЫЙ МИРОВОЙ ЭКОНОМИЧЕСКИЙ КРИЗИС: СУТЬ, ПРИЧИНЫ, ОСОБЕННОС- ТИ, РЕЗУЛЬТАТЫ, ПУТИ ПРЕ- ОДОЛЕНИЯ......................................... 9.1. Содержание, характер и виды экономического k ризиса.................................................................. 9.2. Историческая эволюция экономических кризи-
сов и особенности на современном этапе …….. 9.3. Денежно-кредитная политика и кризис ............. 9.4. Антикризисные меры в развитых странах мира 9.5. Перспективы и прогнозы мировой экономики
XXI века................................................................. 372
372
385
397 410
424
Вывод…………………………………….................... 435
Pulun diktaturası
32 Литература………………………….......................... 438 Основные экономические понятия……………… 458 Именной указатель…………………………............ 463 Страна…………………………………….................. 478 Резюме……………………………………….............. 484 Резюме (на русском языке)……………….............. 492 Резюме (на английском языке)…………………... 502 Список научных трудов автора (на азербай- джанском языке) ………….........................................
510 Список научных трудов автора (на русском языке)………………………....................................... Список научных трудов автора (на английском языке)………………...................................................
523 538
Pulun diktaturası
33 CONTENTS Introduction........ ................................ 37
I CHAPTER. NEW CONCEPTUAL VIEW ON ECONOMY AND POLITICS………. 1.1. What promises scientific-conceptual approach to economy?................................................................ 1.2. Modern economic policy: thoughts, realities and views…………………… 1.3. Political - economical interests in the conditions of globalization and super-powers “games”………… 1.4. Political and economic prediction as the development factor……………….........................
51
57
67
85
II.CHAPTER. THE CLASSIC ECONOMICAL THEORIES AND MODERNIZA- TION IN THE SCIENCE OF ECONOMICS………………………. 2.1. Irrefutable and discrepant sides of the classic economical theories………………………………. 2.2. Marxism, marxist ideology, marxist leaders (politicians)………………………………………
95
95
113
III. CHAPTER. MODERN ATTITUDE TO THE DEMOCRACY…………………………………. 3.1. «Communism» and «democracy» as utopian and ideal dreams of politicians and economists……… 3.2. Mature social economy is important for democracy……………………………………….. 3.3. Economical democracy…………………………...
122
122 129
137
Pulun diktaturası
34
IN POLITICS AND ECONOMY… 4.1. Etymology and steps of evolution of the money… 4.2. Anatomy, functions and strangenesses of the money……………………………………………. 4.3. General description of paper money, bank-notes and plastic cards…………………………………. 4.4. Exchange rate and denomination………………… 4.5. Money in the prism of time and place…………….
147 147
156
168
173 187
V. CHAPTER. MONEY IN MODERN FAMILY RELATIONSHIPS………………… 5.1. Genetic-historical roots of the family problem in the world countries and contemporaneity……….. 5.2. Family problem in the theory of «human capital» 5.3. Healthy mind and intellectual women are the leading force of the economy……………………. 5.4. Material guarantee and the problem of divorcing.. 5.5. Woman: in politics and economy…………………
202
202 213
225 230 245
VI. CHAPTER. IS CORRUPTION A PHENO- MEN OF THE POLITICAL AND ECONOMICAL PROCESSES?..... 6.1. Bribe and corruption as a new «function» of money…………………………………………….. 6.2. Corruption as a negative political and economical life-style…………………………………………. 6.3. Syndrome of corruption, its social-economical and political consequences…………………………… 6.4. Corruption and economic amnesty………………..
253
253
267
269
278 Pulun diktaturası
35
7.1. Oil as a factor of geopolitical imperatives in the global policy……………………………………… 7.2. “Dutch syndrome” once more and about its ways of elimination…………………………………….. 7.3. Stabilization fund and its future economical development……………………………………… 291
291
308
324
VIII.CHAPTER. OIL REVENUES: FORMULA- TION AND USAGE STRATEGY……………………. 8.1. Ontology of the oil revenues and its discrepant character…………………………………………. 8.2. Efficient usage ways of oil revenues……………. 8.3. Oil revenues and its role in the forming of the state budget……………………………………….
336
336 355
364 IX. CHAPTER. MODERN WORLD ECONOMI- CAL CRISIS: ITS ESSENCE, REASONS, FEATURES, RESULTS AND WAYS OF ELIMINATION…………………… 9.1. Maintenance, character and kinds of economical crisis………………………………………………. 9.2. Historical evolution of economical crises and features in the modern stage……………………… 9.3. Monetary-credit policy and crisis………………… 9.4. Anti-crisis measures of the world developed countries…………………………………………. 9.5.Prospects and forecasts of the XXI age world economy…………………………………………..
372 372
385
397
410 424
Pulun diktaturası
36 Conclusion……………………………………………. Reference……………………………………………... Basic economic concepts………………….................. Author Index …………………………....................... Country……………………………………................. Abstract……………………………………………..... Abstract(in Russian)………………………………… Abstract (in English) ………………………………. List of works by the author......................................... List of works by the author (in Russian)………….... List of works by the author (in English)………….... 435
438 458
463 478
484 492
502 510
523 538
Pulun diktaturası
37 GİRİŞ Müasir dövr elmin, texnikanın, informasiya texnologiya- larının, bir sözlə, intellektual biliklərin inkişafı əsridir. Elm isə bu spektrd ə problemlərin həlli deməkdir. M əhəmməd Peyğəmbər (s) yazırdı: «Bir saat elmlə məş- ğul olmaq altmış il namaz və dua ilə məşğul olmaqdan fayda- lıdır… Elm uzaq Çində də olsa, ona sahib olmaq üçün yola çıx- maqdan ç əkinməyin». Müasir insanlar bütün elm sah ələrində olduğu kimi, iqti- sad elminin d ə kəskin problemlərini, onların həyatı üçün əhə- miyy ətini gündəlik olaraq hiss edirlər. Dünyadakı bütün adi və qlobal probleml ərin həlli, bugünü, sabahı, gələcəyi, iqtisadi, so- sial, siyasi, ideoloji, daxili v ə xarici vəziyyətin dəyişməsi sosi- al-iqtisadi prosesl ərin gedişindən asılıdır. İnsanların yaşayış səviyyəsini yüksəltmək və yeni istiqa- m ətləri müəyyənləşdirmək üçün iqtisadiyyatın inkişafının so- sial yönümünü yaxşılaşdırmaq lazımdır. Bu, bəşəriyyətin iqti- sadi durumunun əsasını təşkil etməlidir. Dantenin «müdrikl ər müəllimi», Engelsin «ən universal z əka», Marksın “qədim yunan fəlsəfəsinin Makedoniyalı İsgən- d əri” adlandırdıqları yunan elm və fəlsəfəsinin ən böyük düha- la rından olan Aristotelin fəlsəfə tarixində xidmətlərindən biri elml ərin ilk dəfə müfəssəl təsnifatını verməyə çalışmasıdır. O, bütün elml əri üç əsas qismə bölmüşdür: nəzəri, təcrübi və ya radıcılıq 1 . K.Marks yazırdı: «Elmdə geniş bir böyük yol yoxdur v ə ancaq o adam elmin parlaq zirvələrinə çata bilər ki, yo- rul maqdan qorxmayıb, onun daşlı-qayalı cığırları ilə dır- man sın» 2 .
1
2 Bax:
K.Marks. Kapital. I cild. Bakı, 1969, s. 25. Pulun diktaturası
38 Elmi-texniki t ərəqqi öz təbiəti etibarilə sonsuzluğa gedən bir prosesdir. Bütövlükd ə dünyanın özü, onun dərk edilməsi mür
əkkəb və sonsuzdur. Məlumdur ki, elmi-texniki tərəqqi is- tehsalda inqilabi d əyişikliklər yaradır. Bunun nəticəsində insan kapitalının hərtərəfli inkişafı üçün potensial imkan və şərait ya- ranır. Elmin nailiyyətlərindən bacarıqla və düzgün istifadə olunması ölkənin sosial-iqtisadi inkişafının yüksəlişi deməkdir. Əlbəttə, burada söhbət bütün dünya elmi nailiyyətlərinin sis- temli halda d ərk və istifadə edilməsindən gedir. O ölkədə elmi-
Müasir qlobal dünya elmin kompleks inkişafını tələb edir. Bu ist ər
d əqiq, istərsə də sosial elm sahələrinə eyni dərəcədə aiddir. D əqiq elm sahəsinin nümayəndəsi ABŞ-da yaşayıb- yaradan h əmyerlimiz Lütfi-Zadəni «XX əsrin ən böyük alimi», «Qeyri-s əlis məntiqin atası» adlandırırlar. Onun yaratdığı qeyri- s əlis məntiqi nəzəriyyə riyaziyyatın əsası sayılan ikili çoxluq anlayışını qeyri-səlis çoxluqla əvəz etmişdi. Lütfi-Zadənin n əzəriyyəsi təbiət və cəmiyyətdəki proseslərin qeyri-mü- əyyənliyini nəzərə almağa imkan yaratdı. Lütfi-Zadə nəzəriy- y əsi Amerikada, Yaponiyada və Avropada texnoloji proseslərin sür ətli inkişafına təkan verdi və kainatın sirlərinin dərindən d ərk olunmasında insanların köməyinə gəldi 1 .
əmli alimlər belə hesab edirlər ki, əgər Eynşteyn XX əsrin birinci yarısında fizika sahəsində inqilab etmiş-
1 Qeyd: Lütfizad ə , Lütfi Ələsgərzadə (1921) – görkəmli təbiətşünas alim, fizik, professor. 1926- cı ildə İrana, 1944-cü ildə ABŞ-a köçmüş və hazırda elmi f əaliyyətini orada davam etdirir. 50-70-ci illərdə ümumi sistemlər nəzəriyyəsinin qurulmasına dair yanaşmaların müəlliflərindən biridir. NASA-nın və NATO- nun aparıcı mütəxəssisidir. Elektron cihazları istehsal edən dünya şirkətlərinin əksəriyyəti onun nəzəriyyəsinin tətbiqi ilə məşğuldur. (Bax: Fəlsəfə ensiklopedik lüğəti. Müəllif kollektivi. Bakı: “Azərbaycan Ensiklopediyası” N əşriyyat – Poliqrafiya Birliyi. 1997, s. 255). |
