U.Sharpning keng dovruq qozongan, uzoq muddatli moliyaviy aktivlarni baholash modeli qanday nomlanadi?
A) kapital bozorni baholash modeli;
B) kapital investitsiyalar bozorini rivojlantirish modeli; C) kapital bozorining narx modeli;
D) kapital bozorini diversifikatsiyalash modeli.
Blek modelining o‘ziga xos xususiyati berilgan javobni bel-
gilang.
A) har qanday katta daromadlilikni amalga oshirish mumkinligi; B) har qanday operatsiyadan daromad olishliligi;
C) har qanday riskni minimallashtirish mumkinligi;
D) qimmatli qog‘ozlarning ayrim turlariga esa to‘liq taqiqlov mavjudligi.
187
X BOB. MOLIYAVIY RISKLARNI BOSHQARISH
10.1. Risklarni boshqarish jarayoni sxemasi
Risklarni kamaytirishdan foyda va buning uchun zaruriy sarf-xarajatlar o‘rtasida muvozanatga erishish uchun yo‘naltirilgan murosani ishlab chiqish jarayoni, shuningdek, buning uchun qanday choralar ko‘rilishi lozimligi (jumladan, qandaydir harakatni rad qilish) bo‘yicha qaror qabul qilish riskni boshqarish deb ataladi.
Risklarni boshqarish – risklarni tasniflash, identifikatsiyalash, tahlil qilish va baholash, riskdan himoyalanish usullarini ishlab chiqishga yo‘naltirilgan boshqaruv faoliyatidir.
Risklarni boshqarishning asosiy metodologik tamoyili risk foydaliligi va me’yorini umumiy o‘lchov birliklarida o‘lchash hisobiga ushbu ikki ko‘rsatkichni baholash taqqoslanuvchanligini ta’minlash hisoblanadi. Risklarni boshqarish jarayonining boshlan-g‘ich bosqichi obyektning strukturasi, xususiyatlari va mavjud risklar haqida zaruriy ma’lumotlarni olish maqsadiga ega bo‘lgan risk tahlili sanaladi. Risklar tahlili ikkita bir-birini o‘zaro to‘ldiruvchi turlarga bo‘linadi: asosiy vazifasi risk omillarini va riskli vaziyatlarga olib keluvchi holatlarni aniqlashdan iborat bo‘lgan sifat tahlili va alohida risklar o‘lchamlarini va loyiha riskini umumiy hisoblash imkonini beruvchi miqdoriy tahlil. Sifat tahlili quyidagilarni nazarda tutadi: – barcha ehtimoliy risklarni identifikatsiyalash (belgilash); – risklar manbalari va sabablarini aniqlash; – risk mavjud yechimlarni qo‘llashda yuzaga kelishi mumkin bo‘lgan amaliy foyda va ehtimoliy salbiy oqibatlarni aniqlash. Sifat tahlili jarayonida barcha ehtimoliy risklarni to‘liq aniqlash va identifikatsiyalash kabi hamda riskli hodisalar boshlanishiga olib keladigan ehtimoliy resurs yo‘qotishlarini aniqlash muhim ahamiyatga ega.
Miqdoriy tahlil risklarni son jihatidan baholash, ularning darajasini belgilash va optimal yechim tanlashni o‘z ichiga oladi. Matritsali o‘yinlar nazariyasiga tayangan, samaradorlikning turli mezonlarini qo‘llagan va chiziqli dasturlashning ikki tomonlama masalalar nazariyasidan foydalangan holda, noaniqlik sharoitida optimal yechimni tanlashning turli xil iqtisodiy masalalar uchun
188
yaxlit yondashuvi keltirilgan. Riskni miqdoriy baholash, shuningdek, matematik statistika va ehtimollar nazariyasi metodlaridan foydalan-gan holda ham amalga oshirilib, bu noqulay vaziyatlar yuzaga kelishini oldindan ko‘ra olish va imkon qadar uning salbiy ta’sirini kamaytirish imkonini beradi. Muayyan risklarning paydo bo‘lish ehtimoli va ular qanday oqibatlarga olib kelishi mumkinligini miqdoriy baholash paydo bo‘lishiga ko‘ra eng ehtimolli va miqdoriga ko‘ra eng salmoqli risk yo‘qotishlarini ajratib ko‘rsatish imkonini beradi, bu vaziyatni amalga oshirish maqsadga muvofiqligi haqida qaror qabul qilish uchun kelgusi tahlil obyekti bo‘ladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
